Bệnh sởi ở trẻ sơ sinh là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có khả năng lây lan nhanh và dễ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Vậy nên việc tìm hiểu về bệnh sởi ở trẻ sơ sinh, các dấu hiệu nhận biết và phương pháp phòng ngừa sẽ giúp ba mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe của con một cách hiệu quả.
Dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ sơ sinh
Bệnh sởi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não hoặc suy dinh dưỡng nghiêm trọng. Vì vậy, khi trẻ có những dấu hiệu bệnh sởi dưới đây, ba mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và chăm sóc đúng cách.
Da liễu
- Ban đỏ: Ban đỏ của bệnh sởi thường bắt đầu xuất hiện từ 3-5 ngày sau khi các triệu chứng ban đầu như sốt và ho. Ban thường bắt đầu từ phía sau tai, sau đó lan ra mặt, cổ rồi đến toàn thân. Ban sởi có màu đỏ hồng, dạng nổi cộm trên da và có thể hợp lại thành mảng lớn khi bệnh trở nặng. Sau một vài ngày, ban thường chuyển sang màu sẫm hơn và có thể bong vảy trước khi lành.
Đốm Koplik: Đây là dấu hiệu đặc trưng giúp phân biệt bệnh sởi với các loại bệnh phát ban khác. Đốm Koplik là các chấm trắng nhỏ, có viền đỏ bao quanh, xuất hiện bên trong khoang miệng, đặc biệt là ở hai má. Đốm Koplik thường xuất hiện trước khi ban ngoài da, là tín hiệu sớm của bệnh sởi.
Tiêu hóa
- Rối loạn tiêu hóa: Ở trẻ sơ sinh bị bệnh sởi, hệ tiêu hóa dễ bị ảnh hưởng dẫn đến tình trạng tiêu chảy. Điều này làm cho trẻ dễ mất nước, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ vì cơ thể trẻ nhạy cảm hơn với tình trạng mất nước và điện giải.
- Biếng ăn: Trong thời gian mắc bệnh, trẻ thường không muốn hoặc ăn rất ít, khiến cơ thể suy nhược nhanh chóng. Biếng ăn kéo dài có thể làm trẻ mất sức và chậm phục hồi sau bệnh.
Các triệu chứng khác
- Sốt cao dai dẳng: Sốt thường là dấu hiệu đầu tiên của bệnh sởi, có thể lên đến 39-40 độ C và kéo dài trong vài ngày. Đặc biệt, trẻ thường bị sốt cao ngay cả khi đã xuất hiện ban đỏ trên da. Sốt cao liên tục làm trẻ mệt mỏi và có nguy cơ gặp biến chứng nếu không được kiểm soát đúng cách.
- Ho, viêm đường hô hấp: Trẻ mắc bệnh sởi thường ho khan và kéo dài, kèm theo chảy nước mũi và mắt đỏ. Các triệu chứng này giống với cảm cúm thông thường nhưng kéo dài và nặng hơn, gây khó chịu lớn cho trẻ.
- Mắt đỏ và nhạy cảm với ánh sáng: Viêm kết mạc do sởi làm mắt trẻ đỏ, sưng, dễ kích ứng và rất nhạy cảm với ánh sáng, khiến trẻ thường nhắm mắt hoặc quấy khóc khi ở nơi có ánh sáng mạnh.
Nguyên nhân gây bệnh sởi ở trẻ sơ sinh
Bệnh sởi ở trẻ sơ sinh do virus thuộc giống Morbillivirus của họ Paramyxoviridae gây ra, lây lan chủ yếu qua đường hô hấp. Trẻ sơ sinh, đặc biệt là những bé dưới 12 tháng tuổi, có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên rất dễ bị nhiễm virus khi tiếp xúc với người bệnh qua các giọt bắn từ ho, hắt hơi hoặc nước bọt. Trong nhiều trường hợp, trẻ cũng có thể bị nhiễm sởi do tiếp xúc với các bề mặt hoặc vật dụng bị nhiễm virus, vì virus sởi có thể sống ngoài môi trường trong vài giờ. Nếu mẹ chưa được tiêm phòng hoặc chưa từng mắc sởi trước đó, trẻ sẽ không nhận được lượng kháng thể cần thiết qua sữa mẹ, làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh. Ngoài ra, việc trẻ chưa đủ tuổi để tiêm vắc xin sởi hoặc không được tiếp xúc trong môi trường sạch sẽ, an toàn cũng là các yếu tố khiến bệnh sởi dễ lây lan và bùng phát.
Trẻ sơ sinh bị sởi có nguy hiểm không?
Trẻ sơ sinh bị sởi có thể gặp nhiều nguy hiểm vì hệ miễn dịch của trẻ vẫn chưa phát triển hoàn chỉnh, dễ bị tổn thương trước tác động của virus sởi. Ngoài các triệu chứng cấp tính như sốt cao, ho, phát ban đỏ lan khắp cơ thể, trẻ sơ sinh mắc sởi có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng. Một trong những biến chứng phổ biến là viêm phổi, xảy ra ở khoảng 5% bệnh nhân mắc sởi, với trường hợp ở trẻ sơ sinh là phổ biến nhất. Viêm não tuy hiếm gặp hơn, nhưng nếu bị thì có thể để lại các di chứng nặng nề như điếc, khuyết tật trí tuệ.Thêm vào đó, sởi có thể làm suy yếu trí nhớ miễn dịch của trẻ, khiến hệ miễn dịch của trẻ “tái lập” như ở mức sơ sinh, tăng nguy cơ mắc các bệnh khác. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính mỗi năm có hàng ngàn trẻ tử vong do biến chứng của sởi, và phần lớn các trường hợp tử vong là ở trẻ dưới 5 tuổi. Do đó, bệnh sởi là bệnh nguy hiểm cần được quan tâm và phòng ngừa cẩn thận để đảm bảo an toàn cho trẻ.
Bệnh sởi có lây nhiễm không?
Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm rất dễ lây lan. Virus sởi lây chủ yếu qua đường hô hấp, thông qua các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Ngoài ra, virus còn có thể lây qua tiếp xúc với các bề mặt hoặc vật dụng bị nhiễm, vì virus sởi có thể tồn tại trong không khí và trên các bề mặt trong vài giờ.
Người mắc bệnh sởi có thể lây cho người khác từ khoảng 4 ngày trước khi phát ban cho đến 4 ngày sau khi phát ban xuất hiện. Trẻ sơ sinh, trẻ chưa được tiêm vắc xin hoặc những người có hệ miễn dịch yếu là những đối tượng dễ bị nhiễm bệnh nhất. Do đó, bệnh sởi lây lan rất nhanh trong cộng đồng nếu không có biện pháp phòng ngừa và cách ly kịp thời.
Cách điều trị bệnh sởi cho trẻ sơ sinh
Điều trị bệnh sởi cho trẻ sơ sinh chủ yếu là chăm sóc triệu chứng và tăng cường sức đề kháng của trẻ, bởi vì hiện tại không có thuốc đặc trị cho virus sởi.
Giảm sốt và đau nhức
Sốt cao thường gây khó chịu cho trẻ, vì vậy ba mẹ có thể sử dụng thuốc hạ sốt an toàn cho trẻ sơ sinh (theo chỉ định của bác sĩ) như acetaminophen. Đồng thời cần lau người trẻ bằng khăn ấm, đảm bảo cho trẻ mặc quần áo thoáng mát và nghỉ ngơi để giảm thân nhiệt.
