Biểu hiện của bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh là điều mà ba mẹ cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe của con. Tiêu chảy là một tình trạng phổ biến nhưng có thể gây nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh với hệ tiêu hóa và miễn dịch còn non yếu. Vậy nên việc nắm rõ cách nhận biết và chăm sóc trẻ bị tiêu chảy là rất cần thiết để giúp bé phòng tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị tiêu chảy
Trẻ bị tiêu chảy có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó nhiễm trùng là nguyên nhân hàng đầu. Các loại virus như rotavirus, vi khuẩn như E. coli, Salmonella, hoặc ký sinh trùng có thể dễ dàng xâm nhập vào đường ruột, gây ra tiêu chảy cấp tính. Do hệ miễn dịch của trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, chưa phát triển đầy đủ, nên trẻ rất dễ bị nhiễm trùng từ môi trường hoặc từ người chăm sóc.
Dị ứng thực phẩm hoặc không dung nạp lactose cũng là nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy ở trẻ. Trẻ có thể phản ứng tiêu cực với một số loại thực phẩm, chẳng hạn như protein trong sữa bò hoặc lactose, một loại đường trong sữa. Khi trẻ bị dị ứng hoặc không dung nạp lactose, hệ tiêu hóa không thể xử lý thức ăn bình thường, dẫn đến tình trạng tiêu chảy và các triệu chứng rối loạn tiêu hóa khác.
Ngoài ra, tiêu chảy ở trẻ còn có thể do nhiễm khuẩn từ thức ăn hoặc nước uống không đảm bảo vệ sinh. Nếu thức ăn chưa được nấu chín kỹ hoặc nước không đạt tiêu chuẩn an toàn, vi khuẩn có hại trong đó sẽ xâm nhập vào cơ thể trẻ, gây rối loạn hệ tiêu hóa và dẫn đến tiêu chảy. Dùng kháng sinh cũng có thể gây tiêu chảy ở trẻ do thuốc làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Kháng sinh không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn làm suy yếu các vi khuẩn có lợi, khiến hệ vi sinh dễ bị mất cân bằng. Khi đó, vi khuẩn có hại có thể phát triển mạnh, gây tiêu chảy trong quá trình điều trị kháng sinh.
Các triệu chứng của bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh
Mặc dù triệu chứng của bệnh tiêu chuẩn có thể thay đổi tùy chọn thành nguyên nhân gây bệnh, nhưng cũng có một số dấu hiệu thường gặp mà ba mẹ cần lưu ý.
- Phân lỏng hoặc nhiều nước: Phân của trẻ bị tiêu chảy thường loãng, có thể chứa chất nhầy hoặc nước nhiều hơn bình thường.
- Số lần đi tiêu tăng: Trẻ sơ sinh bình thường đi tiêu từ 1-3 lần mỗi ngày, nhưng khi bị tiêu chảy thì có thể đi 5-10 lần mỗi ngày.
- Phân có mùi khó chịu: Khi trẻ bị tiêu chảy, phân thường có mùi hôi và khó chịu hơn bình thường, có thể kèm theo màu sắc bất thường như xanh, vàng lợt, hoặc nâu nhạt.
- Mất nước: Do tiêu chảy làm mất lượng lớn nước và điện giải, trẻ có thể bị mất nước với các biểu hiện như khô môi, khóc không ra nước mắt, mắt trũng và da nhăn nheo.
- Trẻ quấy khóc, mệt mỏi: Trẻ bị tiêu chảy thường không thoải mái, quấy khóc nhiều và có biểu hiện mệt mỏi, mất năng lượng do mất nước và điện giải.
- Sốt: Một số trường hợp tiêu chảy do nhiễm trùng có thể đi kèm với sốt. Nếu trẻ bị sốt cao kèm tiêu chảy thì có thể là dấu hiệu nhiễm trùng nặng và cần được thăm khám kịp thời.
- Nôn mửa: Trẻ bị tiêu chảy do nhiễm trùng đôi khi còn xuất hiện thêm triệu chứng nôn mửa. Nôn cùng tiêu chảy sẽ làm tăng nguy cơ mất nước và làm bệnh diễn tiến nhanh chóng hơn.
Nhận biết sớm các triệu chứng này giúp bố mẹ xử lý kịp thời, tránh tình trạng mất nước nghiêm trọng và các biến chứng nguy hiểm khác từ tiêu chảy ở trẻ sơ sinh.
Bệnh tiêu chảy có nguy hiểm không?
Bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh có thể rất nguy hiểm nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, nguy cơ lớn nhất là mất nước và điện giải. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêu chảy là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi, với khoảng 525.000 ca tử vong mỗi năm. Khi bị tiêu chảy, cơ thể trẻ mất đi lượng lớn nước và các khoáng chất quan trọng, nếu không bù kịp thời có thể dẫn đến sốc hoặc hôn mê. Ngoài ra, tiêu chảy kéo dài cũng gây suy dinh dưỡng nghiêm trọng, làm trẻ ăn uống kém, dẫn đến tình trạng thiếu hụt dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển.
Theo UNICEF, trẻ bị tiêu chảy kéo dài có nguy cơ bị suy dinh dưỡng cao gấp 2 lần so với trẻ khỏe mạnh, làm ảnh hưởng trực tiếp đến thể chất và tinh thần. Tiêu chảy cũng làm suy yếu hệ miễn dịch của trẻ, khiến cơ thể dễ nhiễm trùng và có thể dẫn đến biến chứng nặng như viêm phổi hoặc nhiễm trùng máu. Vì vậy, nếu trẻ có các dấu hiệu mất nước hoặc các triệu chứng nghiêm trọng kèm theo như sốt cao, nôn nhiều, ba mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay để được điều trị kịp thời và tránh các biến chứng nguy hiểm.
Cách chữa bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh
Chữa bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh cần ưu tiên bù nước và điện giải kịp thời để tránh mất nước, đồng thời chăm sóc đúng cách nhằm hỗ trợ phục hồi cho trẻ.
Bù nước và điện giải
Dùng dung dịch bù điện giải như Oresol (ORS) pha theo đúng chỉ dẫn để cho trẻ uống từng ngụm nhỏ, giúp bù nước và muối mất đi do tiêu chảy. Nếu trẻ không thể uống, hoặc có dấu hiệu mất nước nặng thì cần đưa trẻ đến bệnh viện để truyền dịch.
Duy trì chế độ bú mẹ
Đối với trẻ sơ sinh còn bú, tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ thường xuyên vì sữa mẹ chứa các kháng thể tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ nhiễm trùng. Nếu trẻ dùng sữa công thức, ba mẹ cần đảm bảo vệ sinh bình sữa và pha sữa đúng cách.
Chế độ ăn uống dễ tiêu
Nếu trẻ đã ăn dặm thì có thể cho trẻ ăn các thức ăn dễ tiêu như cháo loãng, chuối nghiền, khoai lang hoặc cà rốt nấu chín. Tránh các thức ăn khó tiêu và đồ ngọt để không làm nặng thêm tình trạng tiêu chảy.
Thăm khám y tế khi cần thiết
Nếu trẻ có các dấu hiệu như mất nước nặng (khô môi, mắt trũng, khóc không có nước mắt), sốt cao, nôn nhiều, hoặc tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày thì nên đưa trẻ đi khám để được điều trị kịp thời. Bác sĩ có thể kê các thuốc hỗ trợ như men vi sinh để cân bằng hệ vi sinh đường ruột hoặc các thuốc giảm triệu chứng nếu cần.
Sách - Truyện Ngắn Hiện Đại Hàn Quốc Tiêu Biểu - Kiên Cường Trong Gian Khó (NXB Trẻ)
Một Đời Mơ Những Giấc Mơ Thơ Trẻ-Là Tác Phẩm Tiêu Biểu Của Họa Sĩ Ngô Mạnh Lân
PQA Viên nang Dạ Dày là dược phẩm thảo dược dùng hỗ trợ cải thiện các triệu chứng và nguy cơ của người bị viêm loát dạ dày – tá tràng với các biểu hiện: đầy bụng, ợ hơi, ợ chua, nóng rát thượng vị, trào ngược dạ dày thực quản, ăn uống khó tiêu.
Giữ vệ sinh sạch sẽ
Đảm bảo vệ sinh tay cho người chăm sóc và vệ sinh đồ chơi, đồ dùng của trẻ để hạn chế nguy cơ tái nhiễm. Luôn rửa tay sạch trước khi chuẩn bị thức ăn và chăm sóc trẻ.
Nước Giải Khát WoongJin Nước Quýt (180ml)
Nước Giải Khát Nước Táo Woongjin (180ml)
![[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 24 Chai Nước tinh khiết WOW loại 350ml](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/13/09/59/c29569678fbca8a744aaed58c1d862da.jpg)
[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 24 Chai Nước tinh khiết WOW loại 350ml
Thùng 24 Chai Nước Uống Ion Kiềm Cao Cấp Đóng Chai Fujiwa 300ml - Nước uống Detox với Công Nghệ Điện Phân Ion Kiềm
![[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 24 Chai Nước tinh khiết WOW loại 520ml](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/ed/42/45/9b8c6740fb1cfdcec95f648e3ae929cd.jpg)
[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 24 Chai Nước tinh khiết WOW loại 520ml
Thùng nước tinh khiết Hikari 24 chai (500ml/chai)
![[QUÀ TẶNG] COMBO 2 Thùng 24 Chai nước suối tinh khiết cao cấp WOW loại 350ml](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/2d/20/83/3dfd62c9e8ff8a9f221082f346856157.jpg)
[QUÀ TẶNG] COMBO 2 Thùng 24 Chai nước suối tinh khiết cao cấp WOW loại 350ml
Thùng 20 Chai Nước Uống Ion Kiềm Cao Cấp Đóng Chai Fujiwa 680ml - Nước uống Detox với Công Nghệ Điện Phân Ion Kiềm
![[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 12 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 1.5L](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/9c/b6/10/aa0e380b30a19377476dddff2168dbb1.jpg)
[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 12 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 1.5L
![[QUÀ TẶNG] Thùng 24 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 520ml](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/6c/ff/00/7edccc5d0945af9104c541a4282faba8.jpg)
[QUÀ TẶNG] Thùng 24 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 520ml
Nước kiềm Ichico Ph 9.5+ (Thùng 20 chai 500ml)
Nước kiềm Ichico Ph 9.5+ (6 chai 500ml)
![[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 24 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 520ml](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/95/82/8b/5a8574713ae9582a998d4b21f551b4e0.jpg)
[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 24 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 520ml
![[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 4 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 5L](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/be/4c/12/d8789792b73c909d7e188ee01013478b.jpg)
[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 4 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 5L
Nước Giải Khát Vị Soda LC Milkis (250ml)
Thùng nước Satori Juice vị ổi 24 lon- (250ml/lon)
Nước kiềm Ichico Ph 9.5+ (Bình vòi 19l)
![[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 24 Chai Nước tinh khiết WOW loại 250ml](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/11/58/43/2a7ef175553c101813c13fcfd0add367.jpg)
[MUA 3 TẶNG 2] Thùng 24 Chai Nước tinh khiết WOW loại 250ml
Nước kiềm Ichico Ph 9.5+ (Bình úp 19l)
Thùng 24 Chai Nước Uống Ion Kiềm Cao Cấp Đóng Chai Fujiwa 450ml - Nước uống Detox với Công Nghệ Điện Phân Ion Kiềm
Thùng nước Satori Juice vị me - 250ml (24 lon)
Thùng 12 Chai Nước Uống Ion Kiềm Cao Cấp Đóng Chai Fujiwa 1250ml - Nước uống Detox với Công Nghệ Điện Phân Ion Kiềm
Combo 2 thùng nước Satori Juice vị ổi - 250ml (24 lon/ thùng)
![[QUÀ TẶNG] Thùng 12 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 1.5L](https://salt.tikicdn.com/cache/280x280/ts/product/8b/b1/50/2f5f3f33f273fbad9e0bcc07dedeb539.jpg)
[QUÀ TẶNG] Thùng 12 Chai Nước kiềm FOY Artist Series 2024 loại 1.5L
Câu hỏi thường gặp về bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh. Những câu hỏi trên sẽ giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về bệnh tiêu chảy ở trẻ em và cách chăm sóc khi trẻ bị bệnh.
Bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh kéo dài bao lâu?
Tiêu chảy cấp ở trẻ sơ sinh thường kéo dài từ 3 đến 7 ngày, tùy thuộc vào nguyên nhân. Nếu tiêu chảy kéo dài hơn 7 ngày hoặc có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng thì ba mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ.
Làm thế nào để nhận biết trẻ bị mất nước do tiêu chảy?
Các dấu hiệu mất nước ở trẻ sơ sinh bao gồm môi khô, mắt trũng, khóc không ra nước mắt, da nhăn nheo, số lần đi tiểu giảm. Trẻ có thể trở nên mệt mỏi, không chịu bú hoặc quấy khóc nhiều.
Có nên tiếp tục cho trẻ bú mẹ khi bị tiêu chảy?
Có, tiếp tục cho trẻ bú mẹ là rất quan trọng vì sữa mẹ chứa các kháng thể giúp trẻ chống lại nhiễm trùng. Việc bú mẹ cũng giúp cung cấp đủ nước và dưỡng chất cho trẻ trong suốt thời gian bị tiêu chảy.
Có cần ngừng cho trẻ ăn khi bị tiêu chảy không?
Không, trong hầu hết các trường hợp, trẻ cần được tiếp tục ăn, đặc biệt là sữa mẹ hoặc sữa công thức. Nếu trẻ đã ăn dặm, có thể cho trẻ ăn các món dễ tiêu như cháo loãng hoặc trái cây nghiền. Tuy nhiên, cần tránh các thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc đồ ngọt.
Khi nào cần đưa trẻ đi bác sĩ khi bị tiêu chảy?
Nếu trẻ có dấu hiệu mất nước nặng, sốt cao, nôn mửa nhiều, tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày hoặc phân có máu thì hãy đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức. Điều này giúp phát hiện và điều trị sớm các biến chứng nghiêm trọng.
Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh có lây không?
Tiêu chảy do virus hoặc vi khuẩn gây ra có thể lây lan, đặc biệt là từ tay người chăm sóc hoặc qua các vật dụng không vệ sinh. Vì vậy, việc rửa tay sạch sẽ và giữ vệ sinh môi trường là rất quan trọng để tránh lây nhiễm.
Có cần dùng thuốc điều trị tiêu chảy cho trẻ sơ sinh không?
Thông thường, tiêu chảy ở trẻ sơ sinh sẽ được điều trị bằng cách bù nước và điện giải. Thuốc điều trị chỉ được sử dụng khi có sự chỉ định của bác sĩ, đặc biệt nếu có dấu hiệu nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus.
Tiêu chảy có tự hết không?
Bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh có thể tự khỏi trong nhiều trường hợp, đặc biệt là nếu nó do virus thông thường (như virus rota). Tiêu chảy cấp do nhiễm vi khuẩn hoặc các yếu tố khác có thể kéo dài lâu hơn và yêu cầu điều trị y tế để tránh mất nước nghiêm trọng. Trong những trường hợp nhẹ, nếu trẻ vẫn bú mẹ hoặc uống sữa công thức đầy đủ và được bù nước đúng cách, bệnh có thể tự hết trong khoảng 3-7 ngày. Tuy nhiên, nếu tiêu chảy kéo dài, trẻ có dấu hiệu mất nước, hoặc có các triệu chứng như sốt cao, nôn mửa, hoặc phân có máu, cần đưa trẻ đến bác sĩ để được điều trị kịp thời.
Tổng kết
Để đảm bảo sức khỏe cho trẻ, việc nhận biết và xử lý kịp thời biểu hiện của bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh là vô cùng quan trọng. Ba mẹ cần theo dõi sát sao các dấu hiệu, duy trì chế độ dinh dưỡng phù hợp và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết, để giúp trẻ vượt qua giai đoạn khó khăn một cách an toàn. Đồng thời cũng đừng quên theo dõi các bài viết khác trên Tiki Blog để hiểu thêm về cách chăm sóc trẻ sơ sinh trong giai đoạn đầu đời.
