Sách tương tác không chỉ đơn thuần là những trang giấy in hình ảnh và chữ viết, mà còn mở ra cho bé một thế giới khám phá sinh động. Thông qua âm thanh, hình ảnh nổi, miếng lật hay trò chơi nhỏ, trẻ được khuyến khích chạm, nhìn, nghe và tham gia vào quá trình đọc. Điều này giúp bé vừa học vừa chơi, kích thích trí tưởng tượng, khả năng tư duy và sự tập trung. Bài viết sau sẽ cùng bạn tìm hiểu sách tương tác là gì, lợi ích ra sao, có những loại nào và gợi ý các đầu sách hay dành cho bé.
Những điểm chính
- Có thêm góc nhìn toàn diện về sách tương tác, từ khái niệm, vai trò đến giá trị thực tế trong đời sống.
- Hiểu rõ lợi ích của sách tương tác đối với sự phát triển trí tuệ và cảm xúc của trẻ nhỏ.
- Nắm được những lựa chọn đa dạng của sách tương tác và cách áp dụng phù hợp với từng bé.
- Biết cách cân nhắc giữa yếu tố giáo dục, an toàn và hứng thú khi chọn sách cho con.
- Tự tin hơn trong việc đồng hành cùng trẻ, biến việc đọc sách thành trải nghiệm gắn kết đầy ý nghĩa.
1. Sách tương tác là gì?
1.1. Định nghĩa
Về bản chất, sách tương tác là sự giao thoa hoàn hảo giữa một cuốn sách giàu tri thức và một món đồ chơi giáo dục hấp dẫn. Con có thể tự tay kéo một miếng bìa để giúp chú cá voi bơi lội, lật một ô cửa sổ để xem ai đang trốn đằng sau, hay chạm vào bộ lông mềm mại của chú cừu. Đây chính là trải nghiệm cốt lõi mà loại sách này mang lại.
Mỗi chi tiết được thiết kế để kích thích sự tò mò tự nhiên, mời gọi đôi tay nhỏ bé của trẻ tham gia vào hành trình. Sự kết hợp giữa việc nhìn, nghe, chạm và hành động giúp thông tin được ghi nhớ sâu sắc hơn, tạo ra những liên kết thần kinh mạnh mẽ trong giai đoạn vàng của sự phát triển não bộ.

1.2. Yếu tố tạo nên sự khác biệt so với sách truyền thống
“Phép thuật” của sách tương tác nằm ở khả năng biến những khái niệm trừu tượng trở nên hữu hình và dễ hiểu. Trẻ học về các loài động vật không chỉ qua hình vẽ tĩnh mà còn qua âm thanh tiếng kêu đặc trưng phát ra từ sách, hay cảm nhận sự khác biệt giữa các chất liệu qua những miếng dán sần sùi, mềm mại.
Chính yếu tố “chơi mà học” này đã xóa tan ranh giới giữa việc học và giải trí. Cuốn sách không còn là một nhiệm vụ mà trở thành một người bạn đồng hành thú vị. Đây là chìa khóa vàng giúp các bé, đặc biệt ở độ tuổi hiếu động, có thể ngồi yên và tập trung lâu hơn, từ đó hình thành thói quen đọc sách một cách tự nguyện.

2. Lợi ích của sách tương tác đối với sự phát triển của trẻ
- Kích thích đa giác quan, đánh thức não bộ: Sách tương tác đồng thời kích hoạt thị giác, xúc giác, thính giác và vận động, tạo nên những kết nối thần kinh phong phú. Nhờ đó, trẻ tiếp nhận kiến thức một cách tự nhiên và sinh động hơn.
- Rèn luyện vận động tinh, tăng sự khéo léo: Các thao tác lật, kéo hay xoay trong sách giúp đôi tay linh hoạt, phối hợp tay – mắt tốt hơn. Đây là nền tảng quan trọng cho việc cầm bút, vẽ hay tự chăm sóc bản thân.
- Phát triển ngôn ngữ và tư duy logic: Khi cùng cha mẹ đọc sách, trẻ được mở rộng vốn từ và học cách đặt câu hỏi. Đồng thời, các chi tiết nhân – quả trong sách giúp con hiểu mối liên hệ hành động và kết quả.
- Gieo mầm tình yêu đọc sách bền vững: Trẻ hứng thú với việc đọc khi sách trở thành trò chơi đầy bất ngờ và thú vị. Niềm vui này dần hình thành sự yêu thích, biến sách thành người bạn đồng hành lâu dài.
- Tăng gắn kết tình cảm gia đình: Cha mẹ và con cùng khám phá sách, chia sẻ niềm vui và bất ngờ trong từng trang. Khoảnh khắc ấm áp này bồi đắp sự gắn bó và tạo cảm giác an toàn cho trẻ.

3. Các loại sách tương tác phổ biến nhất hiện nay
3.1. Sách lật-mở
Đây là dòng sách kinh điển và được yêu thích nhất. Mỗi trang sách chứa đựng những miếng lật bí ẩn, mời gọi đôi tay nhỏ bé khám phá những gì được giấu bên dưới. Trò chơi “ú òa” này đánh trúng tâm lý tò mò của trẻ, tạo ra sự bất ngờ và thích thú không ngừng, thường dùng để dạy về số đếm, màu sắc, con vật.
3.2. Sách chuyển động
Với cơ chế kéo – đẩy và trượt, dòng sách này khiến các nhân vật và sự vật trong trang sách có thể “chuyển động” một cách kỳ diệu. Một chú chim bay lượn, một chiếc xe chạy trên đường khi bé kéo thanh trượt sẽ giúp câu chuyện trở nên sống động và trực quan hơn bao giờ hết.

3.3. Sách âm thanh
Tích hợp các nút bấm hoặc cảm biến, sách âm thanh mang đến một trải nghiệm thính giác sống động. Bé có thể nghe tiếng kêu của các loài động vật, tiếng còi xe cứu hỏa hay những giai điệu vui tươi. Dòng sách này đặc biệt hiệu quả trong việc phát triển khả năng nhận biết âm thanh và học từ vựng.
3.4. Sách sờ – chạm
Dành riêng cho việc phát triển xúc giác, sách sờ – chạm có các chi tiết làm từ nhiều chất liệu khác nhau như lông mềm, vải nhung, giấy nhám. Bé có thể chạm vào bộ lông mượt của chú mèo hay cảm nhận sự thô ráp của cát biển, giúp xây dựng vốn hiểu biết phong phú về đặc tính của sự vật.

3.5. Sách Pop – up 3D
Sách pop – up là một tác phẩm nghệ thuật thực sự, nơi các hình ảnh 3D phức tạp sẽ bật lên đầy ấn tượng mỗi khi lật trang. Một tòa lâu đài nguy nga hay một con khủng long khổng lồ bỗng chốc “bước ra” khỏi sách, mang đến sự choáng ngợp và khơi gợi trí tưởng tượng bay bổng.
3.6. Sách vải
Được làm từ chất liệu vải mềm mại, an toàn, sách vải là lựa chọn hoàn hảo cho các bé sơ sinh từ 0 tuổi. Bé có thể cầm, nắm, gặm mà không lo bị rách hay gây nguy hiểm. Sách vải thường có màu sắc tương phản cao và các chi tiết sột soạt, gương nhỏ an toàn để kích thích các giác quan non nớt của trẻ.

4. Gợi ý 5+ sách tương tác hay nhất cho bé 0-6 tuổi
4.1. Sách Lật Tương Tác Song Ngữ 0 – 3 Tuổi
Nội dung Sách Lật Tương Tác Song Ngữ 0 – 3 Tuổi – Mẹ Đâu Rồi? được xây dựng gần gũi với trẻ nhỏ, xoay quanh những chủ đề quen thuộc như mẹ con động vật, trò chơi ú òa hay quả táo đỏ chín mọng. Ngôn từ ngắn gọn, gieo vần nhịp nhàng, dễ đọc thành thơ nên trẻ rất thích thú khi nghe bố mẹ đọc. Cách dẫn dắt tự nhiên vừa khơi gợi sự tò mò khám phá, vừa giúp bé làm quen với nhiều khái niệm cơ bản về thế giới xung quanh, trở thành chiếc cầu nối nhẹ nhàng đưa bé bước vào giai đoạn nhận thức đầu đời.
Điểm nổi bật khác nằm ở yếu tố song ngữ Việt – Anh, giúp trẻ tiếp xúc ngoại ngữ sớm trong bối cảnh tự nhiên và sinh động. Mỗi cuốn sách đều lồng ghép kiến thức nền tảng như đếm số, nhận biết hình dạng, phân biệt loài vật hay tập làm quen thói quen sinh hoạt hàng ngày. Nội dung tuy đơn giản nhưng được sắp xếp có hệ thống, hỗ trợ phát triển cả tư duy ngôn ngữ lẫn tư duy logic. Nhờ đó, bé vừa học hỏi vừa vui chơi trong từng trang sách, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển trí tuệ.
4.2. Bộ sách sờ chạm “That’s not my…”
Đến từ nhà xuất bản Usborne danh tiếng của Anh Quốc, series “That’s not my…” là một kiệt tác về sách sờ-chạm. Mỗi cuốn sách là một hành trình đi tìm một bạn động vật và trên mỗi trang, bé sẽ được chạm vào các chất liệu khác nhau như lông xù xì, tai mềm mại, bụng sần sùi,… kèm theo lời giải thích vì sao “đây không phải là bạn thỏ của tôi”.
Cấu trúc lặp lại của câu chuyện giúp bé dễ dàng theo dõi và đoán trước, tạo cảm giác thân thuộc. Điều đặc biệt nhất chính là trải nghiệm xúc giác vô cùng phong phú, giúp bé phát triển giác quan và khả năng liên tưởng một cách tinh tế. Sách được in bằng bìa cứng bo góc an toàn, là lựa chọn lý tưởng cho các bé từ 6 tháng tuổi, khi con bắt đầu tò mò khám phá thế giới bằng những đầu ngón tay.
4.3. 10 Nút Âm Thanh Các Phương Tiện – Thế Giới Phương Tiện
Khi bé bước vào giai đoạn nhận biết và bắt chước âm thanh, bộ sách 10 Nút Âm Thanh Các Phương Tiện – Thế Giới Phương Tiện sẽ là một người bạn không thể tuyệt vời hơn. Với 10 nút bấm âm thanh sắc nét, mô phỏng tiếng kêu chân thực của các loài động vật hay tiếng còi xe, sách mang đến một “bữa tiệc” thính giác sống động. Hình ảnh minh họa đáng yêu cùng màu sắc rực rỡ sẽ thu hút sự chú ý của bé ngay lập tức.
Việc nhấn nút để nghe âm thanh tương ứng giúp bé hiểu về mối quan hệ nhân-quả, đồng thời luyện sự khéo léo cho ngón tay. Cha mẹ có thể cùng con bắt chước tiếng kêu, biến giờ đọc sách thành khoảng thời gian vui nhộn và tràn ngập tiếng cười. Cuốn sách này đặc biệt phù hợp cho các bé từ 1 – 4 tuổi, giai đoạn vàng để phát triển ngôn ngữ và nhận thức về âm thanh.
4.4. Sách Tương Tác Chuyển Động First Stories Cho Bé 0 – 6 Tuổi
Lấy cảm hứng từ những câu chuyện cổ tích kinh điển như Cô bé Lọ Lem, Ba chú heo con, bộ Sách Tương Tác Chuyển Động First Stories Cho Bé 0 – 6 Tuổi đã tái hiện lại thế giới thần tiên một cách đầy sáng tạo qua các cơ chế kéo – đẩy thông minh. Bé có thể tự tay đẩy thanh trượt để bà tiên biến quả bí ngô thành cỗ xe, hay kéo miếng bìa để chú chó sói thổi bay ngôi nhà rơm, làm cho câu chuyện diễn tiến theo hành động của mình.
Mỗi hành động của bé đều tạo ra sự thay đổi trên trang sách, giúp con cảm thấy mình là một phần của thế giới cổ tích. Sách không chỉ giúp rèn luyện vận động tinh mà còn là cách tuyệt vời để kể lại những câu chuyện quen thuộc theo một cách mới mẻ, hấp dẫn hơn. Đây là món quà hoàn hảo cho các bé từ 2 – 5 tuổi yêu thích những câu chuyện kỳ diệu.
4.5. Bộ sách Pop-up 3D “Thế giới động vật”
Sách pop-up luôn mang đến một sự ngạc nhiên và trầm trồ không chỉ cho trẻ em mà cả người lớn. “Thế giới động vật” là một trong những cuốn sách pop-up ấn tượng, đưa bé vào một chuyến du hành khám phá các loài vật từ rừng rậm đến đại dương. Mỗi khi lật trang, một khung cảnh 3D hoành tráng sẽ hiện ra, đầy sống động và rực rỡ, khiến bé phải ồ lên thích thú.
Bộ sách này là một tác phẩm nghệ thuật, kích thích trí tưởng tượng và mang lại cho bé những hiểu biết đầu tiên về môi trường sống của các loài vật một cách trực quan nhất. Dù các chi tiết 3D cần được bé khám phá nhẹ nhàng hơn, nhưng giá trị về mặt thẩm mỹ và giáo dục mà nó mang lại là vô cùng to lớn, phù hợp cho các bé từ 3 – 6 tuổi.
5. Tiêu chí lựa chọn sách tương tác phù hợp cho con
- Lựa chọn theo từng giai đoạn phát triển: Mỗi độ tuổi có nhu cầu riêng, nên chọn sách phù hợp để con tương tác hiệu quả.
- Chú trọng chất liệu an toàn và thiết kế bền bỉ: Bé thường khám phá rất nhiệt tình, vì vậy cần ưu tiên sách bìa cứng, góc bo tròn, mực in an toàn và chi tiết gia công chắc chắn để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
- Nội dung giáo dục lồng ghép khéo léo: Một cuốn sách hay cần không chỉ đẹp mắt mà còn truyền tải thông điệp ý nghĩa. Câu chuyện nên đơn giản, gần gũi, giúp trẻ học về yêu thương, chia sẻ hoặc tiếp cận kiến thức khoa học đầu đời.
- Dựa trên sở thích và cá tính riêng của trẻ: Việc chọn sách theo chủ đề con yêu thích là cách hiệu quả nhất để khơi gợi niềm đam mê. Nếu bé mê ô tô, một cuốn về phương tiện có bánh xe xoay được chắc chắn sẽ khiến con hứng thú.

6. Mua sách tương tác chính hãng, an toàn cho bé ở đâu?
Tiki là địa chỉ hàng đầu để mua sách tương tác trực tuyến uy tín, nơi bạn có thể sở hữu những cuốn sách chất lượng cao với giá tốt nhất. Chúng tôi tự hào mang đến trải nghiệm mua sắm an tâm tuyệt đối với cam kết:
- 100% Sách chính hãng: Tiki cam kết tất cả sách đều có nguồn gốc rõ ràng từ các nhà xuất bản và nhà phát hành uy tín như NXB Giáo dục Việt Nam, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Hoàn tiền 200% nếu phát hiện hàng giả: Chúng tôi chịu trách nhiệm cao nhất về chất lượng sản phẩm, giúp bạn an tâm tuyệt đối khi mua sắm.
- Giao nhanh trong 2H: Dịch vụ TikiNOW giúp bạn nhận được sách chỉ sau vài giờ đặt hàng, không làm gián đoạn việc học tập.
- Đóng gói cẩn thận: Mỗi cuốn sách đều được bọc kỹ lưỡng, đảm bảo đến tay bạn trong tình trạng hoàn hảo nhất, không bị cong vênh hay hư hỏng.
- Đổi trả miễn phí: Chính sách đổi trả linh hoạt, dễ dàng nếu có bất kỳ vấn đề nào về sản phẩm.

7. Các câu hỏi thường gặp
7.1. Sách tương tác có dễ bị hỏng không?
Đa số sách tương tác được thiết kế với chất liệu bìa cứng, dày dặn để chịu được sự “nhiệt tình” của trẻ. Tuy nhiên, cha mẹ nên hướng dẫn con cách chơi nhẹ nhàng, đặc biệt với sách pop-up, để giữ sách được bền lâu hơn.
7.2. Có nên cho bé dưới 1 tuổi dùng sách tương tác không?
Chắc chắn là có. Các loại sách vải và sách sờ-chạm được thiết kế đặc biệt an toàn cho lứa tuổi này. Chúng giúp kích thích các giác quan non nớt và tạo ra những tương tác đầu tiên của bé với sách, gieo mầm tình yêu đọc sách từ rất sớm.

7.3. Sách tương tác có thay thế được đồ chơi thông thường không?
Sách tương tác và đồ chơi có vai trò bổ trợ cho nhau. Sách tương tác là sự kết hợp độc đáo giữa “đọc” và “chơi”, giúp phát triển ngôn ngữ và tư duy logic bên cạnh kỹ năng vận động. Chúng không thay thế hoàn toàn nhưng là một phần không thể thiếu trong thế giới đồ chơi giáo dục của trẻ.
Hơn cả một cuốn sách, sách tương tác là một khoản đầu tư cho tương lai, mở ra thế giới tri thức đầy màu sắc và gieo vào tâm hồn con trẻ tình yêu đọc sách bền vững. Đó là cánh cửa nơi trí tưởng tượng được bay xa, tiềm năng được khơi dậy và những kỷ niệm tuổi thơ ấm áp được vun đắp. Cùng tham khảo các sách tương tác hay tại nhà sách Tiki nhé!