Miếng Nhớ Miếng Thương
Miếng dán mụn COSRX Clear Fit Master Patch 18 miếng/gói
Combo 5 Miếng dán mụn COSRX Clear Fit Master Patch 18 miếng/gói
THÙNG 50 Miếng Mút thần kỳ Magic Sponge GÔM HẾT MỌI VẾT BẨN SIZE LỚN 30cmx10cmx4cm/ 1 miếng- CONDOR
Combo 2 Miếng dán mụn COSRX Clear Fit Master Patch 18 miếng/gói
Liệu trình 14 ngày - miếng dán trắng răng Dry Whitening Strips (14 gói - 28 miếng)
Miếng dán Silicone MD26
Mút xốp 10 miếng Uncle Bills QB0283
Miếng Dán Nhiệt Miệng Curatick - Hộp 10 Miếng - Size 12mm
Miếng chà Bosch Microfibre chống xước
Combo 2 Miếng Dán Mụn COSRX Acne Pimple Master Patch (24 miếng x 2 gói)
APLI_Nhãn Dán Đỏ 10 Miếng 10 _2732
COMBO 3 Miếng Mút thần kỳ Magic Sponge GÔM HẾT MỌI VẾT BẨN SIZE LỚN 30cmx10cmx4cm/ 1 miếng- CONDOR
Miếng Dán Mụn Cosrx Clear Fit Master Patch 18Miếng
Miếng dán Silicone mỏng MD23
Miếng rửa chén chống xước HADA, gói 10 miếng, Giẻ rửa bát nhiều màu 15x10cm, Mút Lưới Xốp Rửa Chén Tạo Bọt, miếng bọt biển rửa chén
Miếng Dán Mụn Cosrx Acne Pimple Patch 24 Miếng
Miếng xốp đánh bóng #500
APLI_Nhãn Dán Vàng 10 Miếng 10 _2730
Miếng Lót TODAY'S Pads_100 Miếng_40*50cm
Combo 2 Miếng Dán Mụn Clear Fit + Pimple Master Patch 24 miếng
Miếng dán ngực giấy Fangle Floral (set 3 miếng)
Miếng Dán Nhũ Hoa (12 Miếng) Nhật Bản
Giao siêu tốc 2h
Miếng Dán Hình Ngôi Sao Nhiều Màu 200 Miếng Uncle Bills SL0017
Bổ sung dinh dưỡng và nước
Bệnh sởi có thể gây tiêu chảy hoặc sốt cao, khiến trẻ dễ mất nước. Mẹ cần cho trẻ bú thường xuyên hơn nếu trẻ bú mẹ, hoặc cho trẻ uống dung dịch điện giải phù hợp (ORS) nếu trẻ trên 6 tháng tuổi và theo hướng dẫn bác sĩ. Điều này giúp cơ thể trẻ luôn được bổ sung đủ nước và các chất điện giải.
Giữ vệ sinh mũi họng và mắt
Trẻ sơ sinh mắc sởi thường ho và chảy nước mũi nhiều. Phụ huynh nên dùng khăn mềm lau nhẹ nhàng và giữ vệ sinh cho trẻ. Đồng thời nên rửa mắt cho trẻ bằng nước muối sinh lý (theo chỉ dẫn bác sĩ) để giúp giảm tình trạng viêm đỏ, tránh nhiễm trùng mắt.
Bổ sung vitamin A
Bổ sung vitamin A liều cao có thể giúp giảm nguy cơ biến chứng ở trẻ mắc sởi. Theo khuyến cáo của WHO, trẻ mắc sởi nên được bổ sung vitamin A, nhưng liều lượng cụ thể cần theo chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ
Giao siêu tốc 2h
Sách-Nuôi con kiểu Nhật - Chăm trẻ ốm ở nhà - Nhận biết và ứng phó 70 loại bệnh tật ở trẻ 0-6 tuổi
Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ (1001 Vấn Đề Nuôi Dạy Con)
1001 Vấn Đề Nuôi Dạy Con - Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ
1001 Vấn Đề Nuôi Dạy Con - Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ
Nuôi Con Kiểu Nhật - Chăm Trẻ Ốm Ở Nhà - Nhận Biết Và Ứng Phó 70 Loại Bệnh Tật Ở Trẻ 0-6 Tuổi
1001 Vấn Đề Nuôi Dạy Con - Các Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ - Triệu Linh Linh
Sách Các Bệnh Trẻ Em Thường Gặp
Hướng Dẫn Chẩn Đoán Và Điều Trị Một Số Bệnh Thường Gặp Ở Trẻ Em
Chăm Sóc Sản Phụ Và Trẻ Sơ Sinh
Theo dõi và đưa trẻ đến bệnh viện khi cần thiết
Ba mẹ cần theo dõi sát sao các triệu chứng của trẻ. Nếu trẻ có dấu hiệu khó thở, tiêu chảy nặng, co giật, hoặc sốt kéo dài, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay để được điều trị kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng nặng.
Cách phòng tránh bệnh sởi cho trẻ
Để bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi nguy cơ mắc bệnh sởi, việc phòng tránh là vô cùng quan trọng. Bệnh sởi có thể gây ra các biến chứng nặng nề, đặc biệt đối với trẻ chưa được tiêm phòng hoặc có hệ miễn dịch yếu. Vì vậy, ba mẹ cần thực hiện những biện pháp phòng ngừa hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho trẻ. Dưới đây là một số cách phòng tránh bệnh sởi cho trẻ sơ sinh mà các bậc phụ huynh nên lưu ý.
Tiêm vắc xin sởi đúng lịch
Vắc xin sởi là biện pháp hiệu quả nhất để phòng bệnh, thường được tiêm khi trẻ đủ 9 tháng tuổi và liều nhắc lại ở 18 tháng tuổi. Vắc xin này giúp hệ miễn dịch của trẻ phát triển khả năng chống lại virus sởi, giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm: Các mũi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh mà ba mẹ cần biết
Đảm bảo miễn dịch cho mẹ và gia đình
Nếu mẹ chưa có miễn dịch tự nhiên với sởi hoặc chưa tiêm vắc xin sởi thì nên tiêm ngừa trước khi có thai để bảo vệ bé từ khi sinh. Đảm bảo tất cả thành viên trong gia đình và những người tiếp xúc gần với trẻ cũng đã được tiêm phòng sởi đầy đủ, giúp ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm cho trẻ sơ sinh chưa đủ tuổi tiêm vắc xin.
Hạn chế tiếp xúc với người bệnh
Bệnh sởi lây qua đường hô hấp, nên tránh cho trẻ tiếp xúc với những người có dấu hiệu sốt, ho, phát ban,… đặc biệt là trong mùa sởi hoặc khi có dịch bùng phát. Khi đưa trẻ ra nơi công cộng thì cần giữ khoảng cách an toàn với những người có dấu hiệu bệnh.
Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống
Giữ tay sạch sẽ bằng cách rửa tay thường xuyên, đặc biệt trước khi chăm sóc trẻ. Vệ sinh đồ chơi, dụng cụ ăn uống và các vật dụng của trẻ giúp giảm nguy cơ lây nhiễm virus từ môi trường.
Tăng cường dinh dưỡng cho trẻ
Đối với trẻ sơ sinh, việc cho bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu không chỉ giúp tăng sức đề kháng, mà còn cung cấp các kháng thể bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh nhiễm trùng, trong đó có sởi. Đối với trẻ lớn hơn thì cần có chế độ dinh dưỡng cân đối, giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể.
Theo dõi các triệu chứng nghi ngờ sớm
Dù đã áp dụng biện pháp phòng ngừa, na mẹ vẫn cần chú ý các dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ như sốt, ho, phát ban, đặc biệt là đốm Koplik (đốm trắng trong miệng). Khi phát hiện triệu chứng, ba mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ để xác định chính xác và điều trị kịp thời, đồng thời cách ly trẻ để ngăn ngừa lây lan.
Tổng kết
Bệnh sởi ở trẻ sơ sinh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của trẻ. Việc phát hiện sớm các triệu chứng sẽ giúp ba mẹ chủ động trong việc điều trị và chăm sóc trẻ. Để phòng tránh bệnh, tiêm vắc xin sởi đúng lịch là biện pháp hiệu quả nhất, đồng thời duy trì vệ sinh cá nhân và tránh cho trẻ tiếp xúc với người bệnh. Và để tham khảo thêm lịch tiêm phòng sởi, ba mẹ đừng quên truy cập vào Tiki Blog để nhận được thông tin chính xác và hữu ích nhé!
