Bạn có biết rằng âm nhạc là một người bạn đồng hành tuyệt vời của trẻ thơ? Những giai điệu vui nhộn, ca từ trong sáng của các bài hát thiếu nhi không chỉ mang đến tiếng cười mà còn ẩn chứa những điều kỳ diệu. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá những lợi ích không ngờ của các bài hát đối với trẻ và tìm ra những bài hát phù hợp nhất để cùng bé yêu khám phá.
Lợi ích không ngờ của việc nghe bài hát thiếu nhi
Việc nghe nhạc không chỉ là một thú vui giải trí mà còn mang lại nhiều lợi ích bất ngờ cho sự phát triển của trẻ. Với giai điệu vui tươi, ca từ trong sáng và dễ nhớ, bài hát đã trở thành một công cụ hữu hiệu để giúp trẻ phát triển toàn diện từ phát triển ngôn ngữ, kích thích trí tưởng tượng và sáng tạo, phát triển cảm xúc đến phát triển trí não và rèn luyện kỹ năng xã hội.
Trẻ phát triển ngôn ngữ thông qua việc nghe nhạc
Qua việc nghe và hát theo các bài hát, trẻ sẽ tiếp xúc với nhiều từ ngữ mới, từ đó mở rộng vốn từ vựng của mình. Những từ ngữ này có thể liên quan đến cuộc sống hàng ngày, thiên nhiên, con vật, màu sắc,… giúp trẻ hình thành vốn từ phong phú.
Giai điệu vui nhộn và ca từ rõ ràng trong các bài hát giúp trẻ luyện tập phát âm chuẩn xác hơn. Trẻ sẽ bắt chước cách phát âm của người lớn và các bạn cùng trang lứa, từ đó hình thành cách phát âm chuẩn.
Các bài hát thường có cấu trúc ngữ pháp đơn giản, dễ hiểu, giúp trẻ làm quen với các mẫu câu cơ bản. Qua việc hát theo, trẻ sẽ tự nhiên ghi nhớ và vận dụng các cấu trúc ngữ pháp này vào giao tiếp.
Việc hát cùng nhau tạo cơ hội cho trẻ giao tiếp, thể hiện bản thân và tự tin hơn. Trẻ sẽ học cách lắng nghe, chia sẻ và tương tác với người khác thông qua âm nhạc.
Kích thích trí tưởng tượng và sáng tạo ở trẻ
Những câu chuyện, hình ảnh được khắc họa qua âm nhạc giúp trẻ hình dung và sáng tạo ra những thế giới đầy màu sắc trong tâm trí mình. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo và diễn đạt ý tưởng của mình.
Qua những câu từ giàu hình ảnh, ví von, bài hát giúp trẻ hình dung ra những khung cảnh, nhân vật và sự kiện sống động. Ví dụ, khi nghe bài hát “Con cò bé bé”, trẻ có thể hình dung ra một chú cò trắng muốt đang đậu trên cành tre, hoặc khi nghe bài hát “Bắc Kim Thang”, trẻ có thể tưởng tượng ra một cầu thang vàng óng ánh dẫn lên thiên đường.
Bên cạnh đó, các bài hát dành cho thiếu nhi thường đề cập đến nhiều chủ đề khác nhau như thiên nhiên, động vật, con người, xã hội,… giúp trẻ mở rộng hiểu biết về thế giới xung quanh. Điều này kích thích trí tò mò và khát vọng khám phá của trẻ.
Đa phần các bài hát sáng tác cho trẻ em thường có những chi tiết tưởng tượng, phi thực tế, giúp trẻ phát triển khả năng tưởng tượng và sáng tạo. Trẻ có thể tự do sáng tạo ra những câu chuyện, hình ảnh dựa trên những gì mình nghe được từ bài hát.
Một số bài hát thiếu nhi có chứa những yếu tố giáo dục, giúp trẻ rèn luyện tư duy logic. Ví dụ, bài hát “Một hai ba bốn” giúp trẻ làm quen với các con số, bài hát “Con cò bé bé” giúp trẻ hiểu về những bài học trong cuộc sống như phải vâng lời cha mẹ, phải lễ phép chào hỏi người lớn.
Bài hát còn tạo điều kiện cho trẻ tự do thể hiện cảm xúc, suy nghĩ và ý tưởng của mình thông qua việc hát, nhảy hoặc sáng tác những câu hát mới.
>>> Xem thêm: Loa mini phát nhạc cho bé tại Tiki
Nghe nhạc giúp trẻ phát triển cảm xúc
Bài hát thiếu nhi thường thể hiện nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, từ vui tươi, sôi động đến buồn bã, dịu dàng. Điều này giúp trẻ làm quen với các cảm xúc khác nhau trong cuộc sống.
Khi nghe những giai điệu vui tươi, trẻ sẽ cảm thấy vui vẻ, phấn khích. Ngược lại, những bài hát ru nhẹ nhàng sẽ giúp trẻ thư giãn và cảm thấy an toàn.
Nghe nhạc còn giúp trẻ biểu đạt cảm xúc tốt hơn. Chẳng hạn trẻ hát theo khi nghe nhạc, trẻ có cơ hội thể hiện cảm xúc của mình một cách tự nhiên. Hoặc trẻ có thể sáng tạo những bài hát riêng để diễn tả những suy nghĩ, cảm xúc của mình.
Qua các bài hát, trẻ có thể hiểu được cảm xúc của nhân vật trong bài hát và đồng cảm với họ. Khi hát cùng nhau, trẻ học cách lắng nghe và chia sẻ cảm xúc của mình với người khác. Từ những hoạt động và diễn biến cảm xúc đó sẽ giúp trẻ hiểu và chia sẻ cảm xúc của người khác.
Âm nhạc có tác dụng thư giãn, giúp trẻ giảm căng thẳng và lo âu. Những bài hát vui tươi, lạc quan giúp trẻ cảm thấy yêu đời hơn. Những trạng thái cảm xúc này khi nghe nhạc sẽ giúp trẻ điều chỉnh cảm xúc tốt hơn.
Một số ví dụ cụ thể để các phụ huynh có thể hình dung rõ ràng về lợi ích của việc nghe các bài hát thiếu nhi:
- Bài hát ru giúp trẻ cảm thấy an toàn, yêu thương và dễ dàng đi vào giấc ngủ.
- Bài hát về tình bạn giúp trẻ hiểu về tình bạn, sự chia sẻ và quan tâm đến người khác.
- Bài hát về thiên nhiên giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên và sự gắn kết với môi trường xung quanh.
- Bài hát về những sự kiện trong cuộc sống giúp trẻ bày tỏ cảm xúc của mình về những sự kiện quan trọng như sinh nhật, đi học, chia tay,…
Các bài hát thiếu nhi còn giúp trẻ phát triển trí não
Khi nghe và hát theo bài hát, trẻ sẽ tiếp xúc với nhiều từ ngữ mới, cải thiện khả năng phát âm và ngữ điệu, từ đó kích thích sự phát triển của vùng ngôn ngữ trong não. Các bài hát thường có giai điệu bắt tai và ca từ dễ nhớ, giúp trẻ rèn luyện khả năng ghi nhớ. Âm nhạc còn giúp trẻ nhận biết và biểu đạt cảm xúc, kích thích sự phát triển của vùng cảm xúc trong não.
Việc nghe nhạc giúp trẻ tập trung lắng nghe, tăng cường khả năng chú ý và ghi nhớ. Một số bài hát thiếu nhi còn có chứa những yếu tố giáo dục giúp bé học những bài học đơn giản. Ví dụ như bài “Con chim vành khuyên”dạy bé về sự lễ phép, chào hỏi mọi người. Qua các bài hát, trẻ được làm quen với nhiều khái niệm, sự vật, hiện tượng mới, từ đó mở rộng vốn hiểu biết về thế giới xung quanh.
Một số ví dụ cụ thể:
- Bài hát về các con vật giúp trẻ làm quen với tên gọi, đặc điểm của các loài động vật.
- Bài hát về các con số giúp trẻ làm quen với các con số và phép tính đơn giản.
- Bài hát về các màu sắc giúp trẻ nhận biết và phân biệt các màu sắc.
- Bài hát về các hoạt động hàng ngày giúp trẻ làm quen với các hoạt động thường ngày và rèn luyện các kỹ năng sống.
Rèn luyện kỹ năng xã hội
- Khi cùng nhau hát một bài hát, trẻ học cách phối hợp nhịp điệu, hòa hợp giọng hát, từ đó rèn luyện khả năng làm việc nhóm và hợp tác.
- Các trò chơi như chuyền bóng theo nhạc, nhảy theo cặp giúp trẻ tương tác với nhau, tăng cường tinh thần đoàn kết.
- Khi được hát một mình, trẻ có cơ hội thể hiện bản thân, tăng cường sự tự tin và khả năng giao tiếp.
- Các buổi biểu diễn âm nhạc tạo cơ hội cho trẻ thể hiện tài năng của mình trước công chúng, giúp trẻ vượt qua rào cản tâm lý và trở nên tự tin hơn.
- Khi hát cùng nhau, trẻ học cách lắng nghe bạn bè để hòa hợp giọng hát. Và trong quá trình sáng tạo hoặc biểu diễn, trẻ học cách tôn trọng ý kiến của người khác và làm việc nhóm hiệu quả.
Các tiêu chí chọn bài hát thiếu nhi phù hợp cho bé
Để chọn một bài hát thiếu nhi phù hợp cho bé, bạn cần cân nhắc một số tiêu chí sau:
Dựa vào độ tuổi của bé
- Bé dưới 3 tuổi: nên chọn những bài hát có giai điệu đơn giản, lời bài ngắn gọn, dễ hiểu, thường lặp lại nhiều lần. Nội dung xoay quanh các hoạt động hàng ngày, các con vật quen thuộc.
- Bé từ 3-5 tuổi: có thể chọn những bài hát có giai điệu phức tạp hơn một chút, lời bài có nhiều từ vựng hơn. Nội dung có thể mở rộng ra các chủ đề về thiên nhiên, xã hội, tình cảm.
- Bé từ 6 tuổi trở lên: lúc này, bé đã có thể hiểu những bài hát có nội dung sâu sắc hơn, giai điệu đa dạng.
Dựa và sở thích của bé
- Quan sát bé: chú ý những gì bé thích, những hoạt động bé thường làm. Ví dụ, nếu bé thích động vật, bạn có thể chọn những bài hát về các con vật.
- Hỏi ý kiến bé: hãy hỏi bé thích nghe bài hát nào, điều này sẽ giúp bé cảm thấy được tôn trọng và hứng thú hơn.
Dựa vào mục đích của việc chọn bài hát
- Giúp bé thư giãn: chọn những bài hát có giai điệu nhẹ nhàng, lời bài ru ngủ.
- Kích thích vận động: chọn những bài hát có giai điệu sôi động, khuyến khích trẻ vận động.
- Giúp bé học hỏi: chọn những bài hát có nội dung giáo dục, giúp bé học về các con số, chữ cái, màu sắc,…
- Giúp bé phát triển cảm xúc: chọn những bài hát thể hiện nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau để giúp bé hiểu và biểu đạt cảm xúc của mình.
Một số tiêu chí khác cần lưu ý:
- Lời bài hát phải trong sáng, lành mạnh, không có những từ ngữ hoặc hình ảnh không phù hợp với trẻ em.
- Giai điệu phải vui tươi, trong sáng, dễ nhớ và kích thích sự tò mò của trẻ.
- Nếu có hình ảnh minh họa, hình ảnh phải sinh động, màu sắc tươi tắn và phù hợp với nội dung bài hát.
>>> Xem thêm: Loa mini bán chạy tại Tiki
Các hoạt động tạo ra cùng bé khi nghe những bài hát thiếu nhi
Có rất nhiều hoạt động thú vị mà bạn có thể thực hiện cùng con khi nghe các bài hát thiếu nhi vừa giúp bé phát triển về mặt cảm xúc, trí tuệ, vừa giúp tăng cường mối quan hệ giữa bạn và bé.
Nhảy múa theo nhạc
- Khuyến khích bé tự do nhảy múa theo ý thích, không cần phải đúng theo một điệu nhảy nào cả. Điều này giúp bé phát triển khả năng sáng tạo và tự tin thể hiện bản thân.
- Bạn có thể hướng dẫn bé nhảy theo một số động tác đơn giản, dễ thương. Ví dụ, khi nghe bài hát về các con vật, bé có thể bắt chước động tác của con vật đó.
- Tạo không khí vui vẻ bằng cách tổ chức các cuộc thi nhảy nhỏ, trao giải thưởng cho những điệu nhảy độc đáo và hài hước.
Chơi trò chơi cùng với bài hát
- Bắt chước âm thanh: khi nghe bài hát có âm thanh của các con vật, phương tiện giao thông, hãy cùng bé bắt chước lại những âm thanh đó.
- Đóng kịch: chọn một bài hát có nội dung kể chuyện và cùng bé đóng kịch lại câu chuyện đó.
- Dừng lại ngẫu nhiên theo bài hát: nhảy múa theo nhạc, khi nhạc dừng, bé phải dừng lại ở một tư thế bất kỳ. Các hoạt động này thông thường đều tạo được tiếng cười cho bé.
Tạo ra nhạc cụ tự chế
- Sử dụng các vật dụng hàng ngày như nồi, chảo, muỗng, đũa,… để tạo ra những âm thanh độc đáo.
- Nếu có đàn organ, đàn ukulele hoặc các loại nhạc cụ đơn giản khác, hãy cùng bé khám phá và tạo ra những giai điệu riêng.
Vẽ tranh hoặc tô màu
- Vẽ theo nhạc: khi nghe nhạc, bé có thể vẽ những hình ảnh mà mình liên tưởng đến.
- Tô màu các bức tranh có chủ đề liên quan đến bài hát: điều này giúp bé phát triển khả năng phối hợp tay mắt và tư duy sáng tạo.
Kể chuyện
- Sáng tạo câu chuyện: dựa vào nội dung bài hát, bạn có thể cùng bé sáng tạo ra những câu chuyện thú vị.
- Đọc sách liên quan: tìm những cuốn sách có hình ảnh và nội dung liên quan đến bài hát để cùng bé đọc.
Làm đồ thủ công
Tạo ra các đồ vật liên quan đến bài hát. Ví dụ, nếu nghe bài hát về các con vật, bé có thể làm đồ thủ công hình con vật đó. Sau đó, cùng bé trang trí phòng bằng những sản phẩm thủ công mà hai bạn đã làm.
Học hỏi những điều mới
- Tìm hiểu về các nhạc cụ: giới thiệu cho bé về các loại nhạc cụ khác nhau và cách chúng tạo ra âm thanh.
- Kể cho bé nghe về những câu chuyện thú vị về các nhà soạn nhạc nổi tiếng.
- Tìm hiểu về các nền văn hóa khác nhau qua âm nhạc thông qua việc giới thiệu cho bé những bài hát dân ca của các quốc gia khác.
Lưu ý:
- Chọn một không gian yên tĩnh và thoải mái để bé có thể tập trung vào hoạt động.
- Hãy tham gia cùng bé vào các hoạt động để tạo không khí vui vẻ và gắn kết.
- Khuyến khích sự sáng tạo, đừng quá chú trọng đến kết quả, hãy để bé tự do sáng tạo và thể hiện bản thân.
Bài hát thiếu nhi không chỉ là những giai điệu vui tai mà còn là cầu nối tuyệt vời giữa cha mẹ và con cái. Hãy cùng Tiki Blog để cập nhật được kiến thức và những gợi ý hay ho về các sản phẩm dành cho trẻ em.
Xem thêm các bài viết khác:
1. Top 100+ bài hát thiếu nhi sôi động, hay, đi cùng năm tháng
2. 30 Trò chơi cho trẻ mầm non đơn giản, vui nhộn
3. TOP 9+ đồ chơi cho trẻ từ 0 – 12 tháng tuổi an toàn ba mẹ nên biết