Ho gà là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp dưới, gây ra những cơn ho dữ dội, kéo dài đặc trưng. Bệnh thường bắt đầu giống như một cơn cảm lạnh thông thường nhưng nhanh chóng trở nên nghiêm trọng hơn, đặc biệt ở trẻ sơ sinh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh là vô cùng cần thiết, bởi việc này sẽ giúp ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra do bệnh ho gà.
Nguyên nhân của bệnh ho gà
Bệnh ho gà là một căn bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp dưới, gây ra bởi vi khuẩn Bordetella pertussis. Loại vi khuẩn này có khả năng xâm nhập vào đường hô hấp của trẻ, gây viêm nhiễm và sản sinh ra độc tố, dẫn đến những cơn ho dữ dội đặc trưng của bệnh.
Vi khuẩn Bordetella pertussis thường lây truyền qua đường hô hấp khi trẻ hít phải các hạt nhỏ chứa vi khuẩn từ người bệnh khi họ ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Ngoài ra, vi khuẩn cũng có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết mũi họng của người bệnh.
Yếu tố nguy cơ hàng đầu khiến trẻ sơ sinh dễ mắc bệnh ho gà là việc chưa được tiêm phòng đầy đủ vắc xin. Trẻ chưa được tiêm phòng hoặc tiêm không đủ liều sẽ rất dễ bị vi khuẩn Bordetella pertussis xâm nhập và gây bệnh.
Ngoài ra, việc tiếp xúc gần gũi với người bệnh, đặc biệt là trong môi trường có nhiều người lớn chưa được tiêm phòng, cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Bên cạnh đó, trẻ sơ sinh, trẻ suy dinh dưỡng hoặc trẻ mắc các bệnh mãn tính có hệ miễn dịch suy yếu cũng dễ mắc bệnh hơn và bệnh thường diễn biến nặng hơn.
Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, khả năng chống lại vi khuẩn gây bệnh còn yếu. Bên cạnh đó, các triệu chứng ban đầu của bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh rất giống với cảm lạnh thông thường, khiến việc chẩn đoán bệnh bị trì hoãn. Điều này làm tăng nguy cơ bệnh tiến triển nặng và gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm >>
Dấu hiệu bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh
Để nhận biết bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh, các bậc phụ huynh cần chú ý đến các giai đoạn phát triển của bệnh. Đặc biệt, giai đoạn ho kịch phát với những cơn ho dữ dội, kéo dài, kèm theo các triệu chứng khác là dấu hiệu đặc trưng nhất.
Giai đoạn đầu: Giống như một cơn cảm lạnh thông thường
Ban đầu, bệnh ho gà thường rất khó nhận biết vì các triệu chứng khá giống với cảm lạnh thông thường. Bé có thể:
- Ho nhẹ: Cơn ho lúc đầu thường nhẹ nhàng, không quá đáng lo ngại.
- Sổ mũi: Chảy nước mũi trong hoặc hơi vàng.
- Hắt hơi: Thường xuyên hắt hơi.
Do đó, nhiều bậc phụ huynh thường chủ quan và dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường, khiến việc chẩn đoán và điều trị bệnh bị trì hoãn.
Giai đoạn ho kịch phát: Cơn ho đặc trưng của bệnh ho gà
Sau giai đoạn đầu, bệnh tiến triển và xuất hiện những cơn ho đặc trưng:
- Ho dữ dội, kéo dài, từng cơn: Đây là dấu hiệu điển hình nhất của bệnh ho gà. Bé sẽ ho liên tục, từng cơn, mỗi cơn có thể kéo dài hàng chục giây.
- Thở khò khè, mặt đỏ bừng: Sau mỗi cơn ho, bé thường thở khò khè, mặt đỏ bừng lên do thiếu oxy.
- Nôn mửa: Do ho quá mạnh, bé có thể nôn ra thức ăn hoặc chất nhầy.
- Ngừng thở tạm thời: Đây là biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, đặc biệt ở trẻ sơ sinh. Sau cơn ho dữ dội, bé có thể ngừng thở trong vài giây.
Giai đoạn hồi phục: Ho giảm dần nhưng vẫn để lại hậu quả
Sau giai đoạn ho kịch phát, bệnh dần thuyên giảm, nhưng các triệu chứng vẫn kéo dài. Cơn ho không còn dữ dội như trước nhưng vẫn dai dẳng. Lúc này bé sẽ cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, sức khỏe suy giảm.
Cách phòng ngừa bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh
Cách phòng ngừa hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi bệnh ho gà là tiêm phòng đầy đủ vắc xin. Vắc xin giúp trẻ tạo ra kháng thể, chống lại vi khuẩn gây bệnh, giảm nguy cơ mắc bệnh nặng và các biến chứng nguy hiểm.
Theo lịch tiêm chủng mở rộng, trẻ sẽ được tiêm vắc xin phòng bệnh ho gà từ khi 2 tháng tuổi. Bên cạnh đó, việc giữ gìn vệ sinh cá nhân như rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho và hắt hơi cũng rất quan trọng. Ngoài ra, hạn chế tiếp xúc với người bệnh cũng giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho trẻ.
Xem thêm >>
Các câu hỏi thường gặp về bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh
Bệnh ho gà có lây không?
Bệnh ho gà rất dễ lây lan. Vi khuẩn gây bệnh ho gà thường lây truyền qua đường hô hấp khi trẻ hít phải các hạt nhỏ chứa vi khuẩn từ người bệnh khi họ ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Đặc biệt, trong giai đoạn đầu của bệnh, khi các triệu chứng chưa rõ ràng, khả năng lây lan càng cao.
Trẻ sơ sinh bị ho gà có nguy hiểm không?
Bệnh ho gà rất nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh. Do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, trẻ sơ sinh dễ bị biến chứng nặng khi mắc bệnh ho gà. Các biến chứng có thể gặp phải bao gồm:
- Ngừng thở: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất, có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
- Viêm phổi: Viêm phổi do vi khuẩn ho gà gây ra có thể dẫn đến khó thở, suy hô hấp.
- Co giật: Cơn co giật do thiếu oxy có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh bị ho gà nặng.
- Suy dinh dưỡng: Trẻ bị ho gà thường khó ăn, nôn trớ, dẫn đến suy dinh dưỡng.
Làm sao để phân biệt ho gà với cảm lạnh thông thường?
Việc phân biệt ho gà với cảm lạnh thông thường ở giai đoạn đầu khá khó khăn vì cả hai bệnh đều có các triệu chứng tương tự như ho, sổ mũi. Tuy nhiên, có một số đặc điểm giúp phân biệt:
- Cơn ho ở bệnh ho gà thường dữ dội hơn, kéo dài hơn và có âm thanh đặc trưng như tiếng gà kêu.
- Bệnh ho gà thường kéo dài hơn cảm lạnh thông thường.
- Nếu trẻ có các biến chứng như ngừng thở, co giật, rất có thể đó là bệnh ho gà.
Để chẩn đoán chính xác, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và làm các xét nghiệm cần thiết.
Phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh là vô cùng quan trọng để kịp thời đưa ra các biện pháp điều trị phù hợp, bảo vệ bé yêu khỏi những biến chứng nguy hiểm. Để trang bị thêm kiến thức và kinh nghiệm chăm sóc trẻ, đừng bỏ qua những bài viết chuyên mục mẹ và bé trên Tiki Blog. Theo dõi Tiki Blog cập nhật thêm nhiều kiến thức thú vị khác.
Xem them các bài viết khác:
