Bệnh tay chân miệng là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Dấu hiệu bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh thường xuất hiện với các triệu chứng như sốt, nổi phỏng đỏ, phỏng nước và khiến trẻ cảm thấy vô cùng khó chịu. Vậy nên việc nhận biết sớm các dấu hiệu này rất quan trọng, giúp phụ huynh chủ động đưa trẻ đến bác sĩ kịp thời để điều trị và phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.
Bệnh tay chân miệng là gì? Lây qua đường nào?
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, nhưng người lớn cũng có thể mắc. Virus gây bệnh thường là Coxsackievirus và Enterovirus, dễ lây lan trong môi trường có nhiều tiếp xúc giữa người với người.
Bệnh tay chân miệng lây qua các con đường chính như:
- Qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, dịch tiết từ mũi hoặc dịch từ các mụn nước của người bệnh.
- Qua tiếp xúc gián tiếp với đồ dùng cá nhân, đồ chơi hoặc các vật dụng khác có dính dịch tiết từ người nhiễm bệnh.
- Qua đường phân – miệng: Virus có thể tồn tại trong phân của người bệnh trong nhiều tuần sau khi khỏi, vì vậy việc vệ sinh không kỹ khi thay tã, chăm sóc trẻ hoặc sau khi đi vệ sinh cũng có thể là nguồn lây nhiễm.
Dấu hiệu bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh
Làm sao để biết trẻ bị bệnh chân tay miệng là thắc mắc của rất nhiều phụ huynh vì đôi khi các triệu chứng này dễ nhầm sang các bệnh da liễu khác. Vậy nên dưới đây là chia sẻ chi tiết về các dấu hiệu nhận biết trẻ có khả năng mắc bệnh tay chân miệng mà ba mẹ cần đặc biệt lưu ý.
Sốt liên tục
Trẻ sơ sinh bị tay chân miệng thường bắt đầu với triệu chứng sốt. Ban đầu có thể là sốt nhẹ từ 37,5–38°C, nhưng một số trường hợp nặng có thể sốt cao đến 39–40°C. Sốt thường kéo dài từ 1-2 ngày. Đây là dấu hiệu quan trọng để phát hiện bệnh, vì nhiều trẻ sơ sinh chưa có biểu hiện rõ ràng khác ngoài sốt.
Nổi ban và mụn nước ở tay, chân, miệng
Một trong những triệu chứng đặc trưng của bệnh tay chân miệng là nổi ban đỏ hoặc mụn nước nhỏ, chứa dịch trong ở lòng bàn tay, lòng bàn chân và xung quanh miệng của trẻ. Đôi khi, các mụn nước này cũng xuất hiện ở vùng bẹn, mông hoặc cánh tay. Ban đầu, các nốt ban đỏ hoặc mụn nước này có thể chỉ là những chấm nhỏ, sau đó lan rộng và có thể làm trẻ cảm thấy ngứa hoặc đau.
Loét miệng
Trẻ có thể bị loét miệng với những vết loét nhỏ, gây đau nhức, đặc biệt khi bú hoặc ăn uống. Điều này thường khiến trẻ sơ sinh chán ăn, quấy khóc và trở nên mệt mỏi. Ngoài ra, trẻ có thể bị chảy nước dãi nhiều do cảm giác khó chịu và đau trong miệng.
Mệt mỏi, biếng ăn
Do đau khi ăn uống và sốt, trẻ có thể trở nên biếng ăn hoặc bú ít hơn so với bình thường, dẫn đến mệt mỏi và suy nhược cơ thể. Việc biếng ăn kéo dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ vì trẻ sơ sinh cần cung cấp đủ dinh dưỡng để phát triển.
Trẻ quấy khóc, khó ngủ
Trẻ bị tay chân miệng thường có xu hướng quấy khóc nhiều hơn bình thường và khó ngủ. Nguyên nhân chủ yếu là do cảm giác đau và khó chịu từ các vết loét ở miệng và mụn nước trên da. Tình trạng này có thể làm giấc ngủ của trẻ không trọn vẹn và trẻ trở nên cáu gắt hơn.
Tiêu chảy nhẹ
Một số trẻ bị tay chân miệng có thể xuất hiện triệu chứng tiêu chảy nhẹ, do ảnh hưởng của virus trong đường tiêu hóa. Triệu chứng này thường không quá nghiêm trọng nhưng cần được theo dõi để đảm bảo trẻ không bị mất nước.
Phân biệt bệnh tay chân miệng với bệnh thủy đậu
Bảng so sánh chi tiết dưới đây sẽ giúp ba mẹ phân biệt bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh với bệnh thủy đậu. Mặc dù cả hai bệnh đều có triệu chứng nổi mụn nước trên da, nhưng mỗi bệnh lại có nguyên nhân, vị trí phát ban, đặc điểm mụn nước và các dấu hiệu khác biệt rõ ràng. Hiểu rõ sự khác nhau này sẽ giúp các bậc phụ huynh dễ dàng phát hiện bệnh và chăm sóc trẻ đúng cách.
| Tiêu chí | Tay chân miệng | Thủy đậu |
| Nguyên nhân gây bệnh | Virus Coxsackievirus hoặc Enterovirus | Virus Varicella Zoster |
| Đối tượng phổ biến | Chủ yếu ở trẻ em dưới 5 tuổi | Mọi độ tuổi, phổ biến ở trẻ em dưới 10 tuổi |
| Vị trí nổi mụn nước | Lòng bàn tay, lòng bàn chân, quanh miệng, mông, gối | Toàn thân, kể cả mặt và da đầu, không tập trung vào vùng đặc biệt |
| Đặc điểm mụn nước | Mụn nhỏ, dịch trong, không gây ngứa | Mụn lớn hơn, chứa dịch, gây ngứa |
| Triệu chứng đi kèm | Sốt, loét miệng, biếng ăn, quấy khóc, đôi khi tiêu chảy nhẹ | Sốt cao, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, ngứa |
| Thời gian phát triển | Mụn xuất hiện sau sốt 1-2 ngày, tự vỡ sau vài ngày | Mụn xuất hiện từng đợt, khô lại và bong vảy trong khoảng 1 tuần |
| Đường lây truyền | Tiếp xúc dịch từ mụn nước, nước bọt, phân của người bệnh | Qua hô hấp từ dịch tiết mũi, miệng hoặc giọt bắn khi ho, hắt hơi |
| Phòng ngừa | Chưa có vắc xin, vệ sinh tay và đồ dùng, hạn chế tiếp xúc | Có vắc xin phòng ngừa hiệu quả |
Cách điều trị bệnh tay chân miệng cho trẻ em
Vì chưa có thuốc đặc trị nên việc điều trị bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh sẽ tập trung vào việc giảm triệu chứng và giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn. Dưới đây là các bước chăm sóc và điều trị mà ba mẹ nên tham khảo và áp dụng.
Hạ sốt
Việc giảm sốt và giảm đau là rất quan trọng để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn. Ba mẹ có thể dùng thuốc hạ sốt và giảm đau như Paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát cơn sốt và giảm đau do loét miệng gây ra. Tuyệt đối không dùng thuốc Aspirin cho trẻ vì có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm. Trong quá trình chăm sóc cần theo dõi chặt chẽ nhiệt độ của trẻ để đảm bảo tình trạng sốt được kiểm soát tốt.
Các Bệnh Thường Gặp - Bệnh Tay Chân Miệng - Liên Cầu Khuẩn Là Gì?
Sức Khỏe Là Vàng - Phòng Trị Bệnh Tay Chân Miệng
GEL BÔI GIẢM SƯNG NƯỚU VÀ BỆNH TAY CHÂN MIỆNG KIN BABY 30ML
Sách - Phòng Trị Bệnh Tay Chân Miệng - Tủ Sách Sức Khỏe Là Vàng - Nguyễn Khắc Khoái - VIETNAMBOOK
Set Bao tay bao chân cotton cho bé sơ sinh nhiều mẫu - Hiệu Mintuu
Khăn Ứớt Lau Tay Và Miệng Cho Bé S Select Nhật Bản (gói 70 miếng) An toàn Cho Trẻ Sơ Sinh
Set phụ kiện mũ, bao chân, bao tay nhiều màu sắc cho trẻ sơ sinh Boube, vải Cotton Organic thoáng mát - Size Newborn
Nhiệt ẩm kế điện tử TANITA TT573 chính hãng nhật bản,thiết bị đo độ ẩm nhiệt độ chính xác,màn hình rõ ràng,hiển thị ngày giờ chuông báo thức,có lỗ treo,chân để bàn phù hợp trong phòng lạnh, bệnh viện, gia đình có trẻ sơ sinh
Bấm móng tay cao cấp size M có kính lúp Kai Sonroku - Made in Japan
Sticker dán móng tay cho bé Mideer Nail stickers Mideer 4 mẫu miếng dán móng tay giả cho bé gái
Miếng Nhớ Miếng Thương
APLI_Nhãn Dán Đỏ 10 Miếng 12x18_2752
Miếng dán mụn COSRX Clear Fit Master Patch 18 miếng/gói
Combo 5 Miếng dán mụn COSRX Clear Fit Master Patch 18 miếng/gói
THÙNG 50 Miếng Mút thần kỳ Magic Sponge GÔM HẾT MỌI VẾT BẨN SIZE LỚN 30cmx10cmx4cm/ 1 miếng- CONDOR
Combo 2 Miếng dán mụn COSRX Clear Fit Master Patch 18 miếng/gói
Liệu trình 14 ngày - miếng dán trắng răng Dry Whitening Strips (14 gói - 28 miếng)
Miếng chà Bosch Microfibre chống xước
COMBO 3 Miếng Mút thần kỳ Magic Sponge GÔM HẾT MỌI VẾT BẨN SIZE LỚN 30cmx10cmx4cm/ 1 miếng- CONDOR
Miếng Dán Mụn Cosrx Clear Fit Master Patch 18Miếng
Miếng rửa chén chống xước HADA, gói 10 miếng, Giẻ rửa bát nhiều màu 15x10cm, Mút Lưới Xốp Rửa Chén Tạo Bọt, miếng bọt biển rửa chén
Nhãn Dán Đỏ 10 Miếng 25x40_2756 APLI
Tấm Chùi Vạn Năng - 10 Miếng Uncle Bills BC0013
Miếng xốp đánh bóng #500
Miếng Lót TODAY'S Pads_100 Miếng_40*50cm
Miếng dán ngực giấy Fangle Floral (set 3 miếng)
Miếng Dán Nhũ Hoa (12 Miếng) Nhật Bản
Miếng Dán Hình Ngôi Sao Nhiều Màu 200 Miếng Uncle Bills SL0017
Nhãn Dán Vàng 10 Miếng 13 APLI - 2734
Dụng cụ xắt miếng CS Exquisite 008536
Giao siêu tốc 2h
Nhãn Dán Xanh Lá 10 Miếng 13 APLI - 2737
Miếng Dán Treo Tranh Trắng 7.2kg Vỉ 8 Miếng
Nhãn Dán Vàng 5 Miếng 8 APLI - 2044
Patch_miếng dán velcro vải anh hùng Che Guevara
Giữ vệ sinh sạch sẽ
Giữ vệ sinh miệng và da rất quan trọng trong việc điều trị bệnh tay chân miệng. Ba mẹ hãy khuyến khích trẻ súc miệng bằng nước muối loãng hoặc dùng bông gạc thấm nhẹ vào các vết loét để làm dịu và vệ sinh vùng miệng. Đồng thời nên thường xuyên rửa tay cho trẻ và cả người chăm sóc để hạn chế sự lây lan của virus. Ngoài ra, nếu trẻ có tiêu chảy thì cần vệ sinh và thay tã thường xuyên để giữ cho vùng da sạch sẽ, tránh nhiễm trùng.
Theo dõi sát các triệu chứng
Ba mẹ cần theo dõi sát các triệu chứng của trẻ trong suốt quá trình điều trị. Những biểu hiện bất thường như sốt cao liên tục không giảm, khó thở, co giật hoặc mệt mỏi quá mức có thể là dấu hiệu của các biến chứng nghiêm trọng. Trong những trường hợp này, phụ huynh nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay lập tức để có hướng xử lý kịp thời và hiệu quả.
Bổ sung chất dinh dưỡng và nước
Một chế độ dinh dưỡng và bổ sung nước đầy đủ là điều cần thiết để giúp trẻ nhanh hồi phục. Cần cung cấp đủ nước cho trẻ, đặc biệt khi có triệu chứng sốt và tiêu chảy để tránh nguy cơ mất nước. Đối với chế độ ăn uống, ba mẹ nên chọn những loại thực phẩm mềm, dễ nuốt như cháo, súp hoặc sữa để trẻ không gặp khó khăn khi ăn. Đồng thời tránh các loại thức ăn cay, nóng, có tính axit để không làm đau thêm vết loét trong miệng.
Nghỉ ngơi, cách ly
Việc nghỉ ngơi và cách ly sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục. Cần tạo điều kiện để trẻ có đủ thời gian nghỉ ngơi, giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng để chống lại virus. Ngoài ra, ba mẹ nên tránh để trẻ tiếp xúc với các trẻ khác để giảm nguy cơ lây lan bệnh trong cộng đồng hoặc gia đình.
Đưa trẻ đến gặp bác sĩ
Nếu bệnh không thuyên giảm hoặc có bất kỳ triệu chứng nào bất thường, ba mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức. Trong một số trường hợp nặng, trẻ sẽ cần được nhập viện để theo dõi và điều trị. Các bác sĩ sẽ cung cấp hướng dẫn cụ thể và điều trị tốt nhất để trẻ có thể hồi phục nhanh chóng và an toàn.
Mẹo dân gian chữa bệnh chân tay miệng
Một số mẹo dân gian chữa bệnh tay chân miệng có khả năng hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng bệnh ở trẻ em. Tuy nhiên ba mẹ cần lưu ý các phương pháp này chỉ nên được sử dụng như biện pháp hỗ trợ bên cạnh điều trị y tế và cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng cho trẻ.
Súc miệng bằng nước lá chè xanh
Lá chè xanh có chứa các chất chống viêm và kháng khuẩn tự nhiên, giúp làm dịu các vết loét trong miệng. Đun nước lá chè xanh để nguội và dùng để súc miệng hàng ngày có thể giúp giảm đau và giữ vệ sinh cho vùng miệng của trẻ. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa thể tự súc miệng, ba mẹ có thể dùng bông gạc thấm nước chè xanh để lau miệng cho trẻ nhẹ nhàng.
Tắm nước lá kinh giới, lá tía tô hoặc lá bạc hà
Các loại lá như kinh giới, tía tô và bạc hà có tính kháng khuẩn và làm mát tự nhiên. Ba mẹ có thể đun nước với một trong các loại lá này và pha với nước tắm cho trẻ, giúp làm dịu các nốt mụn nước trên da và giảm cảm giác ngứa ngáy. Tuy nhiên, cần đảm bảo nhiệt độ nước tắm phù hợp và tránh làm vỡ mụn nước khi tắm cho trẻ.
Dùng nước cốt lá rau sam
Lá rau sam có tác dụng kháng viêm và sát khuẩn tốt, được nhiều người dùng để giảm triệu chứng bệnh tay chân miệng. Rửa sạch lá rau sam, giã nát và lọc lấy nước cốt, sau đó thoa nhẹ lên các vùng da nổi mụn. Phương pháp này có thể giúp làm dịu da và giảm ngứa, nhưng cần thận trọng để tránh gây kích ứng.
Sử dụng nước dừa
Nước dừa tươi không chỉ giúp cung cấp nước mà còn có khả năng làm mát cơ thể từ bên trong, giúp giảm nhiệt và cải thiện sức khỏe cho trẻ. Ngoài ra, nước dừa cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ, hỗ trợ quá trình hồi phục. Đây là loại thức uống an toàn và bổ dưỡng, rất phù hợp khi trẻ bị sốt hoặc có dấu hiệu mệt mỏi.
Tổng kết
Bệnh tay chân miệng là một bệnh lý phổ biến và dễ lây lan, đặc biệt trong môi trường trẻ nhỏ tiếp xúc gần gũi. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh sẽ giúp ba mẹ kịp thời có những biện pháp chăm sóc và điều trị phù hợp. Bên cạnh đó, để có thêm các kiến thức hữu ích về chăm sóc trẻ khi bị tay chân miệng và các vấn đề sức khỏe khác, bạn đừng quên tham khảo thêm các bài viết chi tiết khác của Tiki Blog nhé.
