Sinh mổ đang là một phương pháp sinh nở được nhiều mẹ bầu lựa chọn. Tuy nhiên, sau khi “vượt cạn” cần lưu ý chăm sóc vết mổ cẩn thận để tránh nhiễm trùng và các biến chứng sau mổ khác. Tiki xin chia sẻ một số thông tin hữu ích về cách chăm sóc vết mổ sau sinh, giúp mẹ bỉm nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
Chăm sóc vết mổ sau sinh giai đoạn tại viện
Tuần đầu sau sinh, sản phụ sẽ ở lại bệnh viện vài ngày để được các bác sĩ và điều dưỡng theo dõi sức khỏe cũng như chăm sóc vết mổ. Giai đoạn này rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến việc vết thương có mau lành hoặc có để lại sẹo lớn hay không.
Trong thời gian này, các bác sĩ và điều dưỡng sẽ vệ sinh vết mổ hàng ngày, đồng thời kê một số loại thuốc kháng sinh, giảm đau và co hồi tử cung để tránh nhiễm trùng và các biến chứng khác sau sinh. Mẹ chỉ cần giữ vết mổ cẩn thận, không tác động hoặc tự ý tháo băng hay làm ướt băng gạc là được.
Khoảng 2-3 ngày sau sinh, bác sĩ sẽ kiểm tra vết mổ. Nếu vết mổ khô, không sưng đau, không chảy dịch thì có thể để hở, không cần băng kín. Nếu vẫn còn đau, hãy báo với bác sĩ để được kê thuốc giảm đau phù hợp.
Trong thời gian này, khi vệ sinh cá nhân, sản phụ chỉ nên lau người bằng khăn bông mềm, tránh chạm vào vết mổ và lau từ trước ra sau để tránh nhiễm trùng. Mẹ cũng cần chú ý giữ cho vùng da xung quanh vết mổ luôn sạch sẽ.
Chăm sóc vết mổ sau sinh giai đoạn tại nhà
Sau khoảng một tuần ở viện, nếu vết mổ ổn định, không có dấu hiệu gì bất thường, sản phụ sẽ được xuất viện về nhà. Trước khi về, bác sĩ sẽ cắt chỉ, thường là sau 5 ngày với mẹ sinh mổ lần đầu và sau 7-8 ngày nếu sinh mổ lần 2. Nếu vết mổ được khâu bằng chỉ tự tiêu thì không cần cắt chỉ.
Tuy nhiên, khi về nhà, mẹ vẫn cần chú ý chăm sóc vết mổ cẩn thận để tránh bị nhiễm trùng và giúp vết thương mau lành hơn. Khi tắm, nên tắm bằng nước ấm và không nên tắm quá lâu, cũng không nên ngâm mình trong bồn tắm vì có thể làm ướt vết mổ.
Sau khi tắm, dùng khăn bông mềm, sạch thấm khô vết mổ, không cần băng kín.
Nên giữ cho vết mổ luôn khô thoáng và sạch sẽ. Có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng dung dịch sát khuẩn như Betadine hay Povidine 10% để thoa lên vết mổ, giúp vết thương mau lành và ngăn ngừa nhiễm trùng.
Dinh dưỡng thúc đẩy lành nhanh sau sinh mổ
Chế độ dinh dưỡng sau sinh mổ cũng rất quan trọng. Để nhanh chóng hồi phục sức khỏe và vết thương, trong 6 giờ đầu sau sinh, sản phụ nên hạn chế ăn, chỉ uống nước lọc hoặc ăn cháo loãng. Sau khi đã “xì hơi” thì mẹ có thể ăn những món đặc hơn.
Mẹ và người nhà cũng nên lưu ý một số điều sau trong chế độ ăn:
- Tránh ăn nhiều đồ ngọt, tinh bột và các sản phẩm từ đậu nành vì có thể gây táo bón và đầy hơi.
- Do ảnh hưởng của thuốc tê, sản phụ sẽ bị đầy hơi và táo bón trong khoảng 3-5 ngày, vì vậy nên uống nhiều nước.
- Từ ngày thứ 2 trở đi, mẹ có thể ăn uống bình thường, nên ăn nhiều rau xanh, thực phẩm giàu canxi và protein, vẫn nên uống nhiều nước.
- Nên hạn chế các món ăn có tính hàn hoặc có mùi tanh như hải sản vì chúng có thể làm chậm quá trình đông máu, khiến vết thương lâu lành và tăng nguy cơ bị nhiễm trùng.
- Một số loại thực phẩm như rau muống, thịt gà, gạo nếp, lòng trắng trứng gà cũng được cho là có thể gây mủ viêm và sẹo lồi sau mổ đẻ, vì vậy, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước nha.
Vận động phục hồi sức khỏe sau sinh mổ
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, ăn uống, mẹ và người nhà cũng nên chú ý chế độ vận động để phục hồi sức khỏe nhanh hơn. Vận động sớm sau sinh mổ rất tốt cho mẹ, giúp tăng cường lưu thông máu, hỗ trợ vết mổ mau lành.
Ngay trong ngày đầu tiên sau mổ, sản phụ sẽ được hướng dẫn vận động nhẹ nhàng trên giường, sau đó tập ngồi dậy và ra khỏi giường. Sang ngày thứ 3, mẹ có thể tập đi lại quanh phòng và sinh hoạt gần như bình thường.
Lưu ý chỉ nên vận động nhẹ nhàng thôi nhé. Sau khoảng 4-6 tuần, khi cơ thể đã hồi phục nhiều hơn, mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để tập các bài thể dục phù hợp hơn với tình trạng sức khỏe.
Khi nào mẹ cần đi khám?
Mặc dù các bác sĩ đã hướng dẫn rất kỹ về cách chăm sóc vết mổ sau sinh, nhưng đôi khi vẫn có thể xuất hiện những vấn đề không mong muốn. Để yên tâm hơn, các mẹ nên chú ý quan sát vết mổ hàng ngày, và đến bệnh viện kiểm tra ngay nếu thấy các dấu hiệu bất thường. Dưới đây là những dấu hiệu cần lưu ý để phòng tránh các biến chứng có thể xảy ra:
- Vết mổ đau nhiều.
- Vùng da quanh vết mổ bị đỏ và sưng.
- Thấy mủ trong hoặc xung quanh vết mổ.
- Sốt cao trên 39 độ C.
Đó cũng là những dấu hiệu cho thấy sản phụ có nguy cơ nhiễm trùng vết mổ sau sinh. Xem thêm cách phòng ngừa bên dưới!
Bí quyết phòng ngừa nhiễm trùng hiệu quả
Phòng ngừa nhiễm trùng là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho bạn và gia đình. Bằng cách thực hiện các thói quen vệ sinh và chăm sóc bản thân đúng cách, bạn có thể giảm thiểu rủi ro mắc bệnh từ các tác nhân gây nhiễm trùng. Cùng tìm hiểu các bí quyết đơn giản nhưng hiệu quả để giữ gìn sức khỏe nhé:
- Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tắm bằng nước ấm, tránh tắm quá lâu hoặc ngâm mình trong bồn tắm. Nếu dùng sữa tắm, nhớ tắm lại bằng nước sạch để không còn sữa tắm dính trên da, đặc biệt là vùng da quanh vết mổ.
- Giữ vết mổ luôn khô thoáng và sạch sẽ, dùng khăn bông mềm, sạch thấm khô vết mổ sau khi tắm. Khi lau người, mẹ nên lau từ trước ra sau, lau từ vết mổ ra xung quanh để tránh nhiễm trùng.
- Mặc quần áo rộng rãi, thoải mái, chất liệu cotton để tránh cọ xát vào vết mổ.
- Quan sát vùng da quanh vết mổ để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường.
- Không tự ý bôi thuốc, kể cả thuốc kháng sinh, hay đắp bất cứ thứ gì lên vết mổ khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Câu hỏi thường gặp về chăm sóc vết mổ sau sinh
Vết mổ đẻ bao lâu thì bôi kem trị sẹo?
Theo chia sẻ chuyên môn, sau khi sinh mổ khoảng từ 40 – 60 ngày, các mẹ có thể bắt đầu sử dụng kem bôi để làm mờ vết sẹo. Khoảng thời gian này giúp vết thương có đủ thời gian lành lại, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng hoặc kích ứng da. Việc sử dụng kem trị sẹo đúng thời điểm sẽ giúp vết sẹo mờ dần và cải thiện thẩm mỹ cho vùng da mổ hiệu quả hơn.
Vết mổ bao lâu thì không cần băng?
Thông thường, sau khi xuất viện, hầu hết các vết thương không cần phải thay băng mỗi ngày, trừ khi có chỉ định đặc biệt từ bác sĩ. Với các trường hợp vết thương còn hở hoặc rỉ dịch, người bệnh nên tuân thủ lịch tái khám sớm để bác sĩ kiểm tra và đánh giá tình trạng vết thương kỹ lưỡng hơn.
Vệ sinh vết mổ đẻ bằng gì?
Để chăm sóc vết mổ sau sinh hiệu quả, mẹ cần lưu ý một số điều quan trọng để tránh nhiễm trùng và giúp vết thương nhanh lành. Trước khi chạm vào vết mổ, hãy luôn rửa tay thật sạch nhằm hạn chế vi khuẩn xâm nhập. Mẹ không nên tắm quá lâu hoặc ngâm mình trong bồn vì điều này có thể làm ướt vết mổ và làm chậm quá trình phục hồi.
Đảm bảo giữ vùng da vết mổ khô thoáng, điều này rất cần thiết để vết thương không bị ẩm ướt và dễ lành hơn. Ngoài ra, mẹ có thể sử dụng dung dịch sát khuẩn như betadin hoặc povidine 10% để vệ sinh vết mổ, nhưng nên tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Vết khâu sau mổ bao lâu thì cắt chỉ?
Thời gian cắt chỉ vết khâu sau phẫu thuật thường khác nhau, tùy thuộc vào vị trí và tình trạng vết thương của mỗi bệnh nhân. Điều này bao gồm cả khả năng chịu lực của vết thương và mức độ căng giữa hai mép vết khâu.
Trung bình, việc cắt chỉ thường diễn ra từ 1 – 2 tuần sau khi khâu, tuy nhiên, đối với các vết khâu phải chịu lực, thời gian này có thể kéo dài từ 2 – 3 tuần để đảm bảo vết thương đã lành hoàn toàn và an toàn khi tháo chỉ.
Sau sinh mổ nên ăn gì để giúp vết thương nhanh lành?
Để thúc đẩy quá trình lành vết mổ sau sinh, mẹ nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C, giúp tăng cường tái tạo mô và nhanh chóng làm lành vết thương. Những loại thực phẩm như cam, quýt, súp lơ, cà chua, dưa hấu, rau bina, ớt chuông, đậu hà lan và khoai tây đều là lựa chọn lý tưởng.
Nhờ vào hàm lượng vitamin C dồi dào, các thực phẩm này không chỉ hỗ trợ quá trình hồi phục mà còn tăng cường hệ miễn dịch, giúp mẹ sau sinh khỏe mạnh hơn.
Sau mổ bao lâu thì hình thành sẹo lồi?
Thường thì sau khoảng 2-3 tuần kể từ khi phẫu thuật, vết mổ bắt đầu hình thành sẹo. Khi vết mổ lành hẳn, quá trình này sẽ mất khoảng 3 tháng, trong thời gian này, bạn sẽ cảm thấy giảm đau và ngứa.
Tuy nhiên, ở một số người, thời gian này có thể kéo dài đến 6 tháng hoặc thậm chí 1 năm, tùy thuộc vào cơ địa của từng người và cách chăm sóc vết mổ có đúng cách hay không. Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp hạn chế sự phát triển của sẹo lồi và hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng hơn.
Trên đây là một số thông tin về chăm sóc vết mổ sau sinh, hy vọng sẽ giúp mẹ có thêm kiến thức để tự chăm sóc bản thân tốt hơn trong giai đoạn hậu sản. Tiki Blog chúc mẹ nhanh chóng hồi phục sức khỏe sau sinh nhé!
Xem thêm: