Hoa thiên lý không chỉ là loài hoa có vẻ đẹp tinh tế mà còn mang trong mình những tác dụng đáng chú ý cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc sử dụng loại hoa này cần được cân nhắc cẩn thận. Tiki Blog sẽ tiết lộ các tác dụng tuyệt vời của loài hoa này và những điều nên hạn chế khi tiêu thụ loại hoa này.
Đặc điểm của hoa thiên lý
Loại hoa này có hình dạng thân thảo, dạng dây leo, không có tua cuốn. Thân cây mềm, có khả năng kéo dài từ 1 – 10m, mang màu sắc xanh lục ánh vàng. Thân cây non có lớp lông tơ nhẹ, trong khi những đoạn thân của năm trước đạt màu xám nhạt và không có lông, thường có các mấu xốp nhỏ thưa thớt. Lá cây có hình trứng, hình tim hoặc hình bầu dục. Phần gốc lá có hình tim và những lõm gian thùy hẹp, nhọn mũi.
Hoa của cây mọc thành từng chùm ở nách lá hoặc đầu cành, mỗi chùm chứa từ 15 – 30 bông hoa. Cuống hoa dài từ 0.5 – 1.5cm và có lông măng. Các lá đài dạng mũi mác thuôn dài và cũng có lông măng. Tràng hoa có màu xanh lục ánh vàng với ống tràng dài từ 6 – 10 mm, có lông măng bên ngoài và thường có lông hoặc nhẵn nhụi ở phần họng. Các thùy của tràng hoa có lông rung, có độ dày vừa phải.
Phần gốc có hình trứng và nhọn ở đỉnh, thường có khía hay xẻ thùy sâu. Các khối phấn có hình dạng dẹp hoặc dạng thận. Quả của cây có hình dạng lượn sóng, mịn và có bốn góc hơi nhọn. Hạt cây có hình trứng, rộng, phẳng, đầu hơi cụt, mép có màng. Vỏ hạt có lông, thường nở rực vào khoảng từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm. Hoa rất thơm và chứa tinh dầu tạo nên sức hút đặc biệt.
Có nên trồng cây hoa thiên lý?
Trồng cây hoa thiên lý là ý tưởng tuyệt vời và đáng thử. Dưới đây là một số lợi ích của việc trồng cây hoa này:
- Loại hoa này có vẻ đẹp tinh tế và quyến rũ. Với những cánh hoa nhỏ nhắn cùng màu sắc tươi sáng, chúng tạo nên một cảnh quan tự nhiên tuyệt đẹp. Cây hoa này thường có thân nhỏ gọn và lá xanh non giúp tạo điểm nhấn cho khu vườn.
- Đây là loại cây dễ trồng, không đòi hỏi quá nhiều công sức. Chúng thích hợp cho nhiều loại đất và có thể chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Từ đó làm cho việc trồng và chăm sóc cây trở nên dễ dàng hơn đối với người trồng ngay cả khi bạn là một người mới bắt đầu.
- Hoa thiên lý có mùi hương dịu nhẹ và có màu sắc hấp dẫn cho các loại côn trùng như ong, bướm. Những loài côn trùng này có vai trò quan trọng trong quá trình thụ phấn cây hoa và hỗ trợ việc thụ tinh giúp duy trì sự đa dạng sinh học cho khu vườn của bạn.
- Loại hoa này còn thu hút cả các loài chim khác nhau. Những chú chim có thể tìm kiếm mồi hoặc xây tổ trong khu vực có loại hoa này. Điều này không chỉ mang lại âm thanh tự nhiên, vui tươi cho sân vườn nhà bạn mà còn giúp tăng cường sự quan sát, tương tác với các loài chim.
- Loại hoa này có thể trang trí cho không gian sống của bạn bất kể là sân vườn, ban công hay thậm chí trong nhà. Bạn có thể trồng chúng trong chậu hoặc làm cây bonsai để tạo điểm nhấn. Với màu sắc và hình dáng đa dạng, loại hoa này là sự lựa chọn tuyệt vời để làm đẹp cho không gian sống của bạn.
Kỹ thuật trồng
Dưới đây là các bước trồng loại hoa này:
- Bước 1: Chuẩn bị những đoạn cành hơi già (không quá già nhưng không được quá non). Cành đã chuyển màu xám, to khỏe, không sâu bệnh để hạn chế sâu bệnh sau này cho giàn hoa.
- Bước 2: Bạn nhúng những đoạn cành vào dung dịch Atonik để kích thích cành ra rễ nhanh. Sau đó bạn giâm cành vào bầu ươm. Bạn nên dùng rơm rạ hoặc tro ủ gốc để ngăn gió và bảo vệ cành giâm. Đặt bầu ươm ở nơi thoáng mát và tưới nước đều đặn 2 lần/ngày vào buổi sáng sớm và chiều mát.
- Bước 3: Để giàn chắc chắn, không bị đổ và có tuổi thọ lâu, bạn nên chuẩn bị cọc bằng cột bê tông hoặc sắt (loại sắt 6) có chiều dài khoảng 2m. Dùng cọc đã chuẩn bị để chôn xuống đất khoảng 20 – 30cm giúp cọc chắc chắn, không bị đổ. Khoảng cách giữa các cọc nên từ 3 – 3.5m. Đóng cọc thành 2 dãy ở 2 mép giàn loại hoa này, phía trên dùng dây kẽm căng đan xen với nhau thành giàn.
- Bước 4: Sau khi cây đã ra rễ, bạn có thể trồng cây vào các lỗ đã khoan trên giàn loại hoa này. Khoảng cách giữa các cây nên từ 1 – 1.5m. Tưới nước cho cây sau khi trồng giúp duy trì độ ẩm cho đất.
- Bước 5: Bón phân cho cây thường xuyên để cây phát triển khỏe mạnh và ra hoa nhiều. Có thể dùng phân hữu cơ hoặc phân NPK theo tỷ lệ 15-15-15. Tỉa cành cho cây để loại bỏ những cành yếu, khô héo, sâu bệnh và kích thích cây ra hoa. Phòng trừ sâu bệnh cho cây bằng các biện pháp hóa học hoặc sinh học.
Công dụng tuyệt vời của hoa thiên lý
Hoa thiên lý không chỉ có hương thơm dịu nhẹ mà còn có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe và làm đẹp. Dưới đây là một số công dụng của loại hoa này mà bạn có thể tham khảo:
Chữa mụn nhọt trên da
Mụn nhọt là một loại viêm nhiễm da do vi khuẩn gây ra. Từ đó khiến da bị sưng, đỏ và đau. Hoa thiên lý có chứa các chất kháng khuẩn và kháng viêm giúp làm sạch da, giảm viêm và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn. Bạn có thể dùng nước sắc loại hoa này để rửa mặt hàng ngày hoặc dùng bông gòn thấm nước loại hoa này để áp lên vùng da bị mụn nhọt.
>> Tham khảo thêm một số loại khẩu trang giúp kháng khuẩn tốt và bảo vệ da đang có bán tại Tiki:
- Khẩu trang Wakamono – khẩu trang 4 lớp chính hãng, đến từ thương hiệu Việt Nam
- Khẩu trang N95 – khẩu trang chính hãng, kháng khuẩn và lọc bụi mịn tốt
Điều trị giun kim
Giun kim là loại ký sinh trùng sống trong ruột người. Chúng gây ra các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, suy dinh dưỡng và biếng ăn. Hoa thiên lý có tác dụng diệt khuẩn và diệt ký sinh trùng giúp loại bỏ giun kim khỏi cơ thể. Bạn có thể dùng loại hoa này tươi hoặc khô để nấu nước uống hoặc dùng lá thiên lý để cuốn bánh tráng ăn kèm.
Giảm mệt mỏi, đau nhức
Hoa thiên lý có chứa các chất chống oxy hóa và vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do gây hại. Loại hoa này cũng có tác dụng giải độc gan, thanh nhiệt và bổ máu giúp giảm mệt mỏi, đau nhức và cải thiện tình trạng sức khỏe. Bạn có thể dùng loại hoa này để pha trà uống hàng ngày.
Phòng chống rôm sảy ở trẻ nhỏ
Rôm sảy là một loại bệnh da liễu do nhiễm trùng vi khuẩn hoặc nấm gây ra. Từ đó khiến da bị phát ban, ngứa và khó chịu. Hoa thiên lý có tính mát và thanh nhiệt giúp làm dịu da, giảm ngứa và phục hồi da. Bạn có thể dùng nước sắc loại hoa này để tắm cho bé hàng ngày. Bạn cũng có thể dùng lá thiên lý để xay nhuyễn rồi bôi lên vùng da bị rôm sảy.
Điều trị mất ngủ
Mất ngủ là tình trạng không thể ngủ hoặc ngủ không sâu dẫn đến các ảnh hưởng xấu cho sức khỏe và tinh thần. Loại hoa này có chứa các chất an thần và giảm căng thẳng giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, làm dịu não bộ và thư giãn cơ thể. Bạn có thể dùng loại hoa này để pha trà uống trước khi đi ngủ hoặc dùng hoa thiên lý để nhồi gối ngủ.
Chữa bệnh trĩ
Bệnh trĩ là một loại bệnh về hậu môn do các mạch máu bị giãn nở và viêm nhiễm. Từ đó gây ra các triệu chứng như chảy máu, đau rát và ngứa. Loại hoa này có tác dụng làm co mạch máu, giảm viêm và làm lành vết thương giúp chữa bệnh trĩ hiệu quả. Bạn có thể dùng loại hoa này để nấu nước uống hoặc để hấp hậu môn.
Hỗ trợ quá trình giảm cân
Hoa thiên lý có chứa các chất giảm béo và tăng đốt cháy mỡ giúp hỗ trợ quá trình giảm cân và duy trì vóc dáng. Loại hoa này cũng có tác dụng kích thích tiêu hóa, làm sạch ruột và đào thải độc tố giúp cải thiện sức khỏe toàn diện. Bạn có thể dùng loại hoa này để làm salad ăn kèm.
Một số bài thuốc làm từ hoa thiên lý
Loại hoa này có nhiều công dụng trong y học cổ truyền, như:
- Trị tiểu buốt, tiểu ra máu, tiểu rắt, tiểu ra dưỡng trấp (albumin): Dùng 30g rễ cây thiên lý sắc lấy nước uống thay trà.
- Cải thiện giấc ngủ: khó ngủ, ngủ không yên giấc, ngủ hay mơ: Dùng 30g hoa thiên lý, 10g hoa nhài, 15g tâm sen.
- Rất tốt cho người vô sinh: Dùng 30g hoa thiên lý, 10g hoa cúc và 10g hoa hồng sắc uống hàng ngày.
- Ngừa giun kim: Lấy 100g lá thiên lý tươi giã nát với muối và thêm nước vào để vắt lấy nước uống.
- Hỗ trợ giảm cân: Lấy 200g lá thiên lý tươi rửa sạch và xay nhuyễn với nước. Lọc bỏ bã và uống nước xay vào buổi sáng và buổi tối.
- Điều trị đau nhức xương khớp: Lấy 100g lá thiên lý tươi rửa sạch và đun sôi với 500ml nước để ngâm chân hoặc tắm.
- Điều trị mụn nhọt: Lấy 50g lá thiên lý tươi rửa sạch và giã nát. Sau đó, đắp lên vết mụn nhọt để kháng viêm và làm mát.
Những điều cần kiêng kỵ khi sử dụng
Hoa thiên lý là loại hoa có nhiều công dụng trong y học cổ truyền và ẩm thực. Tuy nhiên, khi sử dụng loại hoa này, bạn cũng cần lưu ý một số điều kiêng kỵ để tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Dưới đây là một số điều cần kiêng kỵ khi sử dụng loại hoa này:
- Không nên sử dụng quá nhiều hoa thiên lý: loại hoa này có chứa ancaloit – một loại amin có độc tính nếu dùng quá liều. Ancaloit có thể gây ngộ độc, buồn nôn, chóng mặt, đau bụng, tiêu chảy và thậm chí tử vong.
- Không nên sử dụng khi bị bệnh gan: Loại hoa này có tính giải độc và bổ gan, nhưng nếu bạn bị bệnh gan mãn tính như viêm gan B, viêm gan C, xơ gan hay ung thư gan, bạn không nên sử dụng loại hoa này vì có thể gây kích ứng và tăng khả năng làm tổn thương gan.
- Không nên sử dụng khi mang thai và cho con bú: Loại hoa này có tính kích thích tử cung và có thể gây ra các biến chứng như co thắt tử cung, chảy máu, sảy thai hay sinh non. Ngoài ra, loại hoa này cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng và lượng sữa mẹ. Bạn nên tránh sử dụng khi mang thai và cho con bú để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.
- Không nên sử dụng khi bị dị ứng: Một số người có thể bị dị ứng với loại hoa này và gặp các triệu chứng như ngứa, phát ban, sưng mặt, khó thở hay sốc phản vệ.
- Không nên ăn khi mắc các bệnh về đường hô hấp: Loại hoa này có tính mát và giải nhiệt nên có thể làm tăng các triệu chứng của bệnh.
Câu hỏi thường gặp
Mặc dù hoa thiên lý có nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cũng có những trường hợp nên cân nhắc và hạn chế việc sử dụng loại hoa này. Dưới đây là một số trường hợp những người nên tránh ăn loại hoa này: Những người có tiền sử dị ứng với cây này hoặc các loại hoa khác trong họ hoa cúc (Asteraceae) nên tránh tiếp xúc với hoa thiên lý, phụ nữ mang thai và cho con bú, người mắc bệnh thận, người đang dùng thuốc hoặc có vấn đề sức khỏe đặc biệt…
Quả thiên lý ăn được và còn có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Quả thiên lý chứa nhiều chất xơ, chất diệp lục và rất ít calo. Vì thế, loại quả này có thể hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Quả thiên lý cũng có thể chữa các bệnh như sa dạ con, lòi dom, mất ngủ và tốt cho người bị vô sinh.
Hoa thiên lý là loại hoa đẹp và có nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe, tâm lý. Tuy nhiên, hãy nhớ tuân thủ những quy tắc kiêng kỵ khi sử dụng loại hoa này. Hy vọng rằng qua bài viết này, Tiki đã mang lại cho bạn những thông tin hữu ích và giúp bạn biết cách tiêu thụ loại hoa này thật an toàn, hiệu quả.