Cách chữa bệnh còi xương ở trẻ sơ sinh là mối quan tâm hàng đầu của nhiều bậc phụ huynh. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách chăm sóc bé đúng cách để phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về còi xương, đồng thời làm sáng tỏ những sai lầm phổ biến mà các bậc phụ huynh thường mắc phải.
Còi xương ở trẻ sơ sinh là gì?
Còi xương là một tình trạng bệnh lý thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trong giai đoạn 3 năm đầu đời. Bệnh xảy ra khi cơ thể trẻ thiếu hụt vitamin D, một chất dinh dưỡng thiết yếu giúp cơ thể hấp thu canxi và phốt pho để xây dựng hệ xương chắc khỏe. Thiếu vitamin D sẽ khiến quá trình khoáng hóa xương bị gián đoạn, dẫn đến xương mềm, dễ bị biến dạng và gãy.
Cần phân biệt rõ còi xương với còi cọc. Còi cọc là tình trạng trẻ chậm lớn cả về cân nặng và chiều cao do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có thể có hoặc không kèm theo còi xương. Điều đáng chú ý là ngay cả những trẻ bụ bẫm cũng có thể bị còi xương vì nhu cầu canxi và vitamin D của chúng rất cao.
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, còi xương có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như: xương biến dạng, chậm lớn, răng mọc chậm và dễ sâu, giảm sức đề kháng.
Xem thêm >>
Nguyên nhân gây còi xương ở trẻ sơ sinh
Còi xương ở trẻ sơ sinh gây ảnh hưởng đến sự phát triển xương và sức khỏe tổng thể của trẻ. Trước khi biết cách chữa bệnh còi xương ở trẻ sơ sinh bạn cần hiểu rõ nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là do thiếu hụt vitamin D.
Vitamin D đóng vai trò như một chất xúc tác quan trọng trong quá trình hấp thu canxi từ ruột vào máu. Canxi là thành phần chính cấu tạo nên xương, vì vậy khi thiếu vitamin D, cơ thể sẽ không hấp thụ được đủ canxi, dẫn đến xương bị mềm, dễ bị biến dạng và gãy. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ sơ sinh, bao gồm:
- Ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Ánh nắng mặt trời là nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên quan trọng nhất. Trẻ sơ sinh thường được khuyến cáo không nên tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời quá lâu để tránh bị bỏng nắng. Tuy nhiên, việc hạn chế tiếp xúc với ánh nắng quá mức cũng có thể dẫn đến thiếu vitamin D.
- Chế độ ăn thiếu vitamin D: Nguồn cung cấp vitamin D qua chế độ ăn uống chủ yếu từ các loại thực phẩm như cá béo, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa đã được bổ sung vitamin D. Nếu trẻ không được cung cấp đủ các thực phẩm này, nguy cơ thiếu vitamin D sẽ tăng lên.
- Hấp thu kém: Một số bệnh lý về đường tiêu hóa như tiêu chảy, kém hấp thu có thể làm giảm khả năng hấp thu vitamin D của cơ thể.
Ngoài Vitamin D, Canxi là khoáng chất chính cấu tạo nên xương và răng. Canxi giúp xương trở nên cứng cáp, chắc khỏe và đảm bảo các chức năng vận động của cơ thể. Khi thiếu canxi, xương sẽ trở nên mềm, dễ bị biến dạng và gãy. Nguyên nhân gây thiếu canxi có thể là:
- Chế độ ăn thiếu canxi: Sữa mẹ là nguồn cung cấp canxi tốt nhất cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nếu mẹ không có chế độ ăn uống cân bằng, lượng canxi trong sữa mẹ có thể không đủ đáp ứng nhu cầu của trẻ.
- Rối loạn hấp thu: Một số bệnh lý về đường tiêu hóa như tiêu chảy, kém hấp thu có thể làm giảm khả năng hấp thu canxi của cơ thể.
Ngoài thiếu vitamin D và canxi, một số yếu tố khác cũng làm tăng nguy cơ trẻ bị còi xương, bao gồm:
- Sinh non hoặc nhẹ cân: Trẻ sinh non hoặc nhẹ cân thường có nhu cầu về canxi và vitamin D cao hơn so với trẻ đủ tháng.
- Bệnh lý tiêu hóa: Các bệnh lý về đường tiêu hóa như bệnh celiac, bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu canxi và vitamin D.
- Sử dụng thuốc kháng sinh kéo dài: Thuốc kháng sinh có thể làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu canxi và vitamin D.
Các dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh bị còi xương
Còi xương ở trẻ sơ sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng. Các dấu hiệu của bệnh thường xuất hiện rõ rệt, đặc biệt là ở những bộ phận có xương như đầu, ngực và chân.
Trẻ bị còi xương thường có đầu bẹt, trán dô, thóp rộng và mềm, lồng ngực lõm, xương sườn nổi rõ. Xương chân có thể bị cong, biến dạng thành chân vòng kiềng hoặc chân chữ bát. Ngoài ra, cột sống cũng có thể bị gù hoặc vẹo.
Về khía cạnh phát triển thể chất, trẻ bị còi xương thường chậm lớn, chậm biết lẫy, bò, ngồi, đứng và đi so với các bé cùng tuổi. Khi bị còi xương trẻ thường quấy khóc, khó ngủ, dễ bị kích thích và chậm phát triển trí tuệ.
Nguyên nhân của những biểu hiện trên là do xương của trẻ bị mềm vì thiếu canxi và vitamin D khiến xương không đủ cứng cáp để chịu lực, dễ bị biến dạng dưới tác động của trọng lực và lực cơ. Đồng thời, thiếu canxi và vitamin D cũng ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, gây ra các triệu chứng như kích thích, hay cáu gắt.
Nếu không được điều trị kịp thời, còi xương có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như xương biến dạng vĩnh viễn, ảnh hưởng đến ngoại hình và khả năng vận động của trẻ; chậm lớn, giảm sức đề kháng và thậm chí ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ.
Để chẩn đoán chính xác bệnh còi xương, cần dựa vào các dấu hiệu lâm sàng, kết quả xét nghiệm máu và X-quang. Do đó, khi thấy trẻ có những dấu hiệu nghi ngờ bị còi xương, cha mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ nhi khoa để được khám và tư vấn điều trị kịp thời.
Vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh còi xương là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh.
Xem thêm >>
Dinh Dưỡng Chữa Bệnh - Trái Cây (Tái Bản)
Giao siêu tốc 2h
Liệu Pháp Chữa Bệnh - Khu Phản Xạ
Giao siêu tốc 2h
Tự Học Day Ấn Huyệt Chữa Bệnh - Bệnh Hô Hấp (Tái Bản 2020)
Giao siêu tốc 2h
Phòng Ngừa Bệnh Loãng Xương Và Gãy Xương
Tự Chữa Bệnh Không Dùng Thuốc (Tái Bản)_PD
Sách Phòng, chống các bệnh thường gặp trong gia đình bằng thảo dược quanh ta (Tập 2: Hệ xương khớp, hệ gia liễu)
Phòng Và Chữa Bệnh Loãng Xương
Sách- Phòng Và Chữa Bệnh Loãng Xương
Tìm Nguyên Nhân Bệnh Và Cách Chữa Bệnh
Dinh Dưỡng Chữa Bệnh - Trái Cây
Top 4 sai lầm phổ biến nhất khi chăm sóc trẻ bị còi xương
Cùng Tiki Blog đi vào chi tiết những sai lầm phổ biến khi chăm sóc trẻ bị còi xương để từ đó tìm ra cách chữa bệnh còi xương ở trẻ sơ sinh hiệu quả.
Tự ý mua thuốc bổ sung canxi, vitamin D cho con mà không có chỉ định của bác sĩ
Nhiều phụ huynh khi thấy con bị còi xương thường tự ý mua các loại thuốc bổ sung canxi, vitamin D về cho con uống. Tuy nhiên, việc tự ý sử dụng thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn và không hiệu quả trong việc điều trị còi xương. Mỗi trẻ có một cơ địa khác nhau, nhu cầu về canxi và vitamin D cũng khác nhau. Vì vậy, việc bổ sung cần phải được bác sĩ chỉ định liều lượng và thời gian sử dụng phù hợp.
Cho trẻ uống quá nhiều nước hầm xương
Nhiều người quan niệm rằng nước xương hầm rất giàu canxi và tốt cho xương của trẻ. Tuy nhiên, thực tế canxi trong xương rất khó hòa tan, việc ninh xương chỉ giải phóng một lượng canxi rất nhỏ. Ngoài ra, nước xương còn chứa nhiều chất béo, có thể gây khó tiêu cho trẻ. Thay vì chỉ trông chờ vào nước xương, cha mẹ nên đa dạng hóa chế độ ăn của trẻ với các thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, các loại đậu…
Chỉ tập trung vào việc bổ sung canxi mà quên đi vitamin D
Khi tìm hiểu cách chữa bệnh còi xương ở trẻ sơ sinh, nhiều bậc phụ huynh chỉ tập trung vào việc bổ sung canxi mà quên đi vitamin D. Đây là một sai lầm phổ biến. Canxi và vitamin D có mối quan hệ mật thiết với nhau. Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn. Vì vậy, việc chỉ bổ sung canxi mà không quan tâm đến việc bổ sung vitamin D sẽ không mang lại hiệu quả cao trong điều trị còi xương.
Cho trẻ tắm nắng quá lâu
Ánh nắng mặt trời là nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên quan trọng. Tuy nhiên, việc cho trẻ tắm nắng quá lâu có thể gây hại cho da, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh. Thời gian tắm nắng phù hợp cho trẻ là vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, mỗi lần khoảng 15-20 phút.
Để điều trị còi xương ở trẻ sơ sinh hiệu quả, cha mẹ cần:
- Đưa trẻ đi khám bác sĩ: Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, làm các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
- Bổ sung canxi và vitamin D theo đúng chỉ định của bác sĩ: Việc bổ sung canxi và vitamin D cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
- Chế độ ăn uống cân đối: Bổ sung đầy đủ các loại thực phẩm giàu canxi, vitamin D và các chất dinh dưỡng khác như sữa, phô mai, trứng, cá, các loại đậu…
- Cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vừa đủ: Tắm nắng cho trẻ vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, mỗi lần khoảng 15-20 phút.
- Tạo điều kiện cho trẻ vận động: Vận động giúp tăng cường tuần hoàn máu, thúc đẩy quá trình hấp thu canxi và vitamin D.
Việc điều trị còi xương cần phải kiên trì và thường xuyên theo dõi. Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám định kỳ để theo dõi sự tiến triển của bệnh và điều chỉnh phác đồ điều trị nếu cần.
Xem thêm >>
Cách phòng ngừa bệnh còi xương ở trẻ sơ sinh
Với những biện pháp phòng ngừa đúng cách sau đây, cha mẹ hoàn toàn có thể giúp con yêu tránh xa căn bệnh này.
Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời
Sữa mẹ được xem là thức ăn hoàn hảo nhất cho trẻ sơ sinh. Sữa mẹ không chỉ cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ mà còn chứa lượng canxi và vitamin D dồi dào, giúp xương của bé chắc khỏe. Việc cho bé bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời là cách tốt nhất để phòng ngừa còi xương.
Bổ sung vitamin D cho trẻ ngay từ khi mới sinh
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, trẻ sơ sinh cần được bổ sung vitamin D ngay từ khi mới sinh, dù có được bú mẹ hoàn toàn hay không. Liều lượng và cách thức bổ sung vitamin D sẽ do bác sĩ chỉ định tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
Cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Ánh nắng mặt trời giúp cơ thể tự tổng hợp vitamin D. Vì vậy, việc cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mỗi ngày là rất quan trọng. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý cho trẻ tắm nắng vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, mỗi lần khoảng 15-20 phút và che chắn kỹ các vùng da nhạy cảm để tránh bị bỏng nắng.
Xây dựng chế độ ăn cân đối
Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, cha mẹ cần xây dựng cho bé một chế độ ăn đa dạng, giàu canxi và vitamin D. Các thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, sữa chua, các loại đậu… và thực phẩm giàu vitamin D như cá hồi, cá ngừ, trứng… nên được đưa vào thực đơn hàng ngày của bé.
Đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ
Việc đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ giúp bác sĩ theo dõi sự phát triển của trẻ, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và đưa ra những lời khuyên phù hợp.
Thay vì học cách chữa bệnh còi xương ở trẻ sơ sinh, cha mẹ hãy tìm hiểu các phương pháp hiệu quả để phòng ngừa còi xương ở trẻ, kết hợp nhiều phương pháp như cho trẻ bú mẹ hoàn toàn, bổ sung vitamin D, cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, xây dựng chế độ ăn cân đối và đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ. Với những biện pháp này, bé sẽ luôn khỏe mạnh và phát triển toàn diện. Đừng quên theo dõi Tiki Blog để cập nhật nhiều kiến thức hữu ích trong cuộc sống.
Xem them các bài viết khác:
