Tết chốn vàng son của nhà báo Lê Tiên Long giống như một cuốn “sử ký kể chuyện” nhỏ nhắn, ghi lại Tết trong chốn cung đình qua nhiều triều đại: Từ lễ thượng nêu, phong ấn, ban lịch, đến tế Giao, Tịch điền, yến tiệc và trò chơi ngày xuân. Cuốn sách mở một cánh cửa ít người chạm đến: Tết nơi vua chúa và triều đình, nơi mỗi nghi lễ đều gắn với lịch sử, quyền lực và niềm tin. Bài review này sẽ cùng bạn bước vào thế giới Tết cung đình ấy nhé!
Những điểm chính
- “Tết chốn vàng son” là cuốn sử ký kể chuyện, tái hiện phong tục Tết trong cung đình Việt Nam qua nhiều triều đại.
- Nội dung hệ thống hóa các nghi lễ quan trọng như thượng nêu, tế Giao, Tịch điền và cả những thú vui ngày xuân của vua quan.
- Với giọng văn gần gũi, sách biến những tư liệu lịch sử khô khan thành những câu chuyện nhỏ, dễ đọc và đầy phong vị.
- Tác phẩm giúp độc giả hiểu sâu hơn về ý nghĩa của Tết Nguyên đán, không chỉ là đoàn tụ mà còn là một phần lịch sử, văn hóa dân tộc.
- Là món quà Tết ý nghĩa, giúp kết nối Tết hiện đại với những giá trị truyền thống, gợi lại không khí “Tết xưa”.
1. Giới thiệu chung về sách Tết chốn vàng son
- Tên sách: Tết chốn vàng son
- Tác giả: Lê Tiên Long – nhà báo, tác giả chuyên viết về lịch sử và văn hóa Việt Nam.
- Thể loại: Sách lịch sử và văn hóa (phi hư cấu, sử ký kể chuyện về phong tục và nghi lễ Tết cung đình).
- Chủ đề chính: Tết Nguyên đán trong hoàng cung Việt Nam, từ các triều Đinh, Tiền Lê, Lý, Lê Trung Hưng đến Nguyễn.
- Nhà xuất bản: Nhà xuất bản Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh.
- Số trang: Khoảng 234 – 240 trang, khổ vừa tay, có nhiều hình ảnh minh họa và tư liệu.
- Nội dung chính: Hệ thống hóa phong tục Tết chốn cung đình (nghi lễ, yến tiệc, thưởng Tết, trò chơi) và cho thấy diện mạo lịch sử Việt Nam nhìn từ những ngày xuân.
2. Tác giả và hành trình sáng tạo
2.1. Tác giả Lê Tiên Long và mối duyên với lịch sử
Lê Tiên Long là nhà báo chuyên sâu về lịch sử Việt Nam và văn hóa cung đình, quen thuộc với chính sử, tư liệu cổ và các nghi lễ triều đình. Điểm mạnh của ông không chỉ là nắm dữ kiện mà còn “bắt” được nhịp sống trong hoàng cung. Ông khéo chọn những chi tiết nhỏ như lễ nghi, trò chơi, thú vui để kể lại lịch sử bằng giọng gần gũi. Nhờ vậy, lịch sử trong sách không khô cứng mà trở nên dễ tiếp cận với độc giả phổ thông.
2.2. Hành trình hình thành Tết chốn vàng son
Xuất phát từ khoảng trống của dòng sách viết riêng về Tết cung đình, Tết chốn vàng son được xây dựng từ những tư liệu rải rác trong các bộ sử lớn. Tác giả gom nhặt các ghi chép về nghi lễ, yến tiệc, thưởng Tết, tế tự để tạo thành một bức tranh liền mạch. Cuốn sách hướng tới việc hệ thống hóa và kể lại một cái Tết hoàng cung trọn vẹn. Người đọc có thể theo chân triều đình từ cuối năm đến sau rằm tháng Giêng.
2.3. Phong cách viết sử nhỏ nhắn mà đầy phong vị
Thay vì một công trình nghiên cứu nặng chú thích, sách được định hình như một “cuốn sử nhỏ” tập trung vào lát cắt Tết cung đình. Mỗi chương là một câu chuyện riêng, giải thích khái niệm ngay trong mạch văn. Giọng kể vừa chuẩn xác sử liệu vừa mềm mại, giàu hình ảnh. Cảm giác đọc giống như nghe một người am hiểu lịch sử kể chuyện ngày xuân.
3. Nội dung và cốt truyện chính
3.1. Bố cục hai phần theo nhịp Tết từ chuẩn bị đến ăn Tết
Cuốn sách chia thành hai phần lớn đi theo nhịp quen thuộc “trước Tết và trong Tết”.
Phần 1 – Cung đình chuẩn bị đón Tết: Tập trung vào các hoạt động cuối năm trong triều đình. Người đọc thấy cây nêu được dựng lên ở vị trí trang trọng, lễ phong ấn đánh dấu việc tạm gác công việc triều chính, ban lịch năm mới xuống các nha môn, chuẩn bị lễ vật cho miếu điện, sắp xếp quà Tết cho quan lại. Tất cả tạo thành “hậu trường” của một cái Tết hoàng cung.
Phần 2 – Vua quan ăn Tết: Đưa người đọc bước vào những ngày đầu xuân: Lễ Chính Đán (lễ mùng Một Tết ở thái miếu), tế Giao, tế Xã Tắc, lễ cày Tịch điền, các yến tiệc đầu năm, trò chơi và thú vui Tết. Triều đình không chỉ nghiêm cẩn trong lễ bái, mà còn rộn ràng tiếng tuồng, tiếng trống chầu, pháo bông.
3.2. Cung đình chuẩn bị đón Tết: Thượng nêu, phong ấn, ban lịch
Phần đầu sách khắc họa không khí cuối năm trong chốn “vàng son”.
Phong ấn ăn Tết: Một trong những nghi lễ thú vị nhất là niêm phong ấn tín. Khi ấn được niêm lại, triều đình chính thức bước vào kỳ nghỉ Tết. Tiếng trống, tiếng chiêng, lời tuyên bố của quan phụ trách tạo cảm giác rất “giao thừa”: Việc nước tạm dừng, nhường chỗ cho Tết.
Ban lịch, sửa sang miếu điện: Triều đình ban lịch mới cho quan lại, dân chúng – một nghi thức tưởng giản đơn nhưng thể hiện mối liên kết giữa triều đình và toàn xã hội trong việc bước sang một năm mới. Cùng lúc, việc quét dọn, trang hoàng miếu điện, chuẩn bị lễ vật cúng tổ tiên nhà vua cũng diễn ra, khá giống với việc chúng ta lau dọn bàn thờ, treo lịch mới, sắm sửa mâm cỗ cuối năm.
3.3. Vua quan ăn Tết: Lễ Chính Đán, tế Giao, Tịch điền, thưởng Tết
Khi bước sang năm mới, Tết chốn vàng son đưa độc giả đi qua chuỗi nghi lễ vừa thiêng liêng, vừa mang tính “trình diễn” quyền lực của triều đình.
Lễ Chính Đán: Diễn ra mùng Một, là khoảnh khắc vua làm lễ ở thái miếu, dâng hương tổ tiên, nhận lời chúc tụng của hoàng thân, bá quan. Không khí được miêu tả với nhạc lễ, áo mũ chỉnh tề, nghi trượng đủ loại. Sau phần lễ trang trọng là yến tiệc đầu năm, nơi vua ban rượu, thức ăn, cho thấy mặt “đời thường” của triều đình trong những ngày xuân.
Tế Giao và tế Xã Tắc: Tế Giao là lễ tế trời đất, thường được tổ chức vào đầu xuân, gắn với quan niệm thiên mệnh. Tế Xã Tắc là lễ tế thần đất, thần nông – những vị thần bảo trợ cho nông nghiệp. Sách cho thấy mỗi triều đại có cách tổ chức riêng, nhưng điểm chung là coi đây là nghi lễ trọng đại, thường gắn với dịp Tết hoặc đầu năm âm lịch.
Lễ cày ruộng Tịch điền: Một số triều vua, đặc biệt là thời Lê và Nguyễn, duy trì tục vua xuống ruộng cày vài đường tượng trưng, mở đầu mùa vụ mới. Hình ảnh vua cầm cày, áo lễ vương bụi đất, được tác giả kể lại khá sinh động, làm nổi lên ý nghĩa: Tết không chỉ là ăn Tết, mà còn là khởi động một năm lao động mới.
Thưởng Tết và ban lộc: Triều đình có chế độ thưởng Tết cho quan lại theo phẩm trật, từ tiền bạc, vải vóc đến đồ quý. Một số vua như Minh Mạng còn nhân dịp Tết mà giảm thuế, phát chẩn, ân xá nhẹ cho tù nhân. Những chi tiết này khiến Tết cung đình hiện lên vừa sang trọng, vừa mang màu sắc “chính trị ấm áp”.
3.4. Thú chơi Tết nơi cung đình: Tuồng, pháo bông, xăm hường, bài vụ
Sau phần lễ nghi, sách chuyển sang những thú vui ngày Tết của vua quan. Đây là phần dễ đọc và dễ hình dung nhất.
Tuồng Tết và nhạc lễ: Nhiều vị vua, nhất là Thành Thái, được nhắc đến như người mê tuồng, giỏi đánh trống chầu. Trong những đêm Tết, sân khấu tuồng trong cung rộn ràng, nhà vua vừa là “khán giả đặc biệt”, vừa có lúc tham gia đánh trống, cổ vũ. Những vở diễn thường chọn tích trung quân, hiếu đạo, vừa giải trí vừa răn dạy.
Pháo bông, hội vui: Triều đình tổ chức bắn pháo bông, đôi khi mở hội cho dân xem. Khoảnh khắc pháo sáng trên bầu trời kinh thành đầu xuân là một trong những hình ảnh mang tính “kết nối” giữa cung đình và dân gian.
Xăm hường, bài vụ: Xăm hường là trò sử dụng xúc xắc và bảng điểm, bài vụ là trò quay con vụ bát giác có in hình 12 con vật, người chơi đặt cửa giống như đặt cược may rủi. Những trò này trong cung đình vừa là giải trí, vừa phản ánh tâm lý “thử vận” đầu năm, giống như nhiều trò may rủi dân gian hiện nay.
3.5. Lịch sử triều đại nhìn từ Tết Nguyên đán
Từ cách tổ chức Tết, sách gợi mở cách nhìn khác về lịch sử các triều đại. Mỗi nghi lễ, chính sách thưởng Tết hay phát chẩn đều phản ánh tư duy trị quốc và mối quan hệ với dân. Lịch sử vì thế không chỉ là chiến tranh hay cải cách, mà còn hiện ra qua những ngày xuân. Tết trở thành lăng kính mềm để đọc lại lịch sử phong kiến Việt Nam.
4. Điểm nhấn và giá trị nổi bật
4.1. Sách sử nhưng có nhịp kể như một chuỗi câu chuyện
Điểm nổi bật của sách là cách chia nội dung thành những “chuyện nhỏ” thay vì chương mục khô cứng. Mỗi chương có thể đọc riêng như một truyện ngắn lịch sử. Nhịp kể này phù hợp với độc giả hiện đại, đặc biệt trong những ngày Tết bận rộn. Kiến thức được tiếp nhận tự nhiên mà không tạo cảm giác học thuật nặng nề.
4.2. Giá trị văn hóa và ý nghĩa với độc giả hiện đại
Tết chốn vàng son giúp người đọc hiểu Tết không chỉ là nghỉ ngơi hay sum họp. Qua nghi lễ cung đình, Tết hiện lên như điểm giao của văn hóa, nông nghiệp và tín ngưỡng. Cuốn sách nhắc rằng nhiều phong tục hôm nay đều có lịch sử lâu dài phía sau. Sự hiểu biết này khiến việc giữ gìn Tết trở nên có chiều sâu hơn.
4.3. Trải nghiệm cầm và đọc sách trong những ngày giáp Tết
Sách có dung lượng vừa phải, dễ cầm đọc trong những khoảng nghỉ cuối năm. Nhịp chương đều, mỗi phần chỉ mất khoảng 15 – 20 phút để đọc trọn. Hình ảnh minh họa giúp tăng cảm giác trực quan và không khí Tết. Đây là cuốn sách phù hợp để đọc rải rác, như một “lịch đọc xuân” nhẹ nhàng.
5. Mua sách Tết chốn vàng son chính hãng tại Tiki
Tết chốn vàng son là một cuốn sách dựa nhiều vào tư liệu sử học và hình ảnh minh họa, nên việc chọn đúng bản in chính hãng rất quan trọng để bảo đảm độ sắc nét, đầy đủ nội dung và trải nghiệm đọc trọn vẹn. Tiki là địa chỉ hàng đầu để mua sách trực tuyến uy tín, nơi bạn có thể sở hữu những cuốn sách chất lượng cao với giá tốt nhất. Chúng tôi tự hào mang đến trải nghiệm mua sắm an tâm tuyệt đối với cam kết:
Khi mua sách tại Tiki, bạn sẽ nhận được:
- Cam kết sách chính hãng 100%: Hợp tác trực tiếp với các nhà xuất bản và nhà phát hành lớn, đảm bảo nguồn gốc và chất lượng sách.
- Hoàn tiền 200%: Nếu phát hiện sách bạn nhận được là hàng giả.
- Dịch vụ giao hàng nhanh chóng: Nhận sách nhanh chỉ trong vài giờ với dịch vụ TikiNOW.
- Chính sách đổi trả miễn phí: An tâm mua sắm với chính sách đổi trả linh hoạt nếu sản phẩm có lỗi từ nhà sản xuất.
6. Các câu hỏi liên quan
6.1. Sách Tết chốn vàng son có khó đọc với người không rành lịch sử không?
Sách có sử dụng nhiều tên triều đại và nghi lễ, nhưng giọng văn khá dễ hiểu, các khái niệm quan trọng thường được giải thích ngay trong mạch viết. Nếu bạn không rành lịch sử, hãy đọc như nghe kể chuyện, không cố ghi nhớ chi tiết từng năm niên hiệu. Đọc chậm, dừng lại khi thấy thú vị, trải nghiệm sẽ dễ chịu hơn rất nhiều.
6.2. Tết chốn vàng son có phù hợp làm quà tặng Tết không?
Rất phù hợp. Nội dung sách đậm màu sắc truyền thống, bìa và hình thức thường được thiết kế trang nhã, dễ bọc quà. Đây là món quà Tết ý nghĩa cho bố mẹ, ông bà, thầy cô, người yêu sách, vừa để thưởng thức dịp nghỉ Tết, vừa để trưng trên kệ sách phòng khách như một điểm nhấn “Tết xưa”.
6.3. Đọc sách Tết chốn vàng son khác gì so với đọc vài bài viết về Tết cung đình trên mạng?
Các bài viết trên mạng thường rời rạc, mỗi bài một chủ đề, đôi khi nguồn chưa thật rõ. Tết chốn vàng son tập hợp, chọn lọc từ những bộ sử lớn, trình bày liên tục từ chuẩn bị Tết đến khi kết thúc kỳ lễ, giúp bạn có cái nhìn hệ thống hơn. Sách in cũng thuận tiện để nghiền ngẫm, gấp lại, ghi chú, chia sẻ cho người thân – điều mà việc lướt web nhanh khó mang lại.
6.4. Tết chốn vàng son có thể đọc cùng trẻ em không và nên bắt đầu từ độ tuổi nào?
Trẻ từ cấp hai trở lên có thể tự đọc, nhất là các em yêu lịch sử. Với trẻ nhỏ hơn, phụ huynh có thể dùng sách như một nguồn chuyện kể, chọn các chương về tuồng Tết, trò chơi xăm hường, bài vụ, lễ cày Tịch điền để kể lại bằng ngôn ngữ giản dị. Đọc cùng con vào những tối giáp Tết sẽ giúp trẻ kết nối Tết hiện tại với Tết xưa một cách tự nhiên.
Tết chốn vàng son
Sách Tết Chốn Vàng Son
Tết Chốn Vàng Son
Tết chốn vàng son - Lê Tiên Long (NXB)
Sách - Tết Chốn Vàng Son - NXB Tổng Hợp
TẾT CHỐN VÀNG SON – Lê Tiên Long – NXB Tổng hợp TP.HCM
Sách Vàng Son Một Thuở Ba Tư - Tập Du Ký
Vàng son một thuở - Nơi cái chạm của quá khứ và hiện tại hội ngộ
100 Năm Quần Vợt Việt Nam: Một Thời Vàng Son, Một Thời Trăn Trở - Combo Sách Chữ Và Ảnh
Mây Khói Vàng Son - Bản đẹp
Vàng Son Một Thuở Ba Tư - Tập Du Ký
Combo 1 Cuốn sách: 100 Năm Quần Vợt Việt Nam: Một Thời Vàng Son, Một Thời Trăn Trở - Combo Sách Chữ Và Ảnh (SGB)
Sách Vàng Son Một Thuở
sập thờ sơn son thiếp vàng
Vàng son một thuở - "Nơi cái chạm của quá khứ và hiện tại hội ngộ"
Sách - Vàng son một thuở - "Nơi cái chạm của quá khứ và hiện tại hội ngộ"
Sách Vàng Son Một Thuở - Nơi cái chạm của quá khứ và hiện tại hội ngộ
Vàng son một thuở - "Nơi cái chạm của quá khứ và hiện tại hội ngộ" - nhiều tác giả - NXB Thế Giới
Vàng Son Một Thuở - Nơi Cái Chạm Của Quá Khứ Và hHện Tại Hội Ngộ
Vàng Son Một Thuở - Nơi Cái Chạm Của Quá Khứ Và Hiện Tại Hội Ngộ
Vàng Son Một Thuở - Nơi Cái Chạm Của Quá Khứ Và Hiện Tại Hội Ngộ
Ếch Ộp – Thời Vàng Son Để Lại
Giao siêu tốc 2h
Lễ Tết Quê Hương - Tạm Biệt Chép Vàng
Ếch Ộp: Thời Vàng Son Để Lại - Tặng Kèm Bookmark (Số Lượng Có Hạn)
Xem thêm:
- Top sách hay về Tết truyền thống giàu ý nghĩa nên đọc 2026
- Top cuốn sách hay nên đọc dịp Tết 2026
- Review sách Tết ở làng địa ngục: Câu chuyện nhân quả, nợ máu phải trả bằng máu
Tết chốn vàng son là một cuốn sử nhỏ nhưng giàu thông tin, liền mạch và dễ đọc, giúp ta nhìn lại Tết Nguyên đán từ phía hoàng cung qua nhiều triều đại. Từ phong ấn, dựng nêu đến tế Giao, Tịch điền, tuồng Tết, sách cho thấy Tết vừa là nghi lễ, vừa là đời sống, vừa là lịch sử. Nếu bạn muốn Tết năm nay có thêm chiều sâu, có thêm chuyện kể bên mâm cơm gia đình, đây là cuốn sách đáng dành một chỗ trên kệ.
