Răng miệng của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương nếu không được chăm sóc đúng cách. Dù chưa mọc răng, bé vẫn có thể gặp phải một số vấn đề về răng miệng. Cùng Tiki tìm hiểu 4 bệnh răng miệng ở trẻ sơ sinh thường gặp và cách vệ sinh răng miệng cho bé đúng để bảo vệ sức khỏe ngay từ những ngày đầu đời nhé!
Các bệnh về răng miệng ở trẻ sơ sinh
Răng sơ sinh
Răng sơ sinh là trường hợp hiếm gặp, chỉ xảy ra ở 1/7000 – 1/30.000 trẻ. Đây là những chiếc răng đã hình thành từ khi trẻ còn trong bụng mẹ, thường xuất hiện ngay sau khi sinh. Có 4 dạng răng sơ sinh phổ biến: nhú hoàn toàn, nhú hoàn toàn nhưng lỏng lẻo, nhú một phần hoặc chưa nhú nhưng có thể nhìn thấy dưới nướu.
Răng sơ sinh thường liên quan đến yếu tố di truyền hoặc các hội chứng bẩm sinh như Ellis-van, Hallermann-Streiff, Pierre Robin, dị dạng xương hàm hoặc rối loạn nội tiết. Ngoài ra, trẻ bị nhiễm trùng từ mẹ trong thai kỳ cũng có thể dẫn đến tình trạng này.
Răng sơ sinh có thể gây khó khăn khi bú, dễ gây tổn thương cho mẹ và làm trẻ khó chịu. Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ phẫu thuật loại bỏ răng khi trẻ đủ 10 ngày tuổi. Phẫu thuật thường nhanh và sức khỏe trẻ sẽ ổn định sau đó nếu được chăm sóc đúng cách.
Nanh sữa
Nanh sữa xuất hiện ở khoảng 75% trẻ sơ sinh, không phân biệt giới tính. Đây là những đốm nhỏ màu trắng trên lợi của trẻ, thực chất là một tổn thương lành tính ở niêm mạc miệng. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh vẫn lầm tưởng nanh sữa là dấu hiệu thừa canxi, cặn sữa do vệ sinh kém hoặc thậm chí là bệnh lý nguy hiểm.
Phần lớn trẻ từ 0 – 3 tháng tuổi sẽ gặp tình trạng này. Một số ít trường hợp muộn hơn, nhưng hiếm khi xảy ra ở trẻ trên 8 tháng tuổi, điều này cho thấy nanh sữa là hiện tượng phổ biến, xuất hiện ở hơn một nửa số trẻ sơ sinh.
Nanh sữa thường là những nang nhỏ, kích thước từ 1-3mm, màu trắng, nằm rời rạc hoặc thành đám trên niêm mạc khẩu cái hoặc xương hàm. Trong đa số trường hợp, nanh sữa không gây đau đớn hay khó chịu. Tuy nhiên, nếu nhiễm khuẩn, trẻ có thể bị sưng đỏ lợi, đau rát, thậm chí loét, kèm theo sốt nhẹ, biếng ăn hoặc bỏ bú.
Khi trẻ được khoảng 3 tháng tuổi, các dấu hiệu như chảy nước dãi, cắn nhấm đồ vật, quấy khóc, chán ăn, sốt và khó ngủ có thể xuất hiện, đây là triệu chứng điển hình của giai đoạn mọc răng sữa. Trẻ thường hoàn thiện 20 chiếc răng sữa trong 3 năm đầu, và bé gái thường mọc răng sớm hơn bé trai.
Nếu nanh sữa không gây khó chịu, cha mẹ chỉ cần vệ sinh răng miệng cho trẻ sau mỗi bữa ăn và theo dõi. Thông thường, nanh sẽ tự biến mất sau 1-2 tuần. Nếu trẻ quấy khóc, bỏ bú hoặc có biểu hiện nhiễm khuẩn, nên đưa trẻ đến bác sĩ răng hàm mặt để được xử lý.
Tưa miệng
Tưa miệng là tình trạng nhiễm nấm xảy ra trên niêm mạc miệng của trẻ. Dù loại nấm này thường không gây hại ở trẻ khỏe mạnh, nhưng với những trẻ đẻ non, suy dinh dưỡng hoặc có sức đề kháng yếu, nấm dễ phát triển thành bệnh. Đặc biệt, trẻ sơ sinh có thể nhiễm nấm từ âm đạo của mẹ trong quá trình sinh.
Khi bị tưa miệng, trẻ xuất hiện các mảng trắng như sữa bám trên niêm mạc miệng, thậm chí lan ra toàn bộ niêm mạc và hạ họng. Nếu lớp nấm này bị cạo đi, niêm mạc bên dưới có thể chảy máu.
Nếu nấm phát triển mạnh, trẻ sẽ cảm thấy đau, quấy khóc, không bú được và gầy sút nhanh. Nếu không được điều trị sớm, nấm có thể lan xuống thực quản, dạ dày gây tiêu chảy khó chữa, thậm chí viêm phổi do nấm, rất nguy hiểm.
Nhiều người thường sử dụng phương pháp dân gian như nước cốt rau ngót hoặc mật ong để làm sạch miệng trẻ. Tuy nhiên, cách này tiềm ẩn nguy cơ:
- Rau ngót có thể nhiễm thuốc bảo vệ thực vật.
- Mật ong chứa độc tố từ vi khuẩn Clostridium botulinum, gây hại đến hệ thần kinh và cơ của trẻ.
Thay vào đó, cách an toàn và hiệu quả nhất là sử dụng gạc mềm tẩm nước muối sinh lý để vệ sinh lợi và miệng trẻ hàng ngày. Nếu tình trạng nấm nặng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ hướng dẫn sử dụng thuốc kháng nấm, vệ sinh miệng 3-4 lần mỗi ngày.
Cách để bố mẹ phòng ngừa tưa miệng cho trẻ:
- Rửa và tiệt trùng kỹ các vật dụng như chén, thìa trước khi cho trẻ ăn.
- Lau sạch đầu vú, rửa tay trước khi cho trẻ bú.
- Làm vệ sinh miệng nhẹ nhàng mỗi ngày.
- Bình sữa cần được rửa sạch trước và sau khi sử dụng.
- Sau mỗi lần bú bình, cho trẻ uống 1-2 thìa nước sôi để nguội để làm sạch miệng, sau đó dùng gạc nhúng nước muối ấm lau nhẹ lưỡi và lợi cho trẻ.
Viêm lợi
Viêm lợi (viêm nướu) là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 2 tuổi. Nguyên nhân chính thường do vệ sinh răng miệng kém, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Ngoài ra, quá trình mọc răng, dị ứng thức ăn, sữa hay tác dụng phụ của một số loại thuốc cũng có thể gây viêm lợi. Đặc biệt, trẻ mắc các bệnh nền như giảm bạch cầu hoặc suy giảm miễn dịch sẽ có nguy cơ cao hơn.
Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ
Giao siêu tốc 2h
Gạc răng miệng thảo dược NewbornZ ( Hộp 20 gói) rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Gạc răng miệng thảo dược Herna (25 gói) - An toàn cho trẻ sơ sinh dùng hằng ngày phòng ngừa vấn đề răng miệng cho bé
Gạc rơ lưỡi Tottee (thương hiệu Dr.papie) tinh chất cỏ ngọt ngăn ngừa răng miệng cho trẻ sơ sinh
1001 Vấn Đề Nuôi Dạy Con - Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ
1001 Vấn Đề Nuôi Dạy Con - Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ
Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ (1001 Vấn Đề Nuôi Dạy Con)
Cùng Con Chăm Sóc Răng Miệng - Trẻ Có Hàm Răng Tốt Thì Sẽ Khỏe Mạnh
Nuôi Con Kiểu Nhật - Chăm Trẻ Ốm Ở Nhà - Nhận Biết Và Ứng Phó 70 Loại Bệnh Tật Ở Trẻ 0-6 Tuổi
Nuôi Con Kiểu Nhật - Chăm Trẻ Ốm Ở Nhà - Nhận Biết Và Ứng Phó 70 Loại Bệnh Tật Ở Trẻ 0-6 Tuổi
Dấu hiệu viêm lợi thường bao gồm sưng đỏ, lợi nhạy cảm, dễ chảy máu và có mảng trắng. Trẻ bị viêm lợi có thể xuất hiện tình trạng hơi thở hôi, sốt cao, lợi lở loét hoặc tụt nướu làm lộ chân răng. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, trẻ còn nổi hạch, đau đầu hoặc gặp khó khăn khi ăn uống.
Việc điều trị viêm lợi cần bắt đầu từ vệ sinh răng miệng đúng cách. Đánh răng 2 lần/ngày với bàn chải mềm, sử dụng nước muối sinh lý hoặc thuốc súc miệng kháng khuẩn là những bước cơ bản. Nếu tình trạng không cải thiện, bố mẹ cần đưa trẻ đi khám để lấy cao răng, dùng kháng sinh hoặc thực hiện các phương pháp điều trị chuyên sâu. Trong trường hợp viêm nặng, có thể cần phẫu thuật để tái tạo mô nha chu.
Phòng ngừa viêm lợi là biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe răng miệng cho trẻ. Bố mẹ nên dạy trẻ đánh răng đúng cách, sử dụng chỉ nha khoa và hạn chế đồ ngọt. Khám răng định kỳ 6 tháng/lần sẽ giúp phát hiện và xử lý sớm các vấn đề về răng miệng. Một chế độ dinh dưỡng lành mạnh cũng góp phần tăng cường sức khỏe răng miệng cho trẻ.
Hướng dẫn cách vệ sinh miệng cho trẻ sơ sinh đúng chuẩn
Sau khi trẻ ăn sữa, bố mẹ có thể thấy các chấm trắng nhỏ xuất hiện trên lưỡi. Những mảng này dễ bong và trôi đi khi trẻ nuốt nước bọt, uống sữa hoặc được vệ sinh miệng. Hiện tượng này thường gặp ở trẻ dùng sữa công thức hoặc có thói quen ngậm sữa khi ngủ.
Để làm sạch cặn sữa và bảo vệ sức khỏe miệng cho trẻ, bố mẹ thực hiện các bước sau:
1. Chuẩn bị
2. Các bước vệ sinh
Bước 1. Rửa tay sạch sẽ: Bố mẹ rửa tay bằng xà phòng tiệt trùng và lau khô.
Bước 2. Đặt trẻ đúng tư thế: Bế trẻ trên tay hoặc đặt trẻ nằm thoải mái trên giường.
Bước 3. Chuẩn bị dụng cụ vệ sinh: Quấn khăn hoặc gạc mềm quanh ngón trỏ, sau đó nhúng vào dung dịch NaCl 0,9% hoặc nước đun sôi để nguội.
Bước 4. Làm sạch miệng trẻ:
- Nhẹ nhàng mở miệng trẻ.
- Lau sạch vòm miệng, massage nhẹ nhàng nướu, và chà lưỡi theo chuyển động tròn.
- Đưa ngón trỏ từ gốc lưỡi kéo ra ngoài để loại bỏ cặn sữa.
Lưu ý:
- Không đưa ngón tay quá sâu vào miệng trẻ để tránh gây nôn trớ.
- Không vệ sinh ngay sau khi trẻ vừa ăn xong, tránh làm trẻ khó chịu.
- Thực hiện vệ sinh ít nhất 1 lần mỗi ngày để duy trì miệng sạch sẽ.
Trên đây Tiki Blog đã điểm qua các bệnh răng miệng ở trẻ sơ sinh thường gặp. Việc chăm sóc răng miệng cho trẻ sơ sinh ngay từ khi còn nhỏ không chỉ giúp ngăn ngừa các bệnh lý mà còn là nền tảng cho một hàm răng khỏe mạnh sau này. Hãy đảm bảo vệ sinh đúng cách để bảo vệ nụ cười tươi sáng cho bé yêu bố mẹ nhé!
Xem thêm:
