Nấm ngọc cẩu là một loại thảo dược quý, được xem là “bách bệnh” trong kho dược liệu dân gian. Cả Tây y và Đông y đều đánh giá cao lợi ích của loại nấm này đối với sức khỏe con người. Vậy tại sao loại nấm này lại được coi là một loại thảo dược quý trong lĩnh vực y học? Để tìm hiểu câu trả lời, hãy cùng TiKi tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
>> Xem thêm: Cây bạch quả là gì? Bạch quả có tác dụng gì đối với sức khỏe?
Đặc điểm chung của nấm ngọc cẩu
Ngọc cẩu không thuộc loại nấm mà thực ra nó là một loại thực vật sống lâu năm, phát triển ký sinh trên thân cây gỗ rậm rạp trong các khu rừng sâu và vùng đất ẩm ướt. Khi mọc, phần nhọn của có hình dạng giống như nấm và chính vì thế dân gian đã đặt tên gọi loại dược liệu này là “nấm ngọc cẩu“.
Phân loại nấm ngọc cẩu
Phân loại dựa vào hình dáng:
- Ngọc cẩu đực: Ngọc cẩu đực có hình dạng thon dài, khi trưởng thành có chiều dài từ 10-15cm và một số trường hợp có thể lên đến 40cm. Vỏ bên ngoài của nấm có màu đỏ sẫm, mặt ngoài được tạo thành từ các cánh hoa nhỏ màu đỏ tía. Ngọc cẩu đực thường có mùi thơm hơn và thường được sử dụng để ngâm rượu.
- Ngọc cẩu cái: Thân của nó nhỏ hơn ngọc cẩu đực và có hình dạng tương tự như trái bắp, khác với hình dạng thon dài của ngọc cẩu đực. Ngọc cẩu cái có mùi nhưng không thơm bằng ngọc cẩu đực, do đó ít được sử dụng để ngâm rượu.
Phân loại dựa trên màu sắc:
- Nấm ruột vàng: Loại nấm này có màu vàng và thường thơm hơn so với nấm ruột đỏ. Ngọc cẩu ruột vàng thường được dùng để ngâm rượu.
- Nấm ruột đỏ: Loại nấm này có màu đỏ tía và kích thước nhỏ hơn so với nấm ruột vàng.

Nấm ngọc cẩu mọc ở đâu?
Loại nấm này thường phát triển ở nơi có khí hậu ẩm ướt, đặc biệt là ở những vùng có độ cao trên 1500 mét thường xuất hiện nấm có tuổi thọ lâu đời. Vì vậy, loại nấm này thường được tìm thấy ở các khu vực núi cao của Việt Nam. Một số tỉnh thành mà ngọc cẩu sinh sống: Ba Vì, Cao Bằng, Sơn La, Tam Đảo, Yên Bái, Dãy Hoàng Liên Sơn, Hòa Bình, Lào Cai, Sa Pa.
Ngoài các khu vực trên, ngọc cẩu cũng xuất hiện ở một số vùng khác có điều kiện khí hậu ẩm ướt. Tuy nhiên, để nấm phát triển và mở rộng phạm vi sinh thái, các tỉnh thành trên được coi là nơi có điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của nấm ngọc cẩu.
Bộ phần dùng được của nấm ngọc cẩu
Thông thường, toàn bộ các bộ phận của nấm sẽ được sử dụng trong quá trình làm thuốc. Sau khi thu hoạch, nấm được làm sạch kỹ càng để loại bỏ bụi bẩn, đất cát và các tạp chất khác. Nếu sử dụng ngọc cẩu khô, cần cắt nấm thành các lát mỏng theo chiều dọc và sau đó tiến hành phơi khô dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy khô.
Tác dụng của nấm ngọc cẩu
Loại nấm này đã được công nhận là có rất nhiều công dụng hữu ích đối với sức khỏe và đối với y học. Hãy cùng tìm hiểu những tác dụng tuyệt vời của nó ngay sau đây.
Nấm ngọc cẩu đối với đông y
Ngọc cẩu có vị chát nhưng hơi ngọt, nó đã được ghi nhận trong y học Đông y với nhiều tác dụng quan trọng. Dưới đây là các tác tác dụng của loại nấm này theo Đông y:
- Bổ tỳ và cung cấp dưỡng chất cho thận: Ngọc cẩu được coi là một dược liệu quý giá trong việc bổ tỳ, giúp tăng cường sức khỏe và cung cấp dưỡng chất cho chức năng thận.
- Tăng cường chức năng sinh lý nam: Loại nấm này đã được sử dụng từ lâu để hỗ trợ tăng cường chức năng sinh lý nam, bổ sung năng lượng và cải thiện tình dục.
- Bổ máu: Ngọc cẩu có tác dụng bổ máu, cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể , cải thiện sự lưu thông máu.
- Giảm đau: Theo y học truyền thống, nấm ngọc cẩu có khả năng giảm đau và làm dịu các triệu chứng khó chịu.
- Lưu thông khí huyết: Ngọc cẩu được cho là có tác dụng lưu thông khí huyết, giúp cải thiện sự cung cấp oxy và chất dinh dưỡng đến các mô và cơ quan trong cơ thể.
- Bồi bổ cho cơ thể suy nhược: Ngọc cẩu có tác dụng bồi bổ, giúp tăng cường sức đề kháng và phục hồi cơ thể khi suy nhược.
- Cường dương: Loại nấm này được sử dụng như một dược liệu để hỗ trợ cường dương, tăng cường sinh lực nam giới và giảm các vấn đề liên quan đến chức năng tình dục.
Với những tác dụng quý giá này, ngọc cẩu đã trở thành một thành phần quan trọng trong Đông y và được sử dụng rộng rãi để hỗ trợ sức khỏe con người.

Nấm ngọc cẩu hỗ trợ điều trị bệnh
- Điều trị đau nhức xương khớp: Ngọc cẩu có tác dụng làm giảm đau và làm dịu các triệu chứng liên quan đến đau nhức xương khớp.
- Liệt dương: Nấm được sử dụng để hỗ trợ trong việc điều trị các vấn đề liên quan đến liệt dương, giúp tăng cường chức năng tình dục nam.
- Điều trị rối loạn cương dương: Ngọc cẩu cũng có tác dụng trong việc điều trị rối loạn cương dương, giúp cải thiện khả năng tình dục.
- Điều trị xuất tinh sớm: Nấm có khả năng hỗ trợ điều trị xuất tinh sớm, giúp kiểm soát và kéo dài thời gian quan hệ tình dục.
- Điều trị yếu sinh lý: Sử dụng nấm để hỗ trợ điều trị yếu sinh lý, giúp tăng cường sinh lực và sức khỏe nam giới.
- Điều trị trí nhớ suy giảm: Ngọc cẩu cũng có tác dụng trong việc điều trị trí nhớ suy giảm và hỗ trợ chức năng não bộ.
- Bồi bổ và nâng cao sức khỏe: Loại nấm này có khả năng bồi bổ và nâng cao sức khỏe, giúp cải thiện sức đề kháng và tăng cường hệ thống miễn dịch.
Tác dụng nấm ngọc cẩu với phụ nữ
Đối với phụ nữ, nấm ngọc cẩu cũng có thể được sử dụng để làm đẹp, hỗ trợ trong việc điều trị một số vấn đề sau khi sinh và các vấn đề về da như:
- Cải thiện tình trạng thiếu máu: Loại nấm này có khả năng bổ máu, giúp cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể và cải thiện tình trạng thiếu máu, đặc biệt sau khi sinh.
- Nâng cao sức khỏe cho sản phụ sau sinh: Ngọc cẩu có tác dụng bồi bổ và tăng cường sức khỏe cho phụ nữ sau khi sinh, giúp phục hồi và tăng sức đề kháng.
- Giảm tàn nhang: Loại nấm này được sử dụng trong việc làm giảm tàn nhang và các dấu hiệu lão hóa da, giúp làm mờ và làm giảm các vết tàn nhang trên da.
- Điều trị nám: Nấm cũng có tác dụng trong việc điều trị nám, giúp làm giảm sự xuất hiện của các vết đốm sậm màu trên da và cải thiện tone màu da.

Một số bài thuốc sử dụng ngọc cẩu
Trong Đông y, loại nấm này khá là nổi tiếng và được sử dụng phổ biến. Sau đây là một số bài thuốc điều trị bệnh làm từ loại nấm này.
Bài thuốc tăng cường chức năng sinh lý
Điều trị yếu sinh lý từ loại nấm này bằng cách ngâm rượu hoặc sắc uống. Đối với người bệnh muốn ngâm rượu, có thể sử dụng nấm tươi để ngâm cùng với rượu, hoặc kết hợp nấm khô với các vị thuốc như nhục thung dung, thịt dê và những thành phần khác.
Khi sử dụng nấm ngọc cẩu nên kèm theo mật ong để dễ uống hơn vì loại nấm này có vị chát. Ngoài ra, mật ong cũng là thực phẩm tốt cho sức khỏe, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ chức năng tiêu hóa.
Bài thuốc giảm nhức mỏi xương khớp, cải thiện sức khỏe thận
Để giảm các triệu chứng nhức mỏi xương khớp hoặc hỗ trợ suy thận, bạn có thể tham khảo bài thuốc sau:
- 16g ngọc cẩu
- 16g hoàng bá
- 16g hủ trường
- 16g quy bản
- 16g mộc miên
- 16g ngưu tất
- 8g đương quy
- 8g địa hoàng
- Rượu trắng.
Các thành phần trên sẽ được sử dụng để tạo thành viên. Nghiền mịn các thành phần trên sau đó hòa vào rượu trắng đã được chuẩn bị. Lượng rượu có thể điều chỉnh để đảm bảo có thể vo 1 viên với trọng lượng 10g. Sau khi tạo viên hoàn, bảo quản kín và sử dụng 2 viên mỗi ngày.

Bài thuốc cải thiện nhu động ruột
Dùng ngọc cẩu sắc với nhục thung dung và mật ong, sau khi sắc xong thì lấy nước uống, bài thuốc này trị táo bón hoặc nhuận tràng ở người lớn tuổi. Bài thuốc này sẽ cần 100g nấm ngọc cẩu, 100g nhục thung dung và 250g mật ong. Sắc nấm với nhục thung dung sau đó cô đặc thành cao rồi trộn mật ong vào. Thuốc sau khi sắc có thể dùng thời gian dài nên đựng vào lọ thủy tinh để bảo quản tốt hơn.
Ngoài ra có thể sắc ngọc cẩu uống cùng các dược liệu với định lượng sau:
- 15g ngọc cẩu
- 10g chỉ xác
- 10g ngưu tất
- 12g vừng đen
- 12g vừng vàng.
Các nguyên liệu trên sau khi được sắc thuốc sẽ cô đặc lại và lấy nước uống.
Bài thuốc cải thiện khí hư ở phụ nữ
Để điều trị vấn đề khí hư ra nhiều hoặc các vấn đề liên quan đến khí hư ở phụ nữ, có thể sử dụng ngọc cẩu kết hợp với một số vị thuốc bổ tốt cho sức khỏe phụ nữ. Dưới đây là hai bài thuốc tham khảo để điều trị khí hư ra nhiều:
Bài thuốc 1:
- 3g hồng trà
- 3g đảng sâm
- 3g hoài sơn
- 5g ngọc cẩu
- 2g phúc bồn tử.
Bài thuốc 2:
- 5g ngọc cẩu
- 3g nhục thung dung
- 3g hồng trà
- 3g tang phiêu phiêu
- 3g long cốt
- 3g phục linh.
Các thành phần trên sẽ được sắc để tạo ra các dạng thuốc dễ sử dụng. Bài thuốc này có thể hỗ trợ trong việc điều trị vấn đề khí hư ra nhiều và cải thiện tình trạng sức khỏe của phụ nữ.
Bài thuốc nâng cao sức khỏe cho sản phụ sau sinh
Sau khi sinh, việc phục hồi sức khỏe của sản phụ là rất quan trọng. Để giảm dần cảm giác đau mỏi ở chân, tay và vùng lưng, sử dụng ngọc cẩu một cách chính xác có thể có hiệu quả. Thông thường, sản phụ có thể sử dụng ngọc cẩu khô vì dễ bảo quản, tuy nhiên nấm tươi cũng có thể được sử dụng kết hợp với rượu.
Cần sử dụng 1kg nấm ngọc cẩu ngâm trong 4 – 5 lít rượu trắng. Ủ rượu và nấm trong 30 ngày ở nơi thoáng mát. Nên uống 2 lần/ngày, mỗi lần 20ml rượu, để đạt hiệu quả như mong đợi, nên sử dụng trước khi ăn.

