Bệnh vô hạch đại tràng ở trẻ sơ sinh còn được gọi là bệnh Hirschsprung, gây ảnh hưởng nghiêm trọng ảnh hưởng đến ruột của trẻ, làm gián đoạn hoạt động tiêu hóa bình thường. Đây là một bệnh lý hiếm gặp nhưng cần được phát hiện sớm để điều trị kịp thời, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh. Vậy nên trong bài viết này, hãy cùng Tiki tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng và phương pháp điều trị của bệnh Hirschsprung hiệu quả.
Bệnh vô hạch đại tràng ở trẻ sơ sinh là gì?
Bệnh vô hạch đại tràng hay còn được biết đến với tên gọi bệnh Hirschsprung, là một trong những bệnh lý hiếm gặp nhưng nghiêm trọng ở trẻ nhỏ. Đây là tình trạng bẩm sinh khi một đoạn đại tràng hoặc toàn bộ đại tràng của trẻ không có các tế bào thần kinh cần thiết để điều khiển nhu động ruột. Kết quả là phân không thể di chuyển bình thường qua ruột và dẫn đến các vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng như táo bón kéo dài, chướng bụng và khó chịu.
Bệnh Hirschsprung thường xuất hiện ngay từ khi trẻ mới sinh, nhưng mức độ biểu hiện có thể khác nhau tùy thuộc vào phạm vi và vị trí đoạn ruột bị ảnh hưởng. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này không chỉ gây ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng cuộc sống của trẻ mà còn dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.
Theo thống kê y khoa, bệnh xảy ra với tỷ lệ khoảng 1/5.000 trẻ sơ sinh, trong đó trẻ nam có nguy cơ mắc cao hơn trẻ nữ gấp 4 lần. Đây là bệnh lý bẩm sinh và không lây nhiễm, nên việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách đóng vai trò rất quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và tăng cường khả năng phát triển toàn diện của trẻ.
Nguyên nhân gây ra bệnh vô hạch đại tràng
Nguyên nhân gây ra bệnh Hirschsprung ở trẻ sơ sinh chủ yếu liên quan đến sự phát triển bất thường của hệ thần kinh trong ruột. Những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến khả năng co bóp của ruột và dẫn đến tắc nghẽn. Trong phần này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các nguyên nhân chính gây bệnh để giúp ba mẹ có hướng xử lý phù hợp.
Rối loạn phát triển tế bào thần kinh trong bào thai
Nguyên nhân chính của bệnh vô hạch đại tràng là do sự phát triển bất thường của các tế bào thần kinh trong hệ thần kinh ruột. Trong giai đoạn bào thai, các tế bào thần kinh này có nhiệm vụ di chuyển và phát triển dọc theo chiều dài ruột để kiểm soát nhu động. Tuy nhiên, ở trẻ mắc bệnh Hirschsprung, các tế bào này không phát triển hoặc di chuyển đầy đủ, dẫn đến một đoạn ruột bị thiếu hụt các tế bào thần kinh. Hậu quả là đoạn ruột đó không thể thực hiện chức năng co bóp và đẩy phân ra ngoài.
Phố Ngũ Hương
Ngũ Thiên Tự
NGŨ THIÊN TỰ
Ngũ Thiên Tự
Siêu Đội Ngũ
Ngũ Cốc Calbee
Ngũ Cốc Min Min 29 Vị Hạt- Ngũ Cốc Lợi Sữa- Ngũ Cốc Dinh Dưỡng Mẹ Bầu
![[COMBO] NGŨ CỐC MIN MIN 29 HẠT_ NGŨ CỐC LỢI SỮA _ NGŨ CỐC DINH DƯỠNG MẸ BẦU](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/35/10/4d/89aa0cd3c9c2b4487224e75c69092dfe.jpg)
[COMBO] NGŨ CỐC MIN MIN 29 HẠT_ NGŨ CỐC LỢI SỮA _ NGŨ CỐC DINH DƯỠNG MẸ BẦU
MẬT MÃ ÂM DƯƠNG NGŨ HÀNH - ĐỊA LÝ NGŨ QUYẾT
Phố Ngũ Hương
Bột Ngũ Cốc Dinh Dưỡng - Bột Ngũ Cốc Giảm Cân 250gr
Ngũ Luân Thư
Phố ngũ hương
Giao siêu tốc 2h
Ngũ Luân Thư
Ống hút ngũ cốc 6mm
ống hút ngũ cốc 8mm
Võ Lâm Ngũ Bá
Kinh Ngũ Bách Danh
Phật Tổ Ngũ Kinh
Bột ngũ cốc Calsome
Giao siêu tốc 2h
ĐỊA LÝ NGŨ QUYẾT
HAI HỘP BỘT NGŨ CỐC LỢI SỮA
BỘT NGŨ CỐC LỢI SỮA QUỲNH PHƯƠNG
Ngũ Cốc Trái Cây Calbee Nhật bản đủ vị, Ngũ Cốc Ít Đường
Yếu tố di truyền
Nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh Hirschsprung có liên quan mật thiết đến yếu tố di truyền. Đột biến gen RET được xác định là nguyên nhân chính gây bệnh ở nhiều trường hợp. Gen này đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển của hệ thần kinh ruột. Nếu gia đình có tiền sử mắc bệnh, nguy cơ trẻ bị ảnh hưởng sẽ cao hơn. Ngoài ra, các hội chứng di truyền như hội chứng Down cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh Hirschsprung.
Các yếu tố nguy cơ khác
- Trẻ sinh non, đặc biệt là trẻ dưới 32 tuần tuổi, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do các cơ quan chưa phát triển hoàn chỉnh.
- Việc mẹ tiếp xúc với các chất độc hại hoặc sử dụng thuốc không an toàn trong thai kỳ cũng có thể làm tăng nguy cơ dị tật ở trẻ.
- Một số bệnh lý như tiểu đường thai kỳ hoặc nhiễm trùng cũng có thể làm tăng nguy cơ trẻ mắc bệnh.
Những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ trên cho thấy tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe mẹ và bé trong suốt thai kỳ để giảm thiểu rủi ro.
Dấu hiệu nhận biết bệnh Hirschsprung ở trẻ sơ sinh
Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh vô hạch đại tràng rất quan trọng để điều trị kịp thời. Dưới đây là các triệu chứng phổ biến ba mẹ cần lưu ý:
- Không đi phân su trong vòng 48 giờ sau sinh: Đây là dấu hiệu đặc trưng nhất, cho thấy trẻ gặp vấn đề nghiêm trọng trong nhu động ruột.
- Chướng bụng: Trẻ thường xuyên có bụng căng to, sưng phồng do tích tụ phân và khí trong ruột.
- Nôn mửa: Dịch nôn thường có màu xanh hoặc vàng, biểu hiện của tắc nghẽn ruột nặng.
- Táo bón mãn tính: Trẻ sơ sinh bị táo bón kéo dài, cần sự can thiệp y tế để đi tiêu.
- Biếng ăn và chậm tăng cân: Hệ tiêu hóa hoạt động kém làm giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng, khiến trẻ chậm phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ.
- Dấu hiệu nhiễm trùng: Sốt, tiêu chảy kèm theo mùi hôi bất thường có thể là dấu hiệu của viêm ruột nhiễm độc, một biến chứng nguy hiểm của bệnh.
Ba mẹ nên đưa trẻ đi khám ngay khi nhận thấy những dấu hiệu này để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Biến chứng của bệnh vô hạch đại tràng ở trẻ em
Bệnh vô hạch đại tràng ở trẻ sơ sinh không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu ngay từ giai đoạn đầu mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Những biến chứng này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.
Tắc ruột cấp tính
Tắc ruột xảy ra khi phân không thể di chuyển qua đoạn ruột bị ảnh hưởng, dẫn đến sự tích tụ lớn. Trẻ bị tắc ruột thường đau bụng dữ dội, nôn mửa và không đi tiêu. Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng này có thể gây vỡ ruột và đe dọa tính mạng.
Viêm ruột
Biến chứng viêm ruột kết là một trong những vấn đề nghiêm trọng có thể xảy ra khi bệnh vô hạch đại tràng (bệnh Hirschsprung) không được điều trị kịp thời. Viêm ruột kết xảy ra khi một phần của ruột bị viêm nhiễm, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm lan rộng. Triệu chứng của viêm ruột kết có thể bao gồm đau bụng dữ dội, sốt cao, nôn mửa, và tiêu chảy, đôi khi có máu trong phân. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, viêm ruột kết có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như thủng ruột, nhiễm trùng huyết và viêm phúc mạc, gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.
Suy dinh dưỡng
Trẻ mắc bệnh thường bị suy dinh dưỡng do táo bón mãn tính và rối loạn tiêu hóa. Việc cơ thể không hấp thụ đủ dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Phương pháp điều trị bệnh Hirschsprung
Điều trị bệnh Hirschsprung ở trẻ sơ sinh là một quá trình đòi hỏi sự can thiệp y tế cẩn thận và phối hợp giữa các bác sĩ chuyên khoa. Mục tiêu chính là loại bỏ đoạn ruột bị tổn thương và khôi phục chức năng tiêu hóa bình thường cho trẻ. Phương pháp điều trị được chia thành hai giai đoạn chính: điều trị trước phẫu thuật và phẫu thuật.
Hỗ trợ ban đầu trước phẫu thuật
Trước khi tiến hành phẫu thuật, trẻ cần được hỗ trợ để giảm triệu chứng và duy trì sức khỏe:
- Thụt tháo đại tràng: Đây là biện pháp phổ biến nhằm loại bỏ phân tích tụ, giảm áp lực trong ruột và giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn. Việc thụt tháo thường được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, đảm bảo an toàn và hiệu quả.
- Cung cấp dinh dưỡng qua tĩnh mạch: Trong trường hợp trẻ không thể ăn uống bình thường, dinh dưỡng được cung cấp qua đường tĩnh mạch để đảm bảo trẻ nhận đủ dưỡng chất, hỗ trợ sự phát triển.
Phẫu thuật điều trị bệnh vô hạch đại tràng
Phẫu thuật là phương pháp chính để điều trị bệnh vô hạch đại tràng. Mục đích của phẫu thuật là loại bỏ đoạn ruột không có hạch thần kinh và nối ruột bình thường với hậu môn. Các phương pháp phẫu thuật để điều trị bệnh gồm có:
- Phẫu thuật Soave và Swenson: Đây là các kỹ thuật cắt bỏ đoạn ruột bị bệnh, sau đó nối phần ruột khỏe mạnh với hậu môn. Hai phương pháp này thường được áp dụng tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của trẻ.
- Kỹ thuật pull-through qua đường hậu môn: Là phương pháp hiện đại và ít xâm lấn hơn. Phẫu thuật được thực hiện qua nội soi hoặc đường hậu môn, giúp giảm đau và rút ngắn thời gian hồi phục.
Chăm sóc và theo dõi sau phẫu thuật
Sau phẫu thuật, việc chăm sóc và theo dõi là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh các biến chứng:
- Kiểm soát nguy cơ nhiễm trùng: Trẻ cần được giám sát chặt chẽ để phát hiện sớm các dấu hiệu nhiễm trùng, đặc biệt là viêm ruột non hoặc đại tràng.
- Chế độ ăn uống phù hợp: Ba mẹ nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm dễ tiêu hóa, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để tránh táo bón hoặc tiêu chảy.
- Hỗ trợ điều chỉnh đại tiện: Trẻ cần thời gian để thích nghi với việc đại tiện bình thường sau phẫu thuật. Ba mẹ có thể cần tham khảo ý kiến chuyên gia để hỗ trợ trẻ trong giai đoạn này.
Điều trị các biến chứng nếu có
Một số biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật điều trị bệnh vô hạch đại tràng ở trẻ sơ sinh, đòi hỏi sự can thiệp kịp thời và chính xác. Hẹp hậu môn là biến chứng phổ biến, thường được điều trị bằng kỹ thuật nong hậu môn hoặc phẫu thuật chỉnh sửa nếu cần.
Ngoài ra còn có biến chứng sau phẫu thuật như viêm ruột non hoặc đại tràng, cần sử dụng kháng sinh, bổ sung dịch truyền và theo dõi sát sao tại bệnh viện. Ngoài ra, các rối loạn tiêu hóa khác như táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài có thể yêu cầu điều chỉnh chế độ ăn uống, sử dụng thuốc hỗ trợ hoặc can thiệp y tế chuyên sâu. Ba mẹ nên đưa trẻ tái khám định kỳ để phát hiện và xử lý các vấn đề sớm, đảm bảo hiệu quả điều trị lâu dài.
Tổng kết
Bệnh vô hạch đại tràng ở trẻ sơ sinh là tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể điều trị nếu được phát hiện sớm. Ba mẹ cần đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu bất thường của trẻ để có phương án can thiệp kịp thời. Và để có thể bảo vệ trẻ phát triển toàn diện trong những năm đầu đời, ba mẹ đừng quên truy cập Tiki Blog để tìm hiểu thêm các thông tin hữu ích về sức khỏe và cách chăm sóc trẻ em nhé!
Xem thêm:
Bệnh tinh hoàn ẩn ở trẻ sơ sinh: Dấu hiệu và cách điều trị
