Thương Nhớ Mười Hai của Vũ Bằng không chỉ là một tác phẩm văn chương, mà còn là tấm gương soi chiếu nỗi nhớ quê hương da diết. Qua từng trang viết, Hà Nội hiện lên với bốn mùa, phong tục, ẩm thực và cả những rung động tinh tế của tâm hồn người xa xứ. Bài viết này Tiki Blog sẽ cùng bạn đi sâu review Thương Nhớ Mười Hai để khám phá giá trị nghệ thuật và cảm xúc mà tác phẩm để lại.
Những điểm chính:
- Hiểu rõ bối cảnh và giá trị của tác phẩm Thương Nhớ Mười Hai, từ thể loại, nội dung đến ý nghĩa sâu xa mà nhà văn Vũ Bằng gửi gắm.
- Nắm được cuộc đời và phong cách sáng tác của Vũ Bằng, qua đó thấy được tại sao ông được mệnh danh là người nghệ sĩ dệt nỗi nhớ bằng ngôn từ.
- Cảm nhận được một bức tranh Hà Nội sống động qua bốn mùa, với cảnh sắc, ẩm thực, phong tục và những nét đẹp văn hóa khó phai.
- Rút ra giá trị văn hóa, tinh thần vượt thời gian mà tác phẩm mang lại, không chỉ là văn chương mà còn là ký ức, bản sắc dân tộc.
- Có cái nhìn cụ thể về đối tượng độc giả phù hợp với cuốn sách, để tự xác định liệu đây có phải là tác phẩm bạn nên dành thời gian thưởng thức.
1. Giới thiệu chung về sách Thương Nhớ Mười Hai
Thương Nhớ Mười Hai là một trong những tác phẩm tùy bút (một thể loại văn xuôi ghi lại những suy nghĩ, cảm xúc của tác giả một cách tự do, không bị ràng buộc bởi cốt truyện) đặc sắc nhất của văn học Việt Nam hiện đại. Cuốn sách là dòng chảy miên man của ký ức, tình yêu và nỗi nhớ được sắp xếp theo mười hai tháng trong năm, gắn liền với cảnh sắc, phong vị và con người Hà Nội.
Tác phẩm được viết trong một hoàn cảnh vô cùng đặc biệt, khi tác giả phải sống xa quê hương miền Bắc, mang trong lòng nỗi niềm của một người con không thể trở về. Chính vì lẽ đó, mỗi trang viết không chỉ là sự tái hiện quá khứ mà còn là một cuộc đối thoại nội tâm sâu sắc, biến nỗi nhớ cá nhân thành một áng văn chương lay động trái tim của bao thế hệ độc giả.
- Tên sách: Thương Nhớ Mười Hai
- Tác giả: Vũ Bằng
- Thể loại: Tùy bút, Hồi ký, Văn học Việt Nam
- Nhà xuất bản: Tác phẩm đã được nhiều đơn vị uy tín như NXB Văn Học, NXB Trẻ tái bản.
- Định dạng: Sách có cả phiên bản bìa mềm (loại bìa giấy thông thường, gọn nhẹ) và bìa cứng (loại bìa dày, chắc chắn, phù hợp để sưu tầm hoặc làm quà tặng).
2. Tác giả Vũ Bằng
2.1. Vài nét về tác giả
Để hiểu được cái hồn của Thương Nhớ Mười Hai, ta cần biết về tác giả của nó. Vũ Bằng (1913 – 1984) là một nhà văn, nhà báo tài hoa có tâm hồn nhạy cảm và một tình yêu mãnh liệt với Hà Nội. Ông là một cây bút sắc sảo, có đóng góp lớn cho văn học và báo chí Việt Nam nửa đầu thế kỷ 20 với nhiều tác phẩm giá trị.
Văn phong của Vũ Bằng được nhận xét là tinh tế, giàu chất thơ, có khả năng diễn tả những rung động mong manh nhất của tâm hồn và cảnh vật. Ông viết về Hà Nội không phải với tư cách một người quan sát, mà là một người trong cuộc, một người đã sống, đã yêu, đã hít thở từng nhịp đập của mảnh đất ấy. Sự gắn bó máu thịt này đã tạo nên chiều sâu và sự chân thật không thể trộn lẫn trong từng trang văn.
2.2. Hoàn cảnh ra đời đặc biệt của tác phẩm
Thương Nhớ Mười Hai được Vũ Bằng chắp bút trong suốt 11 năm ròng (1960 – 1971), khi ông đang sống ở miền Nam, cách xa Hà Nội bởi giới tuyến. Mỗi con chữ ông viết ra đều là một nỗ lực để níu giữ quê hương trong tâm tưởng, để chống lại sự bào mòn của thời gian và khoảng cách địa lý.
Nỗi nhớ trong tác phẩm không chỉ là nỗi nhớ quê hương đơn thuần, mà còn hòa quyện với nỗi nhớ người vợ mà ông không bao giờ còn cơ hội gặp lại. Tác phẩm vì thế không chỉ là một bức tranh phong cảnh, phong tục mà còn là một bản tình ca buồn và đẹp, một lời tự tình thấm đẫm nước mắt của một tâm hồn đa cảm bị chia cắt khỏi những gì thân yêu nhất.
3. Lật giở từng trang sách
3.1. Khúc giao hưởng bốn mùa và cái hồn đất trời Hà Nội
Tháng Giêng mở ra với không khí Tết cổ truyền không thể lẫn vào đâu được. Đó là cái rét ngọt của miền Bắc, là mưa xuân phơi phới, là mùi hương trầm lan tỏa. Đọc văn ông, ta như thấy mình đang đi giữa phố phường Hà Nội ngày cuối năm, cảm nhận được cái se lạnh mơn man da thịt và nghe thấy tiếng pháo nổ đì đùng trong ký ức.
Khi mùa hạ về, trang văn của Vũ Bằng cũng trở nên nồng nàn, rực rỡ hơn. Ông viết về cái nắng tháng Tư, về những thức quả chỉ miền Bắc mới có được cái vị ngon tinh túy. Thu Hà Nội trong văn Vũ Bằng đẹp một cách nao lòng, đẹp se sắt với những cơn mưa ngâu tháng Bảy. Mùa đông đến mang theo gió bấc, nhưng chính cái lạnh ấy lại làm nổi bật lên hơi ấm của tình người.
3.2. Một bảo tàng văn hóa ẩm thực Bắc Việt
Một trong những sức hấp dẫn mãnh liệt nhất của tác phẩm chính là những trang viết về ẩm thực. Vũ Bằng không chỉ là một nhà văn, ông còn là một nghệ sĩ ẩm thực sành sỏi. Ông tả miếng thịt chó lá mơ ngày mưa, bát bún riêu cua thơm phức, hay chén rượu nếp cái hoa vàng ngày Tết Đoan Ngọ một cách say mê, khiến người ta không chỉ thèm mà còn cảm nhận được cả một nền văn hóa.
Đỉnh cao phải kể đến cách ông viết về những thức quà của đất trời. Đó là hương cốm Vòng thanh tao quyện với vị ngọt của chuối tiêu trứng cuốc. Qua những trang viết của Vũ Bằng, ẩm thực không chỉ là món ăn, nó là văn hóa, là ký ức, là linh hồn của một vùng đất. Nó là sợi dây vô hình níu giữ tâm hồn người xa xứ, khiến nỗi nhớ quê hương trở nên cụ thể và day dứt hơn bao giờ hết.
3.3. Nếp nhà và hồn cốt cố hương qua những phong tục xưa
Bên cạnh cảnh sắc và ẩm thực, Thương Nhớ Mười Hai còn là một cuốn cẩm nang quý giá về phong tục, tập quán của người Bắc Việt xưa. Vũ Bằng đã dành những trang viết trân trọng để ghi lại không khí của những ngày lễ Tết, từ việc gói bánh chưng, muối dưa hành, cho đến những kiêng cữ trong ba ngày đầu năm.
Không chỉ có Tết Nguyên Đán, những lễ tiết khác như Tết Trung Nguyên tháng Bảy với lễ xá tội vong nhân, hay Tết Trung Thu tháng Tám với mâm cỗ trông trăng cũng được miêu tả tỉ mỉ. Qua đó, ta thấy được đời sống tâm linh phong phú và tấm lòng nhân ái của người xưa. Những phong tục này chính là hồn cốt dân tộc, là những giá trị văn hóa níu giữ con người với cội nguồn.
3.4. Ẩn sau nỗi nhớ Hà Nội là hình bóng người bạn chiếu chăn
Xuyên suốt mười hai tháng nhớ thương, luôn thấp thoáng bóng hình người vợ hiền thảo. Nỗi nhớ Hà Nội hòa quyện làm một với nỗi nhớ người bạn đời. Người vợ hiện lên qua những món ăn bà nấu, qua cách bà chăm sóc gia đình, qua những kỷ niệm êm đềm của hai người. Tình yêu sâu nặng và nỗi đau mất mát này đã thổi linh hồn vào tác phẩm, khiến nó trở thành một bản tình ca buồn và đẹp đến tột cùng.
4. Điểm nhấn và giá trị vượt thời gian của Thương Nhớ Mười Hai
4.1. Ưu điểm nổi bật
- Ngôn ngữ của nỗi nhớ: Điều làm nên sức sống mãnh liệt cho tác phẩm chính là bút pháp tài hoa của Vũ Bằng. Ngôn ngữ của ông giàu hình ảnh, giàu nhạc điệu, có khả năng lay động mọi giác quan. Ông sử dụng vốn từ ngữ phong phú của tiếng Việt một cách bậc thầy, biến nỗi nhớ cá nhân thành một trải nghiệm thẩm mỹ phổ quát.
- Giá trị văn hóa sâu sắc: Cuốn sách như một cuốn bách khoa toàn thư sống động về văn hóa, phong tục, ẩm thực của người Bắc Việt những năm giữa thế kỷ 20. Đọc sách, thế hệ sau có thể hình dung rõ nét về đời sống của ông cha ta, từ đó thêm trân trọng những giá trị truyền thống.
- Cảm xúc chân thật, dễ đồng cảm: Nỗi nhớ và tình yêu trong tác phẩm được thể hiện một cách da diết, chân thành, không hề tô vẽ. Chính sự chân thật trong cảm xúc của tác giả đã tạo nên một sợi dây đồng cảm mãnh liệt với người đọc, khiến họ cảm thấy như đang sống cùng những tâm sự, nỗi niềm của nhân vật.
4.2. Một vài lưu ý nhỏ cho độc giả
Thương Nhớ Mười Hai là một dòng chảy của cảm xúc và ký ức, với nhịp văn chậm rãi, trầm tư. Tác phẩm có thể không phù hợp với những độc giả quen thuộc với các thể loại có cốt truyện nhanh, gay cấn. Để cảm nhận trọn vẹn cái hay của tác phẩm, người đọc cần có sự kiên nhẫn và một không gian tĩnh lặng để tâm hồn mình lắng đọng cùng trang sách.
Bên cạnh đó, tác phẩm được viết trong bối cảnh lịch sử đặc thù. Một số từ ngữ hoặc phong tục có thể hơi xa lạ với các bạn đọc trẻ. Tuy nhiên, đây cũng là một cơ hội để thế hệ mới tìm hiểu thêm về một giai đoạn lịch sử và văn hóa của đất nước.
5. Thương Nhớ Mười Hai dành cho ai?
Đây là một cuốn sách không kén người đọc, nhưng sẽ đặc biệt chạm đến trái tim của những đối tượng sau:
- Những người con xa xứ: Dù bạn ở bất cứ đâu, cuốn sách sẽ là một sự vỗ về, an ủi, giúp bạn tìm lại hình ảnh quê hương trong tâm tưởng.
- Thế hệ trẻ muốn tìm hiểu về văn hóa Hà Nội xưa: Sách là một cánh cửa mở ra quá khứ, giúp các bạn trẻ hiểu thêm về phong tục và lối sống thanh lịch của người Tràng An.
- Những tâm hồn yêu văn chương, yêu cái đẹp của tiếng Việt: Bạn sẽ được thưởng thức một bữa tiệc ngôn từ thịnh soạn, được đắm mình trong vẻ đẹp trong sáng của tiếng Việt.
- Người mua sách làm quà tặng: Tặng Thương Nhớ Mười Hai là tặng cả một miền trời ký ức, một món quà tinh tế thể hiện sự trân trọng văn hóa và tình cảm sâu sắc.
6. Mua sách Thương Nhớ Mười Hai chính hãng tại Tiki
Việc sở hữu một ấn phẩm chất lượng sẽ nâng tầm trải nghiệm đọc của bạn. Tiki tự hào là địa chỉ tin cậy để bạn tìm thấy kiệt tác này với sự an tâm tuyệt đối.
- 100% Sách chính hãng: Tiki cam kết mọi cuốn sách đều có nguồn gốc rõ ràng từ nhà xuất bản, đảm bảo nội dung đầy đủ và chất lượng in ấn tốt nhất. Chúng tôi hoàn tiền 200% nếu phát hiện hàng giả.
- Mở hộp kiểm tra khi nhận hàng: Bạn có toàn quyền kiểm tra sách trước khi thanh toán để đảm bảo sách nguyên vẹn, không cong vênh hay lỗi in ấn.
- Đổi trả miễn phí đúng hẹn: Nếu có bất kỳ vấn đề nào về chất lượng sản phẩm, chính sách đổi trả dễ dàng và nhanh chóng của Tiki sẽ bảo vệ quyền lợi của bạn.
- Giao hàng nhanh TikiNOW: Đừng để cảm hứng đọc của bạn phải chờ đợi. Dịch vụ giao nhanh trong vài giờ sẽ mang cuốn sách đến tay bạn sớm nhất có thể.
7. Các câu hỏi thường gặp về sách
7.1. Sách Thương Nhớ Mười Hai có khó đọc không?
Sách không khó đọc về mặt nội dung nhưng đòi hỏi người đọc cần có sự kiên nhẫn và một tâm hồn đồng điệu để cảm nhận hết cái hay của nó. Ngôn ngữ có phần cổ điển nhưng chính điều đó lại tạo nên nét quyến rũ riêng, đưa người đọc trở về với một không gian văn hóa xưa cũ.
7.2. Nên chọn phiên bản bìa cứng hay bìa mềm?
Nếu bạn là người yêu sách, muốn lưu giữ tác phẩm lâu dài hoặc dùng làm quà tặng, phiên bản bìa cứng sẽ là lựa chọn tuyệt vời với hình thức sang trọng và độ bền cao. Nếu bạn ưu tiên sự gọn nhẹ, dễ dàng mang theo bên mình, phiên bản bìa mềm sẽ phù hợp hơn.
7.3. Cuốn sách này có phù hợp làm quà tặng không?
Chắc chắn có. Thương Nhớ Mười Hai là một món quà vô cùng tinh tế và ý nghĩa, đặc biệt dành tặng cho ông bà, cha mẹ, những người xa quê hoặc những người yêu văn hóa truyền thống Việt Nam. Món quà này không chỉ có giá trị vật chất mà còn chứa đựng cả một trời kỷ niệm và tình cảm sâu sắc.
7.4. Ngoài Thương Nhớ Mười Hai, Vũ Bằng còn tác phẩm nào nổi bật?
Nếu bạn yêu thích văn phong và chủ đề ẩm thực của Vũ Bằng, đừng bỏ qua Miếng Ngon Hà Nội. Đây cũng là một tác phẩm kinh điển, tập trung sâu hơn vào nghệ thuật ẩm thực của đất kinh kỳ. Cả hai tác phẩm đều là những mảnh ghép không thể thiếu để hiểu trọn vẹn về tình yêu Hà Nội của nhà văn.
Xem thêm:
- Review sách Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ: Nguyễn Nhật Ánh & Tấm vé tuổi thơ
- Review sách Ba người thầy vĩ đại: Tóm tắt, bài học và có nên đọc?
- Review sách Chiến thắng con quỷ trong bạn: Napoleon Hill
Thương Nhớ Mười Hai không phải là cuốn sách bạn có thể đọc vội vàng. Hãy pha một ấm trà nóng, tìm một góc yên tĩnh và để tâm hồn mình trôi theo từng trang văn của Vũ Bằng. Bạn sẽ thấy một Hà Nội rất khác, một nỗi nhớ rất sâu, và một tình yêu rất đẹp hiện lên từ những con chữ giản dị. Tìm mua sách tại nhà sách Tiki với nhiều ưu đãi hấp dẫn nhé!
