Bệnh xuất huyết não ở trẻ sơ sinh có thể gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tình trạng này xảy ra khi máu chảy vào các mô não, gây tổn thương và làm gián đoạn hoạt động của hệ thần kinh. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến bệnh xuất huyết não ở trẻ sơ sinh, các dấu hiệu nhận biết ra sao và có những phương pháp điều trị nào hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé.
Nguyên nhân gây bệnh xuất huyết não ở trẻ sơ sinh
Xuất huyết não ở trẻ sơ sinh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, thường liên quan đến các vấn đề xảy ra trong thai kỳ, quá trình sinh nở hoặc những bệnh lý bẩm sinh của trẻ.
Sinh non hoặc cân nặng thấp
Trẻ sinh trước 37 tuần tuổi hoặc có cân nặng khi sinh dưới 2.500 gram có nguy cơ cao bị xuất huyết não. Nguyên nhân là do các mạch máu não ở trẻ sinh non còn mỏng manh và dễ bị tổn thương trong các tình huống áp lực.
Phố ngũ hương
Giao siêu tốc 2h
Ngũ Giới Đạo Thành Người
Ngũ Luân Thư (Tái Bản 2018)
Khát Vọng Non Sông - Phạm Ngũ Lão Và Câu Chuyện Đan Sọt
Siêu Đội Ngũ
Tủ Sách Ngũ Thường - Luận Về Chữ Nhân
Đội Ngũ Tuyệt Đỉnh
Ngũ Thiên Tự
Bột Dinh Dưỡng (ngũ cốc) 500g
Ngũ Luân Thư
Võ Lâm Ngũ Bá
Ngũ Luân Thư (Tái Bản 8/2018)
Ngũ Thiên Tự
Ngũ Cốc Calbee
Kinh Ngũ Bách Danh
Ngũ Gia Thiền Pháp
Canh Mây Ngũ Sắc Chay I-Soup 35g 05 Viên
PHỐ NGŨ HƯƠNG - Tàn Tuyết - Tố Hinh dịch - (bìa mềm)
Ngũ cốc màu đỏ thành phần gồm : Yến mạch, lúa mạch đen, đường khô , đu đủ, nho khô, táo...
Trạm Đọc | Siêu Đội Ngũ
Ngũ cốc An Sinh hộp 500gr
PHỐ NGŨ HƯƠNG – Tàn Tuyết – Tố Hinh dịch – Nhã Nam - NXB Phụ Nữ
Bột Ngũ Cốc Thương Hiệu Tuệ Minh Đầy Đủ ATVSTP
Ngũ Giới Đạo Thành Người
Chấn thương khi sinh
Các biến chứng trong quá trình sinh nở, như chuyển dạ kéo dài, sinh khó hoặc sử dụng dụng cụ hỗ trợ như kẹp, giác hút, có thể gây áp lực lên đầu trẻ, dẫn đến vỡ mạch máu não.
Rối loạn đông máu
Một số trẻ sơ sinh có tình trạng rối loạn đông máu bẩm sinh, khiến máu không thể đông lại bình thường. Điều này làm tăng nguy cơ xuất huyết não, đặc biệt trong các tình huống căng thẳng như sinh mổ hoặc sinh nhanh.
Thiếu oxy khi sinh
Những biến cố như ngạt thở, chấn thương trong quá trình sinh, hồi sức kéo dài, hoặc các rối loạn như giảm oxy máu, tăng hoặc giảm CO2 máu, và toan chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết não ở trẻ. Ngoài ra, các tình trạng như viêm ruột hoại tử hoặc co giật cũng góp phần làm trầm trọng hơn nguy cơ này.
Thiếu vitamin K
Vitamin K đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành các yếu tố đông máu. Trẻ sơ sinh thiếu vitamin K thường bị rối loạn đông máu, dẫn đến dễ xuất huyết, bao gồm xuất huyết não. Các nguyên nhân gây thiếu vitamin K bao gồm:
- Dinh dưỡng của mẹ không đầy đủ: Mẹ kiêng khem quá mức hoặc ăn uống thiếu chất trong thai kỳ.
- Hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện: Trẻ chưa tổng hợp đủ lượng vitamin K cần thiết sau khi sinh.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc mà mẹ sử dụng khi mang thai như isoniazid, rifampicin, barbiturat hoặc việc nhiễm độc chất dioxin cũng làm tăng nguy cơ thiếu vitamin K ở trẻ.
Các bệnh lý bẩm sinh
Một số trẻ sinh ra với các bất thường bẩm sinh liên quan đến cấu trúc não hoặc mạch máu, như dị dạng mạch máu, cũng có nguy cơ cao bị xuất huyết não.
Dấu hiệu nhận biết xuất huyết não ở trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh bị xuất huyết não có những biểu hiện khác nhau tùy thuộc vào mức độ và vị trí xuất huyết. Tuy nhiên, ba mẹ cần lưu ý một số dấu hiệu cảnh báo quan trọng để kịp thời đưa trẻ đến cơ sở y tế.
Thay đổi trạng thái ý thức
Trẻ có thể trở nên mệt mỏi, lờ đờ, ít phản ứng với các kích thích bên ngoài. Ở những trường hợp nghiêm trọng, trẻ có thể rơi vào trạng thái hôn mê, không tỉnh táo. Đây là dấu hiệu thường gặp khi xuất huyết ảnh hưởng đến các vùng não quan trọng liên quan đến ý thức và sự tỉnh táo.
Cử động bất thường hoặc co giật
Co giật là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của xuất huyết não ở trẻ sơ sinh. Trẻ có thể co giật toàn thân hoặc cục bộ (ở một bên cơ thể hoặc một chi). Cử động giật mình bất thường cũng có thể là một dấu hiệu cần lưu ý.
Thóp phồng và đầu to hơn bình thường
Thóp trước ở trẻ sơ sinh mềm và chưa khép kín, do đó dễ bị phồng lên khi áp lực trong sọ tăng cao do máu tích tụ. Ba mẹ cũng có thể nhận thấy đầu trẻ to hơn bình thường hoặc kích thước vòng đầu tăng nhanh bất thường.
Thay đổi ở mắt
Trẻ có thể có biểu hiện liếc mắt bất thường, đồng tử không cân đối (một bên to, một bên nhỏ) hoặc mất khả năng tập trung mắt. Một số trẻ xuất hiện tình trạng nhìn chằm chằm, không phản ứng với ánh sáng hoặc các kích thích khác.
Khó thở hoặc ngừng thở
Xuất huyết não có thể ảnh hưởng đến các trung tâm hô hấp trong não, gây khó thở hoặc các cơn ngưng thở ngắn. Đây là một dấu hiệu nghiêm trọng cần can thiệp y tế ngay lập tức.
Thay đổi ở da và niêm mạc
Da trẻ có thể tái nhợt, xanh xao hoặc xuất hiện những đốm bầm tím do tình trạng đông máu bị ảnh hưởng. Niêm mạc (như trong miệng hoặc môi) có thể trở nên nhợt nhạt, dấu hiệu cho thấy sự thiếu oxy máu liên quan đến xuất huyết não.
Bú kém hoặc bỏ bú
Trẻ sơ sinh bị xuất huyết não thường mất hứng thú với việc bú mẹ hoặc bú bình. Điều này có thể do trẻ mệt mỏi, lờ đờ hoặc gặp khó khăn trong việc nuốt.
Khi nhận thấy một trong những dấu hiệu trên, ba mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để được thăm khám và xử lý kịp thời.
Biến chứng của bệnh xuất huyết não ở trẻ nhỏ
Bệnh xuất huyết não không chỉ gây ra những tổn thương cấp tính mà còn tiềm ẩn nguy cơ để lại các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương và vị trí xuất huyết mà các biến chứng có thể khác nhau, từ các vấn đề về thần kinh đến ảnh hưởng khả năng vận động.
Tổn thương thần kinh vĩnh viễn
Xuất huyết não gây tổn thương trực tiếp đến các tế bào thần kinh, dẫn đến những di chứng không thể phục hồi. Trẻ có thể gặp phải tình trạng bại não, mất khả năng kiểm soát vận động, hoặc yếu liệt một phần cơ thể. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh hoạt hàng ngày cũng như chất lượng cuộc sống của trẻ khi lớn lên.
Chậm phát triển trí tuệ và nhận thức
Não bộ của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm, vậy nên xuất huyết não có thể làm tổn thương vùng não liên quan đến trí nhớ, ngôn ngữ và học tập. Trẻ có nguy cơ gặp khó khăn trong giao tiếp, học hỏi và thích nghi khi đến tuổi đi học. Đây là một trong những biến chứng dài hạn phổ biến, đặc biệt ở những trường hợp xuất huyết nặng.
Rối loạn vận động và co giật
Xuất huyết não có thể dẫn đến hiện tượng co giật mãn tính hoặc rối loạn vận động, khiến trẻ khó kiểm soát cử động của mình. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc học tập, vui chơi mà còn gây khó khăn trong các hoạt động cơ bản như ăn uống hoặc tự chăm sóc bản thân.
Tăng áp lực nội sọ
Máu tích tụ trong não làm tăng áp lực nội sọ, gây đau đầu, nôn mửa, thậm chí dẫn đến hôn mê nếu không được điều trị kịp thời. Tăng áp lực nội sọ còn có thể gây tổn thương não thêm nghiêm trọng, ảnh hưởng lâu dài đến khả năng nhận thức và vận động của trẻ.
Rối loạn thị giác và thính giác
Nếu xuất huyết não tác động đến các vùng não liên quan đến thị giác hoặc thính giác, trẻ có thể bị suy giảm khả năng nhìn hoặc nghe. Những tổn thương này thường không thể hồi phục hoàn toàn, gây ảnh hưởng đến khả năng học hỏi và giao tiếp xã hội của trẻ trong tương lai.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý thần kinh khác
Xuất huyết não có thể làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh lý thần kinh mãn tính như động kinh, rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) hoặc rối loạn lo âu. Những vấn đề này đòi hỏi trẻ phải được theo dõi và điều trị trong thời gian dài.
Nguy cơ tử vong
Trong các trường hợp nghiêm trọng, đặc biệt với trẻ sinh non hoặc có nhiều bệnh lý đi kèm, bệnh xuất huyết não có thể dẫn đến tử vong do tổn thương não không thể kiểm soát.
Phương pháp điều trị bệnh xuất huyết não ở trẻ sơ sinh
Phương pháp điều trị bệnh xuất huyết não ở trẻ em còn phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng và nguyên nhân gây ra. Tiki Blog xin chia sẻ các phương pháp thường được áp dụng để ba mẹ có thể tham khảo.
Điều trị hỗ trợ hô hấp và tuần hoàn
Trẻ sơ sinh bị xuất huyết não thường cần hỗ trợ hô hấp bằng máy thở hoặc liệu pháp oxy để đảm bảo não không bị thiếu oxy. Đồng thời, trẻ cần được truyền máu hoặc các yếu tố đông máu để kiểm soát tình trạng chảy máu.
Theo dõi và chăm sóc đặc biệt
Trẻ mắc bệnh cần được theo dõi sát sao trong phòng chăm sóc đặc biệt. Việc kiểm tra áp lực nội sọ, siêu âm não và xét nghiệm máu sẽ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng của trẻ và đưa ra quyết định điều trị phù hợp.
Can thiệp phẫu thuật
Trong một số trường hợp nặng, việc tiến hành phẫu thuật để loại bỏ máu tụ trong não hoặc giảm áp lực nội sọ là điều vô cùng cần thiết. Đây là biện pháp để ngăn ngừa tổn thương não lâu dài, giúp trẻ có thể vượt qua căn bệnh nguy hiểm này.
Điều trị lâu dài và phục hồi chức năng
Sau giai đoạn cấp tính, trẻ cần được theo dõi và điều trị phục hồi chức năng như vật lý trị liệu, ngôn ngữ trị liệu để giảm thiểu các di chứng do bệnh gây ra.
Cách phòng ngừa bệnh xuất huyết não ở trẻ sơ sinh
Phòng ngừa luôn là cách tốt nhất để bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh xuất huyết não. Các biện pháp phòng bệnh xuất huyết não ở trẻ nhỏ mà ba mẹ có thể áp dụng gồm có:
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ trong thai kỳ, đặc biệt là các dưỡng chất giúp phát triển hệ thần kinh của trẻ.
- Tuân thủ lịch khám thai định kỳ để phát hiện sớm các bất thường.
- Lựa chọn cơ sở y tế uy tín và đội ngũ y bác sĩ có kinh nghiệm để hỗ trợ sinh nở an toàn.
- Trong trường hợp trẻ sinh non hoặc gặp biến chứng khi sinh, ba mẹ cần tuân thủ chỉ định chăm sóc đặc biệt từ bác sĩ.
Tổng kết
Bệnh xuất huyết não ở trẻ sơ sinh là tình trạng nghiêm trọng, đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời để bảo vệ sức khỏe và tương lai của trẻ. Ba mẹ cần chú ý theo dõi các dấu hiệu bất thường và đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi nghi ngờ. Và để cập nhật thêm thông tin hữu ích về cách chăm sóc sức khỏe cho trẻ, ba mẹ cũng đừng nguyên truy cập Tiki Blog thường xuyên nhé.
Xem thêm: Bệnh vàng mắt ở trẻ sơ sinh: dấu hiệu và cách điều trị