Bài thuốc cải thiện sức khỏe cho da
Để cải thiện nội tiết tố và làm đẹp da, phụ nữ có thể sử dụng ngọc cẩu khô để hãm và uống nước. Mỗi ngày, nên hãm 50g nấm và sử dụng lâu dài để đạt được hiệu quả mong muốn.
>> Xem thêm các sản phẩm sữa chua tốt cho hệ tiêu hóa tại Tiki: Sữa chua uống – Yakult, Betagen, Probi, TH True Yogurt, Susu tốt cho hệ tiêu hóa
Một số lưu ý khi sử dụng nấm ngọc cẩu
Để sử dụng loại nấm này một cách an toàn và hiệu quả, hãy tham khảo ý kiến từ các bác sĩ hoặc các chuyên gia có uy tín trước khi sử dụng. Điều này đảm bảo rằng bạn được hướng dẫn đúng cách sử dụng và tư vấn về liều lượng phù hợp. Ngoài ra, cần lưu ý rằng một số loại thuốc, thực phẩm chức năng hoặc thảo dược khác mà bạn đang sử dụng có thể gây tương tác không mong muốn với nấm ngọc cẩu.
Mặc dù chưa có nghiên cứu cụ thể về các tác dụng phụ của ngọc cẩu, nhưng trong quá trình sử dụng, nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào, hãy tạm ngưng việc sử dụng và thông báo ngay cho bác sĩ. Điều này giúp đảm bảo an toàn và đưa ra các biện pháp phù hợp nếu cần thiết.

Những ai không nên sử dụng nấm ngọc cẩu?
Ngọc cẩu là một loại thảo dược trong y học Đông y với nhiều tác dụng có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên loại nấm này cũng có thể gây ra các phản ứng phụ không mong muốn. Đặc biệt là khi sử dụng trong thời gian dài, nấm có thể chứa một số độc tố tiềm ẩn. Do đó, có một số đối tượng cần tránh sử dụng:
- Bệnh nhân cao huyết áp.
- Có bệnh liên quan đến đường tiêu hóa.
- Bệnh nhân mắc ung thư đang điều trị bằng tia xạ.
- Bệnh nhân suy yếu gan thận.
- Người bị dị ứng với nấm ngọc cẩu.
Đây là một vị thuốc quý có giá trị cao, đặc biệt là dạng nấm khô. Người dùng nên chú ý kiểm tra kỹ sản phẩm trước khi sử dụng để tránh mua phải nấm giả hoặc nấm kém chất lượng.

Trên đây là toàn bộ thông tin mà TiKi Blog cung cấp liên quan đến nấm ngọc cẩu, hy vọng qua bài viết bạn có thể sử dụng loại nấm này một cách hợp lý. Để an toàn và hiệu quả trong quá trình sử dụng, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
>> Xem thêm các sản phẩm bảo vệ sức khoẻ khác tại Tiki: