Vitamin B5 được RJ Williams phát hiện vào năm 1933 có tác dụng tạo ra tế bào máu, chuyển đổi thức ăn thành năng lượng, duy trì chức năng gan,… Vậy vitamin B5 có trong thực phẩm nào? Nên dùng bao nhiêu một ngày? Trong bài viết này, Tiki Blog sẽ chia sẻ chi tiết hơn về công dụng, liều lượng, cách dùng cũng như lưu ý về loại vitamin này.
>> Xem thêm:
- Vitamin D: Công dụng, liều dùng, những lưu ý khi bổ sung cho cơ thể
Uống vitamin E có tác dụng gì và lưu ý sử dụng Vitamin E đúng cách
Vitamin B5 là gì?
Vitamin B5 (hay còn gọi là axit pantothenic) là loại vitamin tan trong nước, được tìm thấy trong những loại thực phẩm từ động vật lẫn thực vật. Chất này tham gia vào nhiều quá trình sinh lý của cơ thể như:
- Giúp hệ tiêu hoá khoẻ mạnh
- Sản xuất hồng cầu để máu đưa oxy đi khắp cơ thể
- Da, tóc khoẻ mạnh
Khi thiếu chất này, cơ thể có thể gặp các triệu chứng như mệt mỏi, hay cáu gắt, đau nhức đầu, vấn đề về đường ruột – dạ dày, cơ suy yếu,… Trên thị trường vitamin B5 được điều chế và sản xuất dưới dạng axit pantothenic. Chất này có nhiều trong những sản phẩm chăm sóc da và tóc, thuốc bổ,…
>> Bài viết liên quan: Biotin là gì? Cách chăm sóc tóc cùng Biotin
Công dụng của vitamin B5
Những công dụng nổi bật nhất của vitamin B5 phải kể đến là:
Vitamin B5 giúp giải quyết những vấn đề về da
- Cấp ẩm và giữ ẩm cho da: Đóng vai trò như hàng rào bảo vệ giữ nước cho da, tránh để hơi ẩm bay hơi khiến da khô nứt nẻ. Người có da khô, hay bong tróc đặc biệt vào mùa đông rất cần dùng mỹ phẩm chứa vitamin B5 vì nó sẽ dưỡng ẩm, duy trì độ đàn hồi hiệu quả.
- Chống lão hoá: Axit pantothenic hoặc Provitamin B5 được chiết xuất sẽ đẩy nhanh quá trình hình thành collagen và elastin, từ đó làm chậm quá trình lão hoá. Hơn nữa, chất này còn có công dụng tẩy da chết nhẹ nhàng, giúp tế bào mới phát triển, từ đó làm da căng mọng và mịn màng hơn.
- Làm mờ sẹo: Tinh chất axit pantothenic có khả năng phát triển các protein cấu trúc, từ đó đẩy nhanh quá trình mờ sẹo. Đó là lý do mà vitamin B5 thường có trong thành phần của sản phẩm trị mụn.
- Chống oxy hoá: Provitamin B5 có khả năng sản xuất glutathione – chất làm giảm quá trình hình thành sắc tố melanin nhờ việc liên kết peroxit và các gốc tự do. Mỹ phẩm chứa chất này mang đến làn da rạng rỡ nhờ hạn chế hình thành đốm đen, vết nám trên da.
>>> Xem thêm: Các bước chăm sóc da buổi sáng & buổi tối cơ bản tại nhà
Hỗ trợ chức năng hệ thần kinh
B5 giúp hệ thần kinh có thể tự tạo ra acetylcholine. Đây là chất kết nối với những bộ phận khác trong cơ thể, giúp não bộ phát ra tín hiệu và gửi đến hệ miễn dịch cùng nhiều cơ quan khác. Khi thiếu hụt, khả năng vận động của cơ thể sẽ kém hơn, đồng thời đi kèm trạng thái mệt mỏi.
Hỗ trợ cải thiện sức khỏe tim mạch
Công dụng khác của vitamin này là tổng hợp, điều hoà và duy trì lượng cholesterol trong máu ở mức cho phép. Điều này giúp ngăn ngừa tình trạng tắc nghẽn động mạch, thường dẫn đến đau tim hay đột quỵ. Bên cạnh đó, nó còn sản xuất hồng cầu để mang oxy đi đến mọi cơ quan trong cơ thể.
>> Xem thêm: Cải thiện cuộc sống với những thói quen lành mạnh
Cải thiện tâm trạng hiệu quả
Tâm trạng con người có liên quan mật thiết đến vitamin B5. Chất này giúp duy trì trạng thái ổn định, phòng ngừa tình trạng căng thẳng, làm dịu hệ thần kinh, chống trầm cảm. Nếu cơ thể bị thiếu hụt, con người dễ rơi vào tình trạng lo âu, mệt mỏi, tâm trạng, thay đổi thất thường, dễ cáu gắt,…
Tăng cường hệ miễn dịch
Các vitamin nhóm B tổng hợp đóng vai trò như tấm khiên ngăn cản virus, vi khuẩn, ký sinh trùng xâm nhập. Từ đó, cơ thể sẽ hạn chế được nguy cơ mắc bệnh, đào thải độc tố hiệu quả.
Liều lượng bổ sung vitamin B5 cho cơ thể
Mặc dù B5 rất tốt nhưng sử dụng không đúng liều lượng có thể mang đến những tác dụng phụ. Tuỳ từng độ tuổi mà các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo liều lượng dùng B5 hợp lý như sau:
- Đối với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng: 1,7 mg/ngày
- Đối với trẻ sơ sinh từ 7 đến dưới 12 tháng: 1,8 mg/ngày
- Đối với trẻ em từ 1 đến 3 tuổi: 2 mg/ngày
- Đối với trẻ em từ 4 đến 8 tuổi: 3 mg/ngày
- Đối với trẻ em từ 9 đến 12 tuổi: 4 mg/ngày
- Đối với nam/nữ trên 14 tuổi: 5 mg/ngày
- Đối với phụ nữ mang thai: không quá 6 mg/ngày
- Đối với phụ nữ đang cho con bú: không quá 7 mg/ngày
Lưu ý, bạn nên bổ sung B5 qua nhiều cách khác nhau bằng việc ăn đa dạng thực phẩm. Đồng thời, bạn đừng quên tuân theo chỉ định của bác sĩ hoặc hướng dẫn sử dụng ghi trên bao bì đối với các mỹ phẩm, sản phẩm chứa B5.
Cách dùng vitamin B5 hiệu quả
Bên cạnh ăn thực phẩm giàu vitamin B5 thì vitamin này thường được bổ sung thông qua đường uống. Hiện tại, có nhiều thực phẩm bổ sung B5 trên thị trường được nhiều người tiêu dùng lựa chọn. Đối với từng độ tuổi, giới tính và thể trạng sẽ cần lượng B5 khác nhau. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của chuyên gia dinh dưỡng, mỗi người không nên dùng vượt quá 10g/ngày.
Thời điểm dùng tốt nhất là buổi sáng hoặc sau bữa ăn cùng với ly nước lọc lớn. Giả sử bạn quên uống một liều B5, hãy bổ sung ngay sau khi nhớ. Tuy nhiên, nếu thời điểm đó sát với lần uống kế tiếp, bạn cứ bỏ qua rồi bổ sung liều tiếp theo như lịch thông thường. Lưu ý, tuyệt đối không tự ý uống gấp đôi liều lượng.
>> Xem thêm: Vitamin A là gì? Bật mí công dụng, vai trò, cách bổ sung vitamin A
Một số tác dụng phụ khi sử dụng vitamin B5
Nếu dùng B5 sai liều lượng, bệnh nhân có gặp phải những tác dụng phụ nhẹ như tiêu chảy, ngứa, tác dụng phụ ở mức độ nặng như khó thở, tức ngực, nổi phát ban, sưng mặt/miệng/môi,…). Lúc này, bệnh nhân cần phải được đưa đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế sớm nhất có thể.
Gợi ý những thực phẩm giàu vitamin B5
Những thực phẩm giàu vitamin B5 tiêu biểu gồm có:
- Các loại cá (đặc biệt là cá hồi)
- Hải sản
- Thịt bò, thịt gà, thịt heo
- Sữa tươi, sữa chua, phô mai,…
- Các loại đậu: đậu lăng, đậu nành, đậu tương, đậu hà lan,…
- Ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì
- Các loại rau củ quả: bông cải xanh, súp lơ, ngô, cải xoăn, cà chua, nấm, khoai lang, bắp cải,…
- Trái cây: lựu, chuối, ổi, bưởi,…
Những lưu ý khi sử dụng vitamin B5
B5 vitamin hầu như không gây hại cho cơ thể nếu như được sử dụng với liều lượng hợp lý. Tuy nhiên, để hạn chế mọi trường hợp xấu có thể xảy ra hoặc tác dụng phụ không mong muốn, bạn cần lưu ý những vấn đề sau:
- Bổ sung B5 vừa đủ, không quá nhiều dẫn đến dư thừa nhưng cũng không quá ít vì không đủ cho cơ thể.
- Dấu hiệu như cơ thể dùng nhiều thuốc bổ làm dư thừa B5 là ợ nóng, tiêu chảy, nôn, đường ruột bị rối loạn.
- Trong khi chế biến, B5 dễ bị biến đổi và mất đi. Đặc biệt, nếu trong môi trường đông lạnh hoặc bị đóng hộp, hàm lượng B5 giảm đi đáng kể.
- Chống chỉ định sử dụng B5 cho bệnh nhân bị hemophilia hay tắc ruột cơ học. Nếu dùng cho bệnh nhân bị liệt ruột cần chú ý bổ sung đầy đủ điện giải và nước.
- Không uống B5 cùng thời điểm dùng thuốc kháng sinh Tetracycline vì nó cản trở quá trình hấp thu của thuốc.
- Không dùng B5 với thuốc điều trị bệnh Alzheimer nếu chưa có giám sát của bác sĩ, bởi lẽ B5 làm tăng tác dụng phụ của chất ức chế cholinesterase.
- B5 làm tăng nguy cơ chảy máu nên không dùng dexpanthenol (dẫn xuất của axit pantothenic) với B5.
- Dexpanthenol khá an toàn khi bôi lên da cho trẻ em. Ngoài ra, nó có thể dùng ở dạng xịt hoặc tiêm vào cơ thể.
>> Xem thêm: Vitamin B12 có trong thực phẩm nào? TOP thực phẩm giàu vitamin B12
Trên đây là toàn bộ những thông tin quan trọng nhất về vitamin B5 mà bạn cần biết để bổ sung đúng cách. Để tìm mua sách dinh dưỡng hay các phương pháp chăm sóc sức khỏe, bạn đừng quên truy cập trang thương mại điện tử Tiki. Tại đây, các đầu sách uy tín nhất luôn được cập nhật liên tục để bạn thoải mái lựa chọn.